وضعیت اضطراری بهداشت عمومی جهانی، بالاترین سطح هشدار سازمان جهانی بهداشت است و هدف آن سرعت بخشیدن به تحقیقات و افزایش بودجه، اقدامات بهداشتی و همکاری در سطح بینالمللی برای مهار یک بیماری است.
تدروس آدهانوم گبریسوس، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت، روز چهارشنبه پس از جلسهای با یک کمیته اضطراری گفت: «واضح است که یک واکنش هماهنگ بینالمللی برای متوقف کردن شیوع آبله ام و نجات جان افراد ضروری است.»
آبله ام که پیشتر «آبله میمونی» نامیده میشد، میتواند از طریق تماس نزدیک گسترش یابد. این بمیاری معمولا خفیف و در موارد نادر کشنده است. آبله ام باعث ایجاد علائمی شبیه آنفولانزا و ضایعات پر از چرک و عفونت در بدن میشود.
فراگیری جدید بیماری آبله ام با گسترش یک سویه بومی این ویروس به نام کلاد آی آغاز شد، اما بهنظر میرسد یک نوع جدید، که کلاد آیبی نامیده میشود، از طریق تماس نزدیک، از جمله تماس جنسی، راحتتر گسترش مییابد.
این بیماری از کنگو به کشورهای همسایه از جمله کنیا، رواندا و اوگاندا گسترش یافته و باعث اقدام سازمان جهانی بهداشت شده است.
تدروس افزود: «شناسایی و گسترش سریع یک کلاد جدید از آبله آم در شرق جمهوری دموکراتیک کنگو، شناسایی آن در کشورهای همسایه که قبلا این بیماری را گزارش نکرده بودند، و پتانسیل گسترش بیشتر آن در آفریقا و فراتر از آن بسیار نگرانکننده است.»
تدروس گفت که سازمان جهانی بهداشت، یک و نیم میلیون بودجه اضطراری برای مهار این بیماری اختصاص داده است و قصد دارد در روزهای آینده بودجه بیشتری برای این امر تامین کند.
برنامه واکنش سازمان جهانی بهداشت به ۱۵ میلیون دلار اولیه نیاز دارد و این سازمان قصد دارد از اهداکنندگان درخواست کمک مالی کند.
در اوایل این هفته، بالاترین نهاد بهداشت عمومی آفریقا با توجه به بیش از ۱۷ هزار مورد مشکوک و بیش از ۵۰۰ مرگ ناشی از ابتلا به بیماری آبله ام که قربانیان خود را عمدتا از میان کودکان کنگو گرفت، در این قاره اعلام وضعیت اضطراری کرد.
پروفسور دیمی اوگوینا، رئیس کمیته اضطراری آله ام در سازمان جهانی بهداشت، نیز گفت که همه اعضا به اتفاق آرا موافق هستند که فراگیری فعلی و شمار بیسابقه ابتلا در کنگو یک «رویداد فوق العاده» است.
در سال ۲۰۲۲ نیز سازمان جهانی بهداشت برای فراگیری سویه دیگری از آبله ام وضعیت اضطراری اعلام کرد. در آن زمان که سویه متفاوتی از آبله ام در سراسر جهان، و عمدتا در میان مردانی که با مردان رابطه جنسی دارند، شیوع یافت واکسنها و تغییر رفتار به جلوگیری از فراگیری آن کمک کردند.
سازمان جهانی بهداشت گفت مسیرهای انتقال این بیماری در کنگو نیاز به مطالعه بیشتری دارد. هنوز هیچ واکسنی برای سویه جدید در دسترس نیست، اما تلاشهایی برای تغییر واکسنهای موجود صورت میگیرد.
سازمان جهانی بهداشت از کشورهایی که ذخایری از واکسن آبله ام در اختیار دارند خواسته است که این واکسنها را اهدا کنند.
