ابهام درباره محل نگهداری ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ایران
اولی هاینونن، معاون پیشین مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مصاحبه با پادکست ایران‌اینترناشنال - Eye for Iran - هشدار داد تا زمانی که آژانس مکان این مواد را تایید نکند، خطر جدی باقی خواهد ماند.
در حالی‌که آمریکا و اسرائیل مدعی‌اند حملات اخیرشان برنامه هسته‌ای ایران را «برای سال‌ها» عقب رانده، یک مقام پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار داده است که ایران همچنان می‌تواند به سلاح هسته‌ای دست یابد، زیرا حدود ۴۰۰ کیلوگرم (بیش از ۹۰۰ پوند) اورانیوم با غنای ۶۰ درصد همچنان مفقود است و محل نگهداری آن نامعلوم باقی مانده است.
اولی هاینونن، معاون پیشین مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در این مصاحبه گفت: «نباید آرام گرفت، چون همین مقدار مواد اگر تا ۹۰ درصد غنی شود، برای تولید ۱۰ بمب اتمی کافی است. در نگاه کلان، بله، آقای ترامپ درست می‌گوید، اما باید این هشدار را اضافه کرد که کار هنوز تمام نشده است.»
ترامپ بامداد یکشنبه (به وقت تهران) دستور شلیک ۷۵ بمب هدایت‌شونده دقیق (از جمله بمب‌های سنگرشکن) و بیش از ۲۴ موشک تاماهاوک علیه فردو و دو سایت هسته‌ای دیگر ایران را صادر کرد.
تصاویر ماهواره‌ای نشان داد این حملات تاسیسات فردو را به‌شدت تخریب کرده و احتمالاً سانتریفیوژهای غنی‌سازی موجود را نابود کرده است.
گزارش‌هایی از مشاهده کامیون‌هایی در روزهای قبل از حمله در اطراف فردو منتشر شد که گمانه‌زنی‌ها درباره انتقال ذخایر اورانیوم توسط تهران را تقویت کرد.
مقام‌های اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل در همان زمان از این تحرکات آگاه بودند اما برای ردیابی کامیون‌ها و منتظر ماندن برای دستور نهایی ترامپ، اقدامی نکردند.
هرچند ترامپ این عملیات را «موفقیتی کامل» توصیف کرد و به اطلاعات اسرائیل استناد کرد که می‌گفت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران «سال‌ها به عقب رانده شده»، اما مقام‌های آمریکایی تأکید کردند یافته‌های اولیه نشان می‌دهد این تاخیر شاید فقط «چند ماهه» باشد.
پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، از این حملات به‌شدت دفاع کرد و آن را «موفقیتی قاطع» خواند و رسانه‌ها را به «ذوق‌زدگی از شکست ترامپ» متهم کرد.
او خطاب به خبرنگاران در پنتاگون گفت: «چون از ته دل و در ژن‌های‌تان می‌خواهید ترامپ موفق نباشد، باید علیه تأثیر این حملات تبلیغ کنید و آرزو داشته باشید شاید کارآمد نبوده باشند.»
هایونن هشدار داد حتی با وجود آسیب به تاسیسات اصلی غنی‌سازی، خطر پابرجاست. او گفت: «یک سایت کوچک و پنهانی می‌تواند همین اورانیوم را ظرف چند روز به مواد تسلیحاتی تبدیل کند. چنین تاسیساتی فقط حدود ۱۰۰۰ سانتریفیوژ نیاز دارد و شبیه یک کارگاه معمولی است، نه ساختمانی عظیم که بتوان راحت شناسایی‌اش کرد.»
هایونن که بین ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۰ رئیس بخش پادمان‌های آژانس بود، افزود: «این تاریخچه پنهان‌کاری ایران باید ما را محتاط کند. ایران از اوایل دهه ۹۰ میلادی به‌طور مخفیانه روی فلز اورانیوم کار می‌کرد و هرگز به آژانس گزارش نداد تا اینکه بعدها کشف شد.»
او گفت حتی پس از حملات به فردو، نطنز و اصفهان، سؤال این است که «تکلیف بقیه فرآیند تسلیحاتی چه می‌شود؟» ایران همچنان باید اورانیوم را ماشین‌کاری کند تا به شکل مناسب برای سلاح برسد و این کار فقط حدود یک ماه زمان می‌برد.
او اضافه کرد حضور مهندسان و تکنسین‌های کارآزموده هم در این معادله حیاتی است: «اگر این نیروها هنوز در دسترس باشند، این سناریو اساساً ممکن است.»
هایونن تاکید کرد اکنون آژانس باید دسترسی کامل به ایران داشته باشد تا مکان و وضعیت اورانیوم را راستی‌آزمایی کند: «هیچ ابزار جادویی‌ای وجود ندارد که پرواز کنید و بگویید مواد اینجاست. اگر ایران چیزی برای پنهان‌کردن ندارد، چرا همکاری نمی‌کند؟ اگر این برنامه صرفاً غیرنظامی است، چرا اجازه نمی‌دهد آژانس کارش را انجام دهد؟»
او در پایان گفت: «این یک آزمون راست‌گویی است. چون اگر واقعاً برنامه صلح‌آمیز است، دلیلی برای مقاومت در برابر شفافیت وجود ندارد.»
تا زمانی که خلافش ثابت نشود، جهان باید این تهدید را جدی بگیرد.