دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، پس از تماس تلفنی دو ساعته با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه اعلام کرد که روسیه و اوکراین فورا مذاکرات صلح برای دستیابی به آتش‌بس را آغاز خواهند کرد.
ترامپ دوشنبه ۲۹ اردیبهشت در پیامی در شبکه «تروث سوشال» نوشت: «واتیکان به نمایندگی از پاپ اعلام کرده که علاقه‌مند به میزبانی این مذاکرات است. بگذارید روند آغاز شود.»
خبرگزاری دولتی ریانووستی گزارش داد که تماس تلفنی پوتین و ترامپ بیش از دو ساعت به طول انجامیده و به نوشته این رسانه، گفت‌وگو «بسیار مفید» بوده است.
پوتین در این تماس گفت که روند کلی در مسیر درستی قرار دارد و آتش‌بس با اوکراین پس از دستیابی به توافقات، ممکن خواهد بود.
ولادیمیر مدینسکی، مذاکره‌کننده ارشد روسیه، جمعه گفته بود تیم او «درخواست اوکراینی‌ها برای مذاکرات مستقیم میان زلنسکی و پوتین» را مورد توجه قرار داده است.
رییس‌جمهوری روسیه پس از آن‌که خود پیشنهاد گفت‌وگوی مستقیم را مطرح کرده بود، پیشنهاد زلنسکی را برای دیدار در استانبول رد کرد.
در مذاکرات جمعه در استانبول، مسکو و کی‌یف بر سر تبادل هزار اسیر جنگی توافق کردند، دیدگاه‌های خود را درباره آتش‌بس احتمالی ارائه دادند و متعهد به ادامه روند مذاکرات شدند.
به گفته سخنگوی کاخ کرملین، گفت‌وگوی تلفنی پوتین و ترامپ بر اساس نتایج این مذاکرات بود.
کاخ سفید این تماس را بخشی از تلاش‌های دیپلماتیک واشینگتن در برابر بن‌بست موجود بر سر پایان جنگ خواند و اعلام کرد که پس از پایان این گفت‌وگو‌ها، بیانیه‌ای صادر خواهد کرد.
ترامپ پیشتر هدف خود را از برقرار کردن این مکالمه تلفنی «متوقف کردن حمام خون» عنوان کرده بود.
ونس: پوتین در بن‌بست قرار دارد
جیدی ونس، معاون رییس‌جمهوری آمریکا، ساعاتی پیش از این تماس در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: «ما به این نتیجه رسیدهایم که در وضعیت فعلی نوعی بن‌بست وجود دارد. رییس‌جمهوری قصد دارد به پوتین بگوید که آیا واقعا برای پایان دادن به این جنگ جدی است؟»
او با اشاره به گفت‌وگوی اخیر خود با ترامپ افزود: «صادقانه بگویم فکر میکنم پوتین خودش هم نمیداند چطور باید از این جنگ خارج شود اما این یک بازی دوطرفه است. اگر روسیه تمایلی به مذاکره نداشته باشد، آمریکا نیز نهایتا خواهد گفت که این جنگ ما نیست.»
واشینگتن هشدار داده است در صورت عدم جدیت مسکو در مسیر صلح، ممکن است تحریمهای بیشتری علیه روسیه اعمال شود.
هفته گذشته و در پی پیشنهاد پوتین برای آغاز مذاکرات مستقیم، نمایندگان روسیه و اوکراین برای نخستینبار از سال ۲۰۲۲ در استانبول دیدار کردند. این دیدار با فشار ترامپ و خواست اوکراین و اروپا برای آتش‌بس فوری انجام شد.
رهبران اروپا نگران آینده جنگ و صلح
فرانسه، بریتانیا، ایتالیا و آلمان در روزهای اخیر با آمریکا درباره راههای توقف جنگ اوکراین گفت‌وگو کردهاند.
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان و جورجیا ملونی، نخستوزیر ایتالیا، جمعه اعلام کردند اروپا هنوز با مسئله تصمیمگیری برای اعزام نیرو به اوکراین فاصله زیادی دارد و اکنون تمام تلاش‌های خود را بر دستیابی به آتش‌بس بدون قید و شرط از سوی روسیه در اوکراین متمرکز کرده است.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، نیز یکشنبه با رهبران فرانسه، ایتالیا و آلمان تلفنی گفت‌وگو کرد.
امانوئل مکرون، رییس‌جمهوری فرانسه نیز در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پوتین باید فردا نشان دهد که خواهان صلح است و پیشنهاد آتش‌بس ۳۰ روزه بدون قید و شرط را که از سوی ترامپ ارائه شده و مورد حمایت اوکراین و اروپا قرار دارد، بپذیرد.»
در همین حال، روسیه یکشنبه بزرگترین حمله پهپادی خود به اوکراین را از ابتدای جنگ انجام داد.
سرویس اطلاعاتی اوکراین اعلام کرد مسکو احتمالا قصد پرتاب یک موشک قارهپیما را نیز داشته اما این خبر هنوز از سوی منابع دیگر تایید نشده است.
پوتین در ژوئن ۲۰۲۴ گفته بود اوکراین باید برای پایان جنگ، میل به عضویت در ناتو را بهطور رسمی کنار بگذارد و از تمام چهار منطقهای که روسیه مدعی مالکیت آنهاست، عقبنشینی کند.
نیروهای روسیه هماکنون حدود یکپنجم خاک اوکراین را در کنترل دارند.
