شبکه اسرائیلی کان گزارش داد که مقامات اسرائیلی متقاعد شده‌اند که احتمال موفقیت مذاکرات هسته‌ای میان ایالات متحده و حکومت ایران افزایش یافته است. از سوی دیگر، جمهوری اسلامی به هشدارهای وزیر امور خارجه فرانسه واکنش نشان داده و سخنان او را بی‌اساس خوانده است.
شبکه کان سه‌شنبه ۹ اردیبهشت گزارش داد که پس از برگزاری دور سوم مذاکرات در عمان، مقامات اسرائیلی به این نتیجه رسیده‌اند که احتمال دستیابی به توافق اکنون بیش از احتمال شکست مذاکرات است.
اسرائیل پیش از این احتمال می‌داد که این مذاکرات به شکست بینجامد. مقامات اسرائیلی اکنون هشدار می‌دهند که ممکن است توافق نهایی بین جمهوری اسلامی و دولت ترامپ با خواسته‌های امنیتی اسرائیل، از جمله توقف کامل غنی‌سازی اورانیوم از سوی جمهوری اسلامی همخوانی نداشته باشد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، مذاکرات خود با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در خاورمیانه را «جدی و متمرکز» توصیف کرده و از پیشرفت‌هایی در گفت‌وگوها خبر داده اما در عین حال تاکید کرده است که برخی اختلافات اساسی همچنان باقی مانده است.
تهدید فرانسه و پاسخ جمهوری اسلامی
حکومت ایران پیشنهاد کرده است که پیش از دور بعدی مذاکرات با ایالات متحده، که قرار است شنبه ۱۳ اردیبهشت در رم برگزار شود، با سه کشور فرانسه، بریتانیا و آلمان گفت‌وگو کند.
مقامات سه کشور اروپایی پیشنهاد دیدار در تهران را رد کرده‌اند و هنوز مشخص نیست که آیا این گفت‌وگوها پیش از دور چهارم مذاکرات تهران و واشینگتن برگزار شود.
ژان نوئل بارو، وزیر امور خارجه فرانسه، دوشنبه ۸ اردیبهشت در یک کنفرانس مشترک خبری با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفت اگر مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا شکست بخورد، پاریس در بازگرداندن تحریم‌ها علیه ایران تردید نمی‌کند.
او هشدار داد اگر منافع امنیتی کشورهای اروپایی در مذاکرات تهران و واشینگتن تامین نشود، سه کشور اروپایی در فعال کردن مکانیسم ماشه درنگ نخواهند کرد.
بارو شامگاه دوشنبه هشت اردیبهشت در نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت: «بدیهی است که با انقضای توافق هسته‌ای ایران در چند هفته آینده، اگر منافع امنیتی اروپا تضمین نشود، در بازگرداندن تمامی تحریم‌هایی که ۱۰ سال پیش لغو شده بودند حتی یک لحظه هم درنگ نخواهیم کرد.»
فرانسه، بریتانیا و آلمان موسوم به E3، از طرف‌های توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران هستند که در ماه اکتبر منقضی می‌شود و اختیار دارند سازوکار بازگرداندن تحریم‌ها، موسوم به مکانیسم ماشه را در شورای امنیت فعال کنند.
امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل، سه‌شنبه ۹ اردیبهشت در نامه‌ای به رییس دوره‌ای شورای امنیت و نیز دبیرکل سازمان ملل گفت موضع فرانسه درباره اینکه «ایران در آستانه توسعه سلاح هسته‌ای قرار دارد، کاملا بی‌اساس و از منظر سیاسی غیرمسئولانه است.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نیز در همین کنفرانس خبری گفت: «در لحظه بسیار حساسی قرار داریم. دیگر صحبت از چند ماه یا چند سال نیست، بلکه شاید فقط چند هفته فرصت داشته باشیم تا به چیزی برسیم که عملی و قابل اجرا باشد و مهمتر از همه، از شبح درگیریهای نظامی بیشتر در جهان و بهویژه در منطقهای که نیازی به توضیحی درباره میزان ناپایداری آن نیست، جلوگیری کند.»
او بار دیگر تاکید کرد: «هرگونه توافق ایران و آمریکا به تایید آژانس نیاز دارد زیرا در غیراین صورت یک سند بیاعتبار خواهد بود.»
در ایالات متحده نیز، دولت ترامپ با اعمال تحریمهای جدید علیه شرکتهای چینی و ایرانی مرتبط با برنامه موشکی ایران، فشارها را افزایش داده است. این اقدامات بخشی از سیاست «فشار حداکثری» ترامپ برای محدود کردن برنامههای هسته‌ای و موشکی حکومت ایران است.
از سپتامبر تاکنون، تهران و سه کشور اروپایی چند بار برای گفت‌وگو درباره روابط دوجانبه و مسئله هسته‌ای دیدار کرده‌اند. آخرین این دیدارها، ماه مارس در سطح کارشناسی برگزار شد و محور آن بررسی پارامترهای توافقی احتمالی برای بازگشت به عقب در برنامه هسته‌ای حکومت ایران در قبال لغو تحریم‌ها بود.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، که در دوره نخست ریاستجمهوری خود در سال ۲۰۱۸ از توافق برجام خارج شد، تهدید کرده که در صورت عدم دستیابی سریع به توافق جدیدی که مانع توسعه سلاح هسته‌ای از سوی حکومت ایران شود، به این کشور حمله خواهد کرد.
کشورهای غربی به جمهوری اسلامی مظنون هستند و باور دارند که حکومت ایران در پی ساخت تسلیحات هسته‌ای است، هرچند تهران این ادعا را رد میکند. تهدید به بازگرداندن تحریم‌ها ابزاری برای تحت فشار قرار دادن حکومت ایران برای ارائه امتیازاتی بیشتر در مذاکرات است و به همین دلیل، گفتوگوهای راهبردی میان آمریکا و اروپا اهمیت یافته است.
ایالات متحده بهدلیل آنکه از توافق ۲۰۱۵ خارج شده، نمیتواند مکانیسم ماشه برای بازگرداندن خودکار تحریم‌ها را در شورای امنیت سازمان ملل فعال کند. در نتیجه، سه کشور اروپایی تنها طرفهایی هستند که قادر و مایل به پیگیری مسئله فعال کردن مکانیسم ماشه هستند.
