انتخابات پارلمانی لبنان؛ جاده پرسنگلاخ جنبش شکوفایی اصلاحات
ظهور بیسابقه و قدرتمند فعالان جامعه مدنی برای انتخابات پارلمانی، روزنهای از امید در دل شهروندان ناامید لبنان گشود؛ آنان حالا ایجاد تغییر در کشور دردمندشان را ممکن میبینند اما چنددستگی بر جنبش شکوفایی اصلاحات هم حکمفرماست.
رامی فنج، طی دو سال تظاهرات ضدحکومتی در لبنان، گاز اشکآور و گلوله مشقی را به جان خرید. گاهی هم تلاش کرد دیوار سیمانی پارلمان لبنان را بگیرد و بالا برود.
فنج به زودی بر کرسی نمایندگی در پارلمان لبنان راه مینشیند. او دندانپزشک اهل طرابلس، شهری در شمال لبنان و یکی از ۱۳ نمایندگان مستقل تازهواردی است که در انتخابات پارلمانی ۱۵ ماه می لبنان، صاحب کرسی شدهاند.
این نمایندگان، پس از اعتراضات حکومتی، حالا به فکر در هم شکستن سلطه دیرباز احزاب سنتی در لبناناند.
ظهور بیسابقه و قدرتمند فعالان جامعه مدنی برای انتخابات پارلمانی، روزنهای از امید در دل شهروندان ناامید لبنان گشود؛ آنان حالا ایجاد تغییر در کشور دردمندشان را ممکن میبینند اما چنددستگی بر جنبش شکوفایی اصلاحات هم حکمفرماست.
این جنبش با چالشهایی بزرگ در نبرد با دولت حاکم نیز روبهروست. بسیاری نگراناند که پارلمان آتی لبنان چندقطبی بودن را تشدید کند و لبنان را در بحبوحه یکی از عظیمترین فروپاشیهای اقتصادی در تاریخ این کشور، هر چه بیشتر فلج کند.
شکاف دستوپاگیری بین نمایندگان پیشین و جدید و همچنین مدافعان و مخالفان حزبالله لبنان در پارلمان این کشور وجود دارد.
نامزدهای مستقل پارلمان که از دل اعتراضات سال ۲۰۱۹ برآمدهاند معتقدند دههها چنگ انداختن احزاب سنتی سیاسی لبنان به قدرت، ریشه فساد شایع، مدیریت ناکارآمد، کمبود خدمات و پاسخگو نبودن مسئولانی است که از این کشور ویرانه ساختهاند.
اما اگر در جزییات دقیقتر شویم، خود این نمایندگان مستقل نیز تقریبا بر سر همه چیز با هم اختلافنظر دارند؛ از رویکردشان به اصلاحات اقتصادی و چینش ساختار جدید برای نظام بانکی فروپاشیده تا دیدگاههایشان درباره حزبالله و اینکه آیا باید به خلع سلاح این گروه شبهنظامی که از حمایت جمهوری اسلامی برخوردار است، اولویت داده شود یا نه.
انتخابات پارلمانی ۱۵ می برای حزبالله یک شکست بود چرا که این گروه اکثریت خود را در پارلمان از دست داد.
با تمام این اوصاف، اینکه نمایندگان مستقل توانستند به پارلمان راه بیابند، موفقیت کوچکی نیست؛ به ویژه که قوانین انتخاباتی به نفع حزب حاکم است و قدرت بسیاری در اختیار آنهاست.
رامی فنج ۵۷ ساله اما در مصاحبه با آسوشیتدپرس گفت ورود او و امثال او به پارلمان نخستین دستاورد برای «انقلاب» است.
فنج گفت او و دیگر نمایندگان مستقل با تمام توان و شهامت خواهند کوشید تا طبقه حاکم فاسد را از میان بردارند.
او تأکید کرد که این طبقه، دیر یا زود، به هر حال سقوط خواهد کرد.
فنج مانند باقی همکارانش در جنبش اعتراضی، طی دو سال گذشته تحت هر گونه فشار و ارعاب قرار گرفته است. او با غرور طعم خاطرات تظاهرات باشکوه در بیروت و طرابلس که میدانهای شهر را در بر گرفته بود، مزهمزه میکند.
در تظاهرات در بیروت، پلیس لبنان معترضانی که میکوشیدند موانع امنیتی ساختمان پارلمان را در هم بشکنند و به آن وارد شوند، به رگبار گاز اشکآور و گلوله مشقی بسته بود.
مقامهای امنیتی لبنان فنج را در فوریه ۲۰۲۱ احضار و از او درباره آشپزخانه موقتی که در طرابلس راه انداخته بود تا بین تظاهراتکنندگان و فقرا غذا پخش کند، بازجویی کردند.
فنج نام این آشپزخانه را «مطبخ ثوره» بهمعنای «آشپزخانه انقلاب» گذاشته بود.
نمایندگان مستقلی که توانستند در انتخابات پارلمانی ۱۵ ماه می لبنان کرسی از آن خود کنند، گروهی آمیخته از حرفههای گوناگون، دکتر، استاد دانشگاه، صاحبان مشاغل و فعالانی از سراسر لبنان و از مذاهب مختلف هستند.
در میان نمایندگان مستقل، نام فراس حمدان، وکیل و فعال مدنی ۳۵ ساله هم به چشم میخورد.
در تظاهرات لبنان، پلیس پارلمان به سینه حمدان گلوله مشقی شلیک کرده بود.
الیاس جراده، یک چشمپزشک جراح نیز کرسی یک نماینده حامی سوریه را از آن خود کرده است. نمایندهای که ۳۰ سال بر آن کرسی تکیه زده بود.
نجات عون، یک استاد شیمی و فعال زیست محیطی نیز یکی از چهار نماینده مستقل زن است که وارد پارلمان لبنان میشود.
با ورود عون به پارلمان، شمار نمایندگان زن پارلمان لبنان به هشت زن میرسد.
نمایندگان تازهوارد میگویند برای تقویت اتحادشان به منظور تأثیر گذاشتن بر پارلمان، برنامه دارند اما چنین امری با وجود آنچه آنان با آن روبهرو خواهند شد، ساده نخواهد بود.
صرف حضور این نمایندگان در پارلمان اما خود آغاز خوبی است.
بلال صعب، مؤسس برنامه دفاع و امنیت در مؤسسه خاورمیانه ایالات متحده، در تحلیلی، چالش فعلی پیش روی نمایندگان مستقل پارلمان لبنان را ریختن یک برنامه و اجرای آن دانست.
صعب گفت که برنامهریزی، با توجه به قدرت قابل توجه و همچنان پایدار حزبالله و متحدانش، بسیار دشوار خواهد بود.
او گفت که انتخابات آتی ریاست جمهوری در لبنان، تأثیر فوری انتخابات پارلمانی اخیر در این کشور را نمایان خواهد ساخت.
آزمون اول در نخستین دیدار پارلمانی خواهد بود؛ جلسهای که در آن نمایندگان باید سخنگوی پارلمان را انتخاب کنند.
نبیه بری ۸۴ ساله، ۳۰ سال است سخنگوی پارلمان لبنان بوده است و برای بار هفتم نیز نامزد این سمت شده است. او تاکنون بیرقیب مانده است.
نبیه، رییس قدرتمند گروه شبهنظامی «امل»، نزدیک به حزبالله و دولت ایران، در چشم بسیاری، پدر خوانده نظام سیاسی فاسد «فرقهگرا و نخبهپرست» لبنان است.
نمایندگان مستقل و احزاب مسیحی پارلمان لبنان گفتهاند در این دوره پارلمان، به نبیه بری رأی نخواهند داد.
ابراهیم منیمنه، یک مهندس معمار ۴۶ ساله که از نمایندگان مستقل تازهکار است گفت که این دسته از نمایندگان به هیچ فردی (از جمله نبیه بری) که نماد طبقه حاکم باشد، رأی نخواهد داد.
او اذعان کرد که نمایندگان مستقل نیاز دارند اقدامات جایگزین روشنی در نظر بگیرند.
بزرگترین آزمون فعلی لبنان اما تشکیل کابینهای است که بتواند از پارلمان بر سر مسائل کلیدی همچون طرح بهبود اقتصادی رأی اعتماد بگیرد و مسأله وام صندوق بینالمللی پول برای لبنان را به سرانجامی برساند. کابینهای که بازرسیهای متوقف شده درباره علت و عاملان انفجار بندر بیروت در سال ۲۰۲۰ را از سر بگیرد و چارهای برای حل مشکل رییس بانک مرکزی این کشور پیدا کند.
ریاض سلامه، رییس بانک مرکزی لبنان، از سوی مقامهای محلی و بسیاری کشورهای اروپایی، به اتهاماتی همچون پولشویی و اختلاس متهم شده است. او که از حمایت طبقه حاکم برخوردار است، با وجود فروپاشی وضعیت اقتصادی لبنان همچنان در سمت خود مانده است.
در نهایت، پارلمان جدید لبنان باید هنگامی که دوره شش ساله ریاستجمهوری میشل عون در ۳۱ اکتبر ۲۰۲۲، یعنی حدودا پنج ماه دیگر به پایان میرسد، رییس جمهوری جدیدی برای لبنان انتخاب کند.
عون در حال حاضر جانشین مشخصی ندارد.
تحلیلگران نگرانند ناتوانی در توافق بر روی مسائل مهم، فلج ماندن لبنان با پیامدهای فاجعهبار اقتصادی و اجتماعی را به درازا بکشاند.
دیوید هیل، سفیر سابق ایالات متحده در لبنان، امیدی ندارد به اینکه نمایندگان مستقل کاری از پیش ببرند، بهویژه اگر این نمایندگان «ائتلاف خود را تشکیل ندهند.»
به گفته هیل، آنان تا اینجای کار از تشکیل اتحاد بازماندهاند.
با وجود این، به گفته ابراهیم منیمنه، یکی از نمایندگان پارلمان، احزاب سنتی در لبنان ابزار قدرتمند بسیاری در اختیار دارند که میتوانند با آنها بر نمایندگان مستقل فشار بیاورند و چوب لای چرخ آنها بگذارند.
او گفت که قدرتمندترین ابزار نمایندگان مستقل، آمدن به خیابان است.
منیمنه متوازن نبودن قدرت بین نمایندگان مستقل و احزاب سنتی در لبنان را سختترین چالش پیش روی این نمایندگان خواند.
مسئول کمیته حقوقی فدراسیون فوتبال گفته است در قرارداد بازی دوستانه میان تیم ملی فوتبال ایران و تیم ملی فوتبال کانادا، در مورد لغو کردن بازی خسارتی پیشبینی نشده است.
در ادامه سخنان متناقض مقامات ورزشی ایران درباره غرامت لغو بازی ایران و کانادا، مدیر روابط عمومی فدراسیون فوتبال تأیید کرد که در قرارداد، طرفین اجازه لغو بازی در شرایط غیرمترقبه را داشتهاند.
محمد جواد پاینده، مدیر روابط عمومی فدراسیون فوتبال، در عین حال گفت که «بهانه کانادا» برای لغو بازی، شامل شرایط غیرمترقبه که در قرارداد ذکر شده است، نمیشود.
او توضیح بیشتری در این باره نداد و مقامهای ورزشی ایران اعلام کردهاند این قرارداد محرمانه است.
پس از شکل گرفتن موجی از اعتراضها به بازی دوستانه تیمهای ملی فوتبال ایران و کانادا که حول محور دادخواهی هواپیمای اوکراینی شکل گرفت، فدراسیون فوتبال کانادا این بازی را لغو و اعلام کرد: «شرایط ژئوپولیتیک غیرقابل دفاع میزبانی از ایران به قدری اختلافبرانگیز شد که بازی لغو شد.»
در مقابل، برخی نمایندگان مجلس از جمله احمد راستینه، رییس کمیته ورزش و جوانان مجلس شورای اسلامی، خواستار دریافت غرامت از فدراسیون فوتبال کانادا به دلیل لغو این بازی شدند.
با این حال صفیالله فغانپور، مسئول کمیته حقوقی فدراسیون فوتبال، اعلام کرد که در قرارداد خسارتی برای لغو بازی پیشبینی نشده است.
او البته گفت: «از آنجا که قرار بود کانادا برای این بازی ۴۰۰ هزار دلار به ایران بدهد، پس باید حداقل ۴۰۰ هزار دلار به عنوان غرامت پرداخت کند. همچنین مبلغ ۲۰۰ هزار دلار برای سفر به کانادا در نظر گرفته شده بود که در مجموع میشود ۶۰۰ هزار دلار.»
این سخنان در حالی بیان شده که حمید استیلی، مدیر تیم ملی فوتبال ایران، گفته بود اگر ایران بازی را لغو کند باید جریمه هنگفتی پرداخت کند و به هر نحو ممکن باید این دیدار برگزار شود.
این سخنان استیلی در واکنش به برخی درخواستها از جمله نوشتههای برخی از روزنامههای اصولگرا برای لغو این بازی از طرف ایران بیان شده بود.
فدراسیون فوتبال کانادا روز پنجشنبه پنجم خرداد از تصمیم خود برای لغو بازی تدارکاتی تیم ملی فوتبال ایران با تیم ملی این کشور خبر داد.
این بازی قرار بود روز پانزدهم خرداد در شهر ونکوور کانادا و در چارچوب آمادهسازی دو تیم برای شرکت در جامجهانی فوتبال ۲۰۲۲ قطر برگزار شود.
انجمن خانوادههای جانباختگان هواپیمای اوکراینی که با شلیک موشکهای سپاه پاسداران ساقط شد، خواستار لغو این دیدار شده بود.
رالف گودیل، کمیسر عالی کانادا در بریتانیا و مشاور ویژه پرواز پیاس ۷۵۲ هم اقدام فدراسیون فوتبال کانادا در دعوت از تیم ملی فوتبال ایران را «منزجر کننده» خوانده و گفته بود که این اقدام «صلاحیت و ارزشهای» این سازمان را زیر سوال میبرد.
تعدادی از نمایندگان محافظهکار کانادا نیز در بیانیهای اعلام کرده بودند برگزاری این مسابقه «تنها به مشروعیت بخشیدن به رژیم ایران کمک میکند.»
پس از شکل گرفتن موج اعتراض به این بازی دوستانه، جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا گفته بود دعوت تیم ملی فوتبال ایران ایده خوبی نبوده اما آژانس خدمات مرزی کانادا درباره ارائه ویزا به این تیم تصمیمگیری خواهد کرد.
وزارت خزانهداری آمریکا دو بانک روسی، یک فرد و یک شرکت کره شمالی را به اتهام کمک به پیشبرد برنامه سلاحهای کشتار جمعی و موشکی پیونگیانگ و درآمدزایی برای سازمانهای کره شمالی تحریم کرد.
کره شمالی در هفته جاری سه موشک، از جمله یک موشک بالستیک قارهپیما، را آزمایش کرد
این تحریمها در حالی اعلام میشود که کره شمالی در هفته جاری سه موشک، از جمله یک موشک بالستیک قارهپیما، را آزمایش کرد.
وزارت خزانهداری آمریکا با تاکید بر عزم آمریکا بر ادامه اعمال تحریمها علیه کره شمالی، از پیونگیانگ خواست به مسیر دیپلماسی بازگشته و ساخت سلاحهای کشتار جمعی و تولید موشکهای بالستیک را متوقف کند.
تحریمهای جدید آمریکا یک روز پس از آن اعلام میشود که روسیه و چین طرح آمریکا را برای اعمال تحریمهای بیشتر علیه کره شمالی در شورای امنیت وتو کردند.
نیویورک تایمز به نقل از سه منبع ایرانی و یک مقام آمریکایی گزارش داد حادثه اخیر در منطقه کارخانجات پارچین در حقیقت حمله پهپادهای انفجاری بود که به ساختمان تحقیقات تولید پهپاد وزارت دفاع اصابت کردند.
این منابع آگاه به نیویورک تایمز گفتند این حمله احتمالا با کوادکوپترهای انفجاری انجام شده است.
منابع آگاه ایرانی به نیویورک تایمز گفتند با توجه به اینکه کوادکوپترها برد کوتاهی دارند و پارچین با مرزهای ایران فاصله زیادی دارد، این حمله احتمالا از داخل ایران و از فاصلهای نه چندان دور از مجموعه پارچین، وابسته به صنایع نظامی جمهوری اسلامی، انجام شده است.
اگرچه مقامهای ایرانی دلیل انفجار در پارچین را «حادثه صنعتی» خواندهاند، گزارش نیویورک تایمز خاطرنشان کرد که این حمله ردپای اسرائیل را دارد و الگوی حملههایی پیشین اسرائیل به تاسیسات ایران در آن دیده میشود.
حادثه پارچین تنها چند روز پس از کشته شدن حسن صیاد خدایی، فرمانده ارشد سپاه پاسداران، در تهران صورت میگیرد که این حمله نیز به اسرائیل نسبت داده شده است.
یک مقام ارشد نظامی اسرائیل به نیویورک تایمز گفت که اسرائیل برای شناسایی و انهدام تجهیزات پهپادی ایران منابع گستردهای را هزینه کرده، زیرا این پهپادها میتوانند از سیستمهای پدافندی از جمله سیستم گنبد آهنین اسرائیل بگریزند.
در ماه فوریه، در حملهای که رسانهها آن را به اسرائیل نسبت دادند یک ناوگان پهپادی ایران در نزدیکی کرمانشاه منهدم شد که ایران نیز به تلافی آن به محلی که به ادعای جمهوری اسلامی مقر ماموران اطلاعاتی اسرائیل در اربیل در اقلیم کردستان عراق بود حمله موشکی کرد.
در ماه ژوئن سال گذشته نیز، در یک حمله دیگر که آن نیز به اسرائیل نسبت داده شده، شرکت فناوری سانتریفیوژ ایران در نزدیکی کرج هدف حمله قرار گرفت.
ایران که در سالهای اخیر در صنعت پهپاد پیشرفتهای زیادی داشته، این فناوری را در اختیار نیروهای نیابتی خود در عراق، سوریه و یمن و سایر نقاط منطقه قرار داده است.
این پهپادها عمدتا در حملههای نیروهای نیابتی ایران به پایگاههای آمریکا در عراق و سوریه و نیز علیه عربستان سعودی مورد استفاده قرار میگیرند.
با توجه به قابلیت پهپادها در گریز راحتتر از سیستمهای پدافندی و راداری، آمریکا، اسرائیل و متحدان آنها در خاورمیانه، فناوری پهپادی ایران و نیروهای نیابتی آن را یکی از مهمترین تهدیدها علیه امنیت منطقه ارزیابی کردهاند.
دیوان عالی هند کارگری جنسی را به عنوان یک حرفه به رسمیت شناخت و از پلیس این کشور خواست کارگران جنسی که با رضایت به این شغل مشغولند، دستگیر یا آزار و اذیت نکند. پس از انتشار این خبر، عدهای از کارگران جنسی در هند با مالیدن پودرهای رنگی به صورتهای خود به شادی پرداختند.
این حکم که رسانهها آن را یک حکم تاریخی توصیف کردند، پس از آن صادر شد که وضعیت حرفهای کارگران جنسی در هند به دلیل شیوع ویروس کرونا بحرانی شده و آنان با مشکلات شدید مالی مواجه شدهاند.
بر اساس گزارشها، نزدیک به یک میلیون نفر از جمله تراجنسیتیها در هند به کارگری جنسی مشغولند.
اکنون بر اساس قانون، این افراد باید از حقوق حمایتی برابر برخوردار شوند.
قاضیان دیوان عالی هند روز جمعه (شش خرداد) از پلیس این کشور خواستند هر گونه شکایت از سوی کارگران جنسی را جدی بگیرد.
همچنین بر اساس این حکم جدید، پلیس قادر نخواهد بود با یورش به روسپیخانههای غیرقانونی، کارگران جنسی را که داوطلبانه به این کار مشغولند، آزار و اذیت یا دستگیر کند.
از سوی دیگر، دولت هند موظف شد کارگران جنسی یا نمایندگان آنان را در تصمیماتی که بر آنان تأثیر میگذارد، مانند اصلاح قوانین کار، مشارکت دهد.
همچنین دولت از این پس نمیتواند فرزندان کارگران جنسی را که پس از آزمایش تأیید شدهاند، از آنان بگیرد و رسانهها نیز حق انتشار عکسهای آنان با مشتریان یا افشای هویت آنان را در جریان عملیات پلیس ندارند.
دیوان عالی هند همچنین از دولت این کشور خواست تا کارگاههای منظمی را برای کارگران جنسی ترتیب دهد تا آنان از حقوق خود و حقوق پلیس آگاه شوند.
بر اساس حکم این دیوان، هر کارگر جنسی قربانی تجاوز جنسی نیز همانند هر مورد دیگر قربانی تجاوز جنسی در هند باید از حق کمک فوری پزشکی برخودار باشد.
پیشتر کارگری جنسی در هند به طور کلی ممنوع نبود اما بر اساس چند قانون، میشد کارگران جنسی را به زندان انداخت؛ به ویژه زمانی که آنان در مکانهای عمومی یا هتلها فعالیت میکردند.
در پی اعلام حکم دیوان عالی هند، کارگران جنسی خیابانهای محله سوناگاچی کلکته، یکی از بزرگترین مناطق محل کار کارگران جنسی در آسیا، با مالیدن پودرهای رنگی به صورتهای خود و پخش شیرینی، به شادی پرداختند.
مسئول حقوقی یک انجمن حمایت از کارگران جنسی (Durbar Mahila Samanwaya Committee) اعلام کرد که ۲۷ سال تلاش این سازمان سرانجام به ثمر نشست.
رییس این انجمن که خود یک کارگر جنسی است گفت حکم دیوان عالی برای بسیاری که مرتبا به دلیل انتخاب کارگری جنسی به عنوان حرفه خود مورد آزار و اذیت قرار میگیرند، مایه آرامش است.
با وجود این، بر اساس حکم جدید دیوان عالی هند، روسپیخانهها همچنان یک مکان غیرقانونی در نظر گرفته شدهاند.
یک هفته پس از گزارش خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، درباره پایان کار ساخت ناو پشتیبانی «شهید مهدوی»، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی هدف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ساخت این ناو را استقرار قایقهای تندرو برای مقابله با ناوگان آمریکا در خلیج فارس عنوان کرد.
فارس در گزارش مفصلی ضمن انتشار تصویر ماهوارهای نوشت که این شناور امکان هدایت قایقهای تندرو علیه ناوگان آمریکا را برای سپاه پاسداران فراهم میکند.
در سالهای اخیر قایقهای سپاه پاسداران چندین بار به شناورهای آمریکایی نزدیک شدهاند و اقدامات این قایقها برخی مواقع خبرساز شده یا مقامهای نظامی آمریکا از «غیرحرفهای بودن» آنها انتقاد کردهاند.
به گفته آسوشیتدپرس، ناو پشتیبانی «شهید مهدوی» احتمالا با تغییر کاربری یک کشتی باری ایرانی به نام «سروین» ساخته شده که اواخر ماه تیر پارسال به بندرعباس رسید و سپس ردیابهای خود را خاموش کرد.
فارس هم روز ۳۱ اردیبهشت نوشت که ناو پشتیبانی «شهید مهدوی» حاصل تغییر کاربری یک شناور بزرگ تجاری و تبدیل آن به یک شناور لجستیکی نظامی است.
این خبرگزاری اعلام کرد کار ساخت ناو پشتیبانی «شهید مهدوی» به روزهای پایانی خود نزدیک میشود.
سپاه در آبان ۱۳۹۹ شناور لجستیکی «شهید رودکی» و ارتش در دی ماه همان سال شناور لجستیکی مکران را رونمایی کردند.
ناو لجستیکی « شهید رودکی» هم که مقامهای سپاه پاسداران تبلیغات گستردهای درباره آن مطرح کردند، با تغییر کاربری یک کشتی تجاری ساخته شده بود.
پس از آن خبرگزاری تسنیم نوشت راهکار جدید سپاه پاسداران برای تأمین ناو، «خرید شناور غیرنظامی و ایجاد تغییرات در آن برای تبدیل شدنش به شناور نظامی» است.
فرماندهان سپاه پاسداران در سالهای اخیر همچنین از الحاق شناورهای جدید به ناوگان این نیرو خبر دادهاند که از جمله آنها شناور تهاجمی «قاسم سلیمانی» به طول ۶۵ متر، با قابلیت نشستن بالگرد بر روی آن است.
