حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، در افتتاحیه دومین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان به اضافه روسیه در تهران گفت که مسئولیت امنیت شهروندان افغانستان با طالبان است.
امیرعبداللهیان روز چهارشنبه پنجم آبان در سخنرانی خود در این نشست اشاره کرد: «باید تاکید کنیم که مسئولیت امنیت شهروندان افغانستانی و همچنین امنیت مرزهای این کشور با همسایگانش، در درجه اول با هیات حاکمه سرپرستی موقت افغانستان است.»
او افزود: «معتقدیم در وهله اول باید همه همسایگان و به موازات آن جامعه جهانی توجه ویژه‌ای به وضعیت سیاسی انسانی، گسترش تروریسم، قاچاق مواد مخدر، رعایت حقوق بشر و زنان در شرایط کنونی افغانستان داشته باشند.»
مقام‌های جمهوری اسلامی با وجود اشاره به طالبان، آمریکا را در انفجار و ناامنی‌های اخیر افغانستان مورد انتقاد قرار می‌دهند.
محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی هم در نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان گفت ایران طبق دستور علی خامنه‌ای تمام گذرگاه‌های مرزی را برای تجارت و ارسال کمک‌های دیگر کشورها به افغانستان باز نگه داشته است.
او افزود ایران طی ۴۰ سال گذشته میزبان میلیون‌ها نفر از مردم افغانستان بوده اما تحریم‌های آمریکا مانع شده تا امکان مدیریت این جمعیت انبوه و جلوگیری از سرازیر شدن آنها به سایر کشورها را داشته باشد.
روز ۲۸ مهر امین توکلی‌زاده، معاون فرهنگی اجتماعی شهردار تهران، از دستگاه‌های مسئول خواسته بود «به هر نحو ممکن» جلوی مهاجرت شهروندان افغانستان به ایران را بگیرند و افرادی را هم که مهاجرت کرده‌اند به این کشور بازگردانند.
او در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا گفت تهران از حضور اتباع مهاجر افغانستان «اشباع» شده و باید جلوی ورود حجم جدید مهاجران به پایتخت ایران گرفته شود.
موضع مقام‌های چین و روسیه
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، در نشست ویدیویی با وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان گفت: «اعضای ناتو از جمله واشینگتن باید مسئولیت اصلی احیای اجتماعی و اقتصادی افغانستان را برعهده بگیرند، زیرا آنها مخمصه کنونی این کشور ویران‌شده از جنگ را ایجاد کردند.»
وانگ یی، وزیر خارجه چین هم گفت: «طالبان مشتاق گفت‌وگو با سایر کشورهای جهان است و جامعه بینالمللی باید در توسعه افغانستان به آن کمک کند.»
او افزود کشورش در وقت مقتضی میزبان سومین نشست همسایگان افغانستان در خواهد بود.
خبرگزاری ایرنا هم گزارش داد رشید مردف، وزیر خارجه ترکمنستان، در نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان که در تهران برگزار شده، گفته است: «باید تلاش کنیم تمام قومیتها در آینده افغانستان نمایندهای داشته باشند و حقوق و منافع همه مردم در این کشور تامین شود.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل هم در پیامی ویدیویی که در این نشست پخش شد، هشدار داد افغانستان با یک بحران عظیم انسانی رو به روست و برای مواجه با آن باید اقدام فوری انجام داد.
پیش از این نخستین نشست وزرای خارجه کشورهای همسایه افغانستان از جمله ایران، چین، پاکستان، ازبکستان، تاجیکستان و ترکمنستان در شهریورماه برگزار شد.
اجلاس قبل به صورت مجازی و با ریاست پاکستان برگزار شده بود.
به تازگی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، هم در سخنرانی برای میهمانان کنفرانس وحدت اسلامى با اشاره به مسئولیت داعش در انفجارهای اخیر افغانستان گفت: «داعش همان مجموعهای است که آمریکاییها -همین گروه دموکرات آمریکا صریحا گفتند که این را ما به وجود آوردیم، البته حالا انکار میکنند.»
