در گزارشی که نشریه بلومبرگ جمعه ۲۳ آبان منتشر کرد، آمده است حکومت ایران پس از حملات هوایی اسرائیل و آمریکا همچنان از همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خودداری میکند و درخواستهای بینالمللی برای بازگشت بازرسان و ازسرگیری مذاکرات هستهای را نادیده گرفته است.
بلومبرگ نوشت وضعیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران ـ بهویژه محل نامعلوم ذخایر اورانیوم نزدیک به درجه تسلیحاتی ـ در دستور کار نشست این هفته آژانس در وین قرار دارد. سه دیپلمات غربی به این نشریه گفتهاند کشورهای اروپایی در حال تهیه دستورالعملهای جدید برای بازرسان جهت تعیین وضعیت موجودی هستهای ایران هستند.
گزارش بلومبرگ: دیپلماتها چه گفتند؟
یک دیپلمات ارشد غربی به بلومبرگ گفت آژانس «آماده بازرسی فوری» از سایتهای ایران است، اما تهران مدعی است این مراکز پس از حملات پنجماهه اخیر «ناامن» هستند.
او افزود ایران شاید امیدوار است با ایجاد یک «خاموشی اطلاعاتی» مانع حملات بعدی شود، اما همین بیخبری میتواند باعث شود کشورهایی که حمله کردهاند، تصمیم به ادامه حملات بگیرند.
دیپلماتهای دیگر گفتهاند برخی دولتهای غربی خواهان افزایش فشار از جمله محروم کردن دانشمندان ایرانی از همکاریهای فنی آژانس از جمله پزشکی هستهای هستند. اما برخی کشورها هشدار دادهاند این اقدام ممکن است نتیجه معکوس داشته و ایران را به سمت خروج احتمالی از انپیتی سوق دهد.
ابهام خطرناک درباره ذخایر اورانیوم
بلومبرگ نوشت ایران پیش از حملات ژوئن، ذخایر کافی اورانیوم غنیشده در سطح بالا برای ساخت حدود ۱۲ کلاهک هستهای داشت. اما پس از حملات، آژانس رد این مواد را از دست داده و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس، گفته است این ابهام «بشدت نگرانکننده» است.
تصاویر ماهوارهای تازه نیز فعالیتهای جدیدی را در اطراف سایتهای بمبارانشده فردو، نطنز و اصفهان نشان میدهد و بازرسان نمیدانند آیا این فعالیتها «پاکسازی» است یا «انتقال مواد هستهای».
تماس پوتین و نتانیاهو درباره برنامه هستهای ایران
شنبه ۲۴ آبان کرملین اعلام کرد ولادیمیر پوتین و بنیامین نتانیاهو در یک تماس تلفنی، بهطور مفصل درباره اوضاع خاورمیانه و برنامه هستهای ایران گفتوگو کردهاند.
به گفته مسکو، آخرین تحولات غزه، روند تثبیت اوضاع در سوریه و اجرای آتشبس نیز از محورهای این گفتوگو بوده است.
دفتر نخستوزیری اسرائیل نیز اعلام کرد این تماس «در ادامه رایزنیهای اخیر درباره مسائل منطقهای» و به ابتکار پوتین انجام شده است.
سخنگوی دولت پزشکیان: پیامهایی برای مذاکره دریافت شده است
در تحولی دیگر، فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت جمهوری اسلامی، به شبکه المیادین گفت ایران از سوی میانجیها پیامهایی برای مذاکره دریافت کرده اما افزود: «تا وقتی رویکرد طرف مقابل یکجانبه و سلطهجویانه باشد، مذاکره بیمعنی است.»
او همچنین با اشاره به فعالشدن سازوکار ماشه گفت تهران روابط خود با سه کشور اروپایی را «بر اساس منافع ملی» تنظیم خواهد کرد و از «نشانههایی از بهبود روابط» با برخی کشورها از جمله آلمان سخن گفت.
ترامپ: ایران دنبال توافق با آمریکا است
پیش از این نیز، دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، ۲۳ آبان پیش از سفر به فلوریدا ادعا کرد ایران «میخواهد درباره یک توافق با آمریکا مذاکره کند».
او گفت تواناییهای موشکی و نظامی آمریکا «توان هستهای جمهوری اسلامی را نابود کرده» و افزود: «دولتهای قبلی ۲۲ سال تلاش کردند توان هستهای ایران را از بین ببرند، اما هیچکس شجاعتش را نداشت. ما انجامش دادیم.»
ترامپ همچنین مدعی شد با «ضعیف شدن جمهوری اسلامی»، توجه به پیمان ابراهیم افزایش یافته است.
بازسازی اعتماد سالها زمان خواهد برد
یک دیپلمات دیگر به بلومبرگ گفت حتی اگر ایران همین امروز بازرسیها را بپذیرد، سالها طول میکشد تا مشخص شود ذخایر هستهای چه سرنوشتی داشتهاند، زیرا بخشی از مخازن ذخیرهسازی ممکن است در حملات تخریب شده و چندین کیلوگرم مواد رادیواکتیو وارد محیط شده باشد.
این دیپلمات افزود: «حملات ژوئن نگرانیها را پایان نداد، بلکه فصل جدیدی از ابهام در برنامه هستهای ایران را آغاز کرد.»