سلاح انتخابی آمریکا برای حمله احتمالی به تاسیسات فردو چه خواهد بود؟
روزنامه وال‌استریت ژورنال گزارش داد بمب سنگرشکن آمریکایی «نفوذگر مهمات انبوه» که با نام بمب «نفوذگر پناهگاه‌ها» هم شناخته میشود با بیش از ۱۳ تُن وزن، یکی از موثرترین ابزارهای موجود برای هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی است که در اعماق زمین پنهان شده‌اند.
وال‌استریت ژورنال چهارشنبه ۲۸ خرداد نوشت این بمب غول‌پیکر آمریکایی که تاکنون هرگز در جنگ استفاده نشده، می‌تواند برای نابودی مستحکم‌ترین بخش برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی به کار گرفته شود.
بمب «نفوذگر مهمات انبوه» (Massive Ordnance Penetrator) که با نام‌های «اِم‌او‌پی» و «جی‌بی‌یو-۵۷» نیز شناخته میشود، یک بمب ۳۰ هزار پوندی (معادل ۱۳.۶ تن) است که در پوششی از آلیاژ فولاد فوق‌سنگین قرار دارد و برای نفوذ تا عمق بیش از ۶۰ متری در دل کوه طراحی شده است.
به گفته تحلیل‌گران نظامی، این بمب سنگرشکن بهترین گزینه برای انهدام اهدافی مانند تاسیسات غنی‌سازی فردو در ایران است که در زیر کوه دفن شده‌اند.
وال‌استریت ژورنال افزود وجود چنین گزینه‌ای باعث افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال ورود ایالات متحده به کارزار اسرائیل علیه تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی شده است.
عملیات نظامی اسرائیل در خاک ایران از بامداد ۲۳ خرداد آغاز شد و نیروهای هوایی اسرائیل تاسیسات هسته‌ای نطنز و اصفهان را هدف قرار داد.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۲۶ خرداد اعلام کرد تاسیسات غنی‌سازی روی سطح زمین در سایت نطنز نابود شده است.
سلاح خاص برای هدف خاص
مارک کانسیان، مشاور ارشد در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی و از کارشناسان سابق پنتاگون، به وال‌استریت ژورنال گفت حمله به تاسیسات زیرزمینی غنی‌سازی جمهوری اسلامی دقیقا همان ماموریتی است که «م‌او‌پی» برای آن طراحی شده است.
او که پیش‌تر در ارتش آمریکا مسئول تطبیق تسلیحات با اهداف و سپس در پنتاگون مسئول برنامه‌ریزی‌های مرتبط با بودجه و تدارکات در پروژه‌هایی همچون تولید «م‌او‌پی» بوده، در ادامه افزود پیش از ساخت بمب‌های سنگرشکن، ارتش ایالات متحده تنها گزینه جدی برای نفوذ به کوه‌ها و تاسیسات زیرزمینی را استفاده از سلاح هسته‌ای می‌دانست، اما به‌دلیل ملاحظات سیاسی چنین رویکردی عملی نبود.
ایالات متحده پس از کنار گذاشتن گزینه هسته‌ای، روی توسعه یک جایگزین متعارف متمرکز شد و حدود ۴۰۰ میلیون دلار صرف طراحی و بهینه‌سازی بمب «ام‌او‌پی» کرد.
به گفته کانسیان، آمریکا اکنون حدود ۲۰ فروند از این بمب‌های غول‌پیکر در اختیار دارد که برای پرتاب از بمب‌افکن‌های رادارگریز بی-۲ طراحی شده‌اند.
او تاکید کرد: «این یک سلاح بسیار خاص است که برای مجموعه‌ای از اهداف بسیار خاص ساخته شده؛ اهدافی که در شرایط عادی به‌ندرت پیش می‌آیند.»
وال‌استریت ژورنال ۲۷ خرداد به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی گزارش داد این کشور طرحی برای هدف قرار دادن تاسیسات غنی‌سازی فردو آماده کرده و خود به‌تنهایی قادر به انجام این عملیات است.
او از ارائه جزییات درباره این طرح خودداری کرد و تنها به توانایی اسرائیل برای اجرای مستقل آن اشاره کرد.
اهود ایلام، پژوهشگر پیشین وزارت دفاع اسرائیل، در همین رابطه گفت این کشور می‌تواند با استفاده از تعداد زیادی بمب نفوذگر کوچک خود، مانند آن‌چه پیش‌تر برای هدف قرار دادن حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله، در پناهگاهی زیرزمینی در بیروت به کار برد به تاسیسات زیرزمینی فردو نفوذ کند.
ایلام افزود اسرائیل همچنین ممکن است به عملیات پرریسک کماندویی یا روش‌هایی چون حملات سایبری و ترورهای هدفمند متوسل شود.
حمله به فردو؛ آیا خطر نشت تشعشعات هسته‌ای وجود دارد؟
آمریکا تاکنون در جنگ اسرائیل و جمهوری اسلامی مداخله نکرده، اما طی روزهای اخیر به‌تدریج حضور نظامی خود را در منطقه افزایش داده و یک ناو هواپیمابر دیگر نیز به منطقه اعزام کرده است.
میک مالروی، معاون پیشین وزیر دفاع آمریکا در امور خاورمیانه، در مصاحبه با وال‌استریت ژورنال گفت اگر ایالات متحده وارد درگیری شود منطقی است که ماموریت هدف قرار دادن تاسیسات مستحکمی مانند فردو و نطنز را بر عهده بگیرد.
او اضافه کرد انهدام هر یک از این سایت‌ها ممکن است به شلیک دست‌کم شش بمب سنگرشکن «ام‌او‌پی» نیاز داشته باشد.
رییس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نسبت به پیامدهای حمله به تاسیسات هسته‌ای هشدار داده، اما شماری از کارشناسان معتقدند در صورت حمله به سایت فردو، خطر نشت تشعشعات رادیواکتیو در خارج از محدوده تاسیسات ناچیز خواهد بود.
بر اساس گزارش آژانس، در پی حمله هوایی ۲۳ خرداد به سایت نطنز نشانه‌هایی از آلودگی شیمیایی و رادیواکتیو در داخل تاسیسات شناسایی شده، اما میزان تشعشع در محیط اطراف در حد «نرمال» بوده است.
اسکات روکر، معاون بخش امنیت مواد هسته‌ای در اندیشکده «ابتکار تهدید هسته‌ای» در همین رابطه به وال‌استریت ژورنال گفت: «در صورت حمله به فردو، نگرانی از بابت آلودگی رادیواکتیو در خارج از محوطه این سایت وجود ندارد.»