محمد عبدی
نویسنده و منتقد هنری
نویسنده و منتقد هنری
آوینیون این شهر تاریخی زیبا در جنوب فرانسه، هر سال یک ماه تمام- ژوئیه- میزبان هنر نمایش است؛ از بام تا شام با تئاتر و رقص و اپرا که صدها هزار نفر مشتاق هنرهای نمایشی را به خود جذب می‌کند.
«تهران، کنارت»(با نام بین‌المللی «تهران، نمایی دیگر»)، دومین فیلم علی بهراد در پنجاه و نهمین دوره جشنواره کارلووی‌واری- مهمترین و بزرگ‌ترین جشنواره اروپای شرقی و مرکزی- به نمایش درآمد.
«بی‌داد» ساخته سهیل بیرقی که این روزها در بخش مسابقه جشنواره کارلووی واری- بزرگ‌ترین جشنواره اروپای شرقی و مرکزی- به نمایش درآمد، تصویر عریان و بی پرده‌ای است از تهران امروز.
«زن و بچه» آخرین ساخته سعید روستایی پنج شنبه اول خرداد در بخش مسابقه جشنواره کن به نمایش درآمد.
«یک تصادف ساده»، تازه‌ترین فیلم جعفر پناهی، سه‌شنبه بیستم ماه می (۳۰ اردیبهشت) در بخش مسابقه جشنواره کن به نمایش درآمد.
حضور هم‌زمان دو فیلم ایرانی از دو طیف کاملا متضاد در بخش مسابقه جشنواره کن امسال، بحث‌های مختلفی را برانگیخته است؛ یک فیلم از دل سینمای زیرزمینی و بدون حجاب اجباری، و دیگری به تمامی وابسته به سینمای رسمی که شائبه حکومتی بودن آن اعتراض برخی هنرمندان مستقل را هم به دنبال داشت.
«سان‌شاین اکسپرس»، ساخته امیرعلی نوایی، نماینده تازه‌ای است از سینمای زیرزمینی ایران که بدون تن دادن به سانسور و حجاب اجباری ساخته شده و بعد از نمایش در بخش اصلی جشنواره فیلم روتردام، در راه جشنواره‌های متعدد دیگری است.
انیمیشن مستند «نون؛ نانی از تهران» (Noon; Le Pain de Téhéran) ساخته روشنک روشن در بیست و هفتمین دوره جشنواره فیلم‌های مستند تسالونیکی - یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های فیلم مستند جهان - به نمایش درآمد.
سومین اسکار سینمای ایران از جایی به ثمر رسید که کسی انتظارش را نداشت.
یک‌شنبه‌شب به وقت لس‌آنجلس (دوشنبه صبح به وقت تهران) طی مراسمی طبق معمول پر سر و صدا، برگزیدگان نود و هفتمین دوره جوایز آکادمی معروف به اسکار که مهمترین جایزه سینمایی آمریکا محسوب می‌شود، اهدا خواهد شد.
هفتاد و پنجمین دوره جشنواره جهانی فیلم برلین، که پس از کن و ونیز، مهمترین جشنواره سینمایی جهان محسوب می‌شود، شنبه شب، چهارم اسفند (بیست و دوم فوریه) به کار خود پایان داد، با خرس طلا برای یک عاشقانه کوچک نروژی و البته حضور کم‌رمق سینمای ایران.
هفتاد و پنجمین دوره جشنواره جهانی فیلم برلین، که پس از کن و ونیز، مهمترین جشنواره سینمایی جهان محسوب می‌شود، شنبه شب، چهارم اسفند به کار خود پایان داد، با خرس طلا برای یک عاشقانه کوچک نروژی و البته حضور کم‌رمق سینمای ایران.
دیوید لینچ افسانه‌ای، پنجشنبه شانزدهم ژانویه (۲۷ دی) درگذشت؛ درست چهار روز پیش از رسیدن به ۷۹ سالگی.
چهارمین دوره جشنواره دریای سرخ در شهر جده عربستان سعودی، پنجشنبه شب ۲۲ آذر (۱۲ دسامبر) به کار خود پایان داد؛ شبی که برای سینماگران ایرانی هم خبر خوشی داشت و جایزه‌ای را برای آنان به ارمغان آورد.
اگر انتظار فیلمی شبیه به قسمت قبلی جوکر را دارید، این فیلم تازه قطعا شما را نومید خواهد کرد، همان طور که نظر منفی بسیاری از منتقدان را به همراه داشت، اما اگر فیلم را به شکل مستقل تماشا کنیم، با اثری گرم و دیدنی روبرو می‌شویم که در عین حال عجیب و متفاوت است و کاملا دور از انتظار.
تازه‌ترین ساخته پدرو آلمودووار، شناخته‌شده‌ترین فیلمساز اسپانیا با نام «اتاق بغلی» که اولین فیلم او به زبان انگلیسی است، شب گذشته (دوشنبه ۱۲ شهریور) در بخش مسابقه جشنواره ونیز به نمایش درآمد و به یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های جشنواره تا به امروز بدل شد.
«خانواده»، ساخته فرانچسکو کوستابیله که در بخش افق‌های جشنواره ونیز به نمایش درآمد، داستان تلخی را درباره خشونت خانگی روایت می‌کند. جایی که سرانجام پسر در برابر خشونت پدر علیه مادرش می‌ایستد.
هشتاد و یکمین دوره جشنواره جهانی فیلم ونیز با یک فیلم شگفت‌انگیز افتتاح شد: «بیتل‌جوس، بیتل‌جوس» که نوید بازگشت تیم برتون به دوران طلایی‌اش را می‌دهد.
کیریل سربرنیکوف، کارگردان برجسته روس که سال‌هاست مقیم کشورهای غربی شده، با اجرای یک اپرا در جشنواره ادینبورگ خوش درخشید: عروسی فیگارو اثر ولفانگ آمادئوس موتزارت.
هفتاد و هفتمین دوره جشنواره هنری ادینبورگ در اسکاتلند که از مهمترین و بزرگ‌ترین رویدادهای هنری جهان محسوب می‌شود، میزبان اجرایی است از هاملت ویلیام شکسپیر که با همه اجراهای پیشین این اثر جاودانه تفاوت دارد: اجرایی با بازی بازیگرانی با سندروم داون.
سریال «در انتهای شب» به رغم تحسین‌های بی‌حد و حصر بی‌دلیلی که نثارش می‌شود (که عمدتا هم حاصل رابطه و کمپین‌های تبلیغاتی گسترده به نظر می‌رسد)، چه در فرم و چه در محتوا، اثر واپس‌گرایی است که سازنده‌اش را چند قدم به عقب هدایت می‌کند.
پرویز دوایی شناخته شده‌ترین منتقد سینمای ایران در دهه سی و چهل، چهار سال پیش از انقلاب به جایی دوردست و نه چندان معمول - پراگ زیر سلطه کمونیسم- مهاجرت کرد، جایی که حالا از پس پنج دهه، بخشی از جان و هویت او را شکل می‌دهد.
«لویاتان» عنوان نمایش تازه‌ای است از لوران دو ساگازان، کارگردان فرانسوی که در هفتاد و هشتمین دوره جشنواره آوینیون در جنوب فرانسه، از بزرگ‌ترین رویدادهای هنری جهان، توجه‌ها را به خود جلب کرد.
«رازهای زندگی مردمان سالخورده» نمایشی است از محمد الخطیب که با سوژه متفاوت خود درباره عشق و سکس در دوران پیری در جشنواره آوینیون، یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های هنرهای نمایشی جهان، توجه‌ها را به خود جلب کرده است.
«روزهای آزادی» نمایش تازه‌ای است از لولا آریاس که به تازگی در جشنواره آوینیون، یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های جهان در زمینه هنرهای نمایشی اجرا شد؛ اجرایی که داستان واقعی زنان زندانی آزاد شده در آرژانتین را دنبال می‌کند با بازی خود آنها.
فیلم نروژی دوست‌داشتنی ساخته لیلیا اینگلفس‌دوتیر که در پنجاه و هشتمین دوره جشنواره کارلووی‌واری، یکی از بزرگ‌ترین جشنواره‌های سینمایی اروپا برای اولین بار به نمایش درآمد، با پنج جایزه به موفق‌ترین فیلم این دوره بدل شد.
جشنواره شفیلد، یکی از معروف‌ترین جشنواره‌های فیلم مستند جهان، این روزها میزبان فیلمی است به نام «گوگوش، آتشین‌جان» ساخته نیلوفر تقی‌زاده که تصویر تازه‌ای از این اسطوره موسیقی پاپ ارائه می‌دهد.
سرانجام «آنورا» به عنوان فیلم برگزیده هفتاد و هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم کن اعلام شد و سازنده‌اش شان بیکر، نخل طلا را به خانه برد.
دانه انجیر معابد تازه‌ترین ساخته محمد رسولاف شنبه شب جایزه ویژه هفتاد و هفتمین دوره جشنواره کن را از آن خود کرد؛ فیلمی بدون تعارف درباره سرکوب در جمهوری اسلامی.
هفتاد و هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم کن به پایان خود نزدیک می‌شود. تاکنون هیچ شاهکاری در بخش مسابقه که همه را متفق‌القول کند دیده نشده و به این ترتیب به نظر می‌رسد بخت محمد رسولاف برای دریافت جایزه نخل طلا یا یکی دیگر از جوایز اصلی نظیر جایزه بزرگ داوران بسیار بیشتر شده است.
فیلم «کارآموز» تازه‌ترین ساخته علی عباسی، فیلمساز ایرانی- دانمارکی دوشنبه شب در هفتاد و هفتمین دوره جشنواره جهانی فیلم کن به نمایش درآمد؛ فیلمی که هیچ نشانی از فیلم‌های قبلی علی عباسی ندارد.
پنج‌شبه شب فیلم «مگالوپلیس» ساخته فرانسیس فورد کوپولا در جشنواره کن به نمایش درآمد؛ فیلمی که سازنده «پدرخوانده» سال‌ها منتظر ساخت آن بود و بسیاری برای تماشایش لحظه‌شماری می‌کردند.
«باغی میان دو خیابان؛ چهار هزار و یک روز از زندگی کامران دیبا» عنوان کتابی خواندنی است که تاکنون چهار بار در ایران تجدید چاپ شده و تصویر روشن و جذابی از کامران دیبا، معمار طراز اول و اولین مدیر موزه هنرهای معاصر تهران ترسیم می‌کند.
«۲۰ روز در ماریوپل» ساخته میستیسلاف چرنوف که اسکار بهترین فیلم مستند سال را آن خود کرد، تصویر دهشتناکی از اشغال شهر ماریوپل در جنوب شرقی اوکراین به دست نیروهای روسیه را ترسیم می‌کند.
سدلرز ولز، قدیمی‌ترین تالار رقص جهان، میزبان اثری است از باله ملی انگلستان که داستان معروف کارمن را به زبان رقص برمی‌گرداند.
گروه رستاک که موسیقی قومیت‌های مختلف را با هم همراه می‌کند، شب نسبتا گرمی را برای مخاطبان لندنی فراهم کرد، هرچند یکی از اعضای اصلی‌اش در کنسرت این شب حضور نداشت.
فیلم علمی- تخیلی «تلماسه: قسمت دوم» که این روزها بر پرده سینماهای جهان است، از باور شیعی به مهدی به عنوان منجی در روایت داستانش استفاده می‌کند.
«تا ماه اوت»، رمانی که گابریل گارسیا مارکز خالق اثر ستایش‌‌شده «صد سال تنهایی» نوشته اما از انتشار آن صرف نظر کرده بود، این روزها برای اولین بار منتشر شده است.
«رهگیری شده» (Intercepted)، تصویر متفاوت و هولناکی از جنگ اوکراین که بر اساس مکالمات تلفنی هک‌شده سربازان روس با خانواده‌شان در روسیه ساخته شده است.
فیلم شیدا، با آواز و رقص و همین طور نمایش آداب و سنت‌های نوروز، مثل سفره هفت سین و مراسم چهارشنبه سوری بخشی از فرهنگ ایرانی را به تماشاگر غیر ایرانی معرفی می‌کند بی آن که در دام نمایش توریستی آنها بیفتد.
