دبیرکل سازمان ملل از تشدید درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل ابراز نگرانی کرد
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از خطر تشدید درگیری‌های نظامی بین حکومت ایران و اسرائیل ابراز نگرانی کرد و هشدار داد تا از «احتمال تشدید درگیری» جلوگیری شود.
اظهارات گوترش همزمان با آماده شدن شورای امنیت برای بررسی اجرای توافق هسته‌ای برجام در جلسه سه شنبه سوم تیر صورت گرفت.
بر اساس نسخه‌ای از نوزدهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل که پیش از انتشار رسمی به دست ایران اینترنشنال رسیده است، گوترش حملات اسرائیل به خاک ایران شامل تاسیسات هسته‌ای و حملات متقابل تهران را محکوم کرد.
دبیرکل سازمان ملل در گزارش خود درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت نوشت: «از تشدید درگیری نظامی عمیقا نگرانم.» او از هر دو طرف خواست تا «حداکثر خویشتن‌داری» را به خرج دهند.
گوترش تاکید کرد: «دیپلماسی بهترین و تنها راه برای رسیدگی به نگرانی‌ها درباره برنامه هسته‌ای ایران و مسائل امنیت منطقه‌ای است.»
آتش‌بس شکننده که از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، برقرار و از سوی تهران و اورشلیم تایید شده، در حال حاضر برقرار است. با این حال، در ساعات اولیه پس از اجرای آن، هر دو طرف یکدیگر را به نقض آتش‌بس متهم کردند.
اهداف محقق نشده برجام
گزارش تاکید کرد که اهداف اصلی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) همچنان محقق نشده است، این در حالی است که مقررات قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در اکتبر امسال منقضی می‌شود.
دبیرکل از تلاش‌های دیپلماتیک اخیر بین جمهوری اسلامی و آمریکا که شامل پنج دور مذاکرات غیرمستقیم با میانجیگری عمان شده، حمایت کرد.
چین، ایران و روسیه در بیانیه مشترک مارس بر لزوم حفظ چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ تاکید کردند و نسبت به اقداماتی که می‌تواند تنش‌ها را تشدید کند، هشدار دادند.
چین پس از آن طرح پنج ماده‌ای ارائه داد که راهکار دیپلماتیک گام‌به‌گام را پیشنهاد می‌کرد و برجام را به عنوان مسیر قابل اجرا معرفی می‌کرد.
دولت‌های غربی اما همچنان بدبین هستند. فرانسه، آلمان و بریتانیا ژوئن گذشته اعلام کردند جمهوری اسلامی به طور گسترده تعهدات برجام را نقض کرده و اورانیوم غنی شده را بسیار فراتر از حد مجاز تولید می‌کند.
این کشورها هشدار دادند اگر پیشرفتی حاصل نشود، ممکن است مکانیسم ماشه را فعال کنند.
جمهوری اسلامی با در این اتهامات، خروج آمریکا از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ و بی‌عملی اروپایی‌ها را مقصر بحران فعلی دانست. تهران هشدار داد اعمال مجدد تحریم‌ها می‌تواند خروج آن از پیمان منع اشاعه سلاح هسته‌ای را در پی داشته باشد.
هشدار آژانس
گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ذخایر اورانیوم غنی شده ایران را بیش از ۹۲۰۰ کیلوگرم تخمین زده که ۴۵ برابر سقف تعیین شده برجام است. مقادیر قابل توجهی تا ۶۰ درصد غنی سازی شده که به سطح تولید سلاح نزدیک است.
آژانس اعلام کرد که از اوایل ۲۰۲۱ نظارت بر بسیاری از فعالیت‌های هسته‌ای ایران را از دست داده که نگرانی‌های جدی‌تری درباره شفافیت و کنترل برنامه هسته‌ای تهران ایجاد کرده است.