ترامپ به ایران: از امید دستیابی به سلاح هستهای دست بردارید

دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، در پیامی تازه بر تعهد دولت خود به راهحل دیپلماتیک در قبال بحران هستهای جمهوری اسلامی تاکید کرد. آکسیوس نیز گزارش داده که ترامپ به اسرائیل گفته در حمله به تاسیسات اتمی ایران بهطور مستقیم مشارکت نخواهد کرد.
او با انتشار پیامی در شبکههای اجتماعی نوشت: «ما همچنان متعهد به یک راهحل دیپلماتیک برای مسئله هستهای ایران هستیم. تمام دولت من مامور شده است با ایران مذاکره کند.»
ترامپ در ادامه نوشت که ایران «میتواند کشوری بزرگ باشد، به شرط آنکه کاملاً از امید دستیابی به سلاح هستهای دست بردارد» و در پایان افزود: «از توجه شما به این موضوع سپاسگزارم.»
تحلیلگران لحن رسمی و آرام ترامپ را نشانهای از تمایل دولت او برای حفظ مسیر گفتگو میدانند؛ هرچند این امر مشروط به کنار گذاشتن برنامه تسلیحات هستهای از سوی تهران است.

اما همزمان با این پیام، نشانههایی جدی از احتمال پایان قریبالوقوع فاز دیپلماسی دیده میشود.
بر اساس گزارشی از روزنامه وال استریت ژورنال، اسرائیل آماده است تا در صورت رد شدن پیشنهاد آمریکا از سوی ایران، حتی تا روز یکشنبه آینده به تاسیسات هستهای ایران حمله کند.
این گزارش به نقل از منابع ارشد اسرائیلی و آمریکایی نوشته شده و حکایت از آن دارد که اسرائیل توقف تولید مواد شکافتپذیر در ایران را شرط اصلی برای پرهیز از اقدام نظامی میداند. یک مقام ارشد اسرائیلی در اینباره گفته است که اگر ایران به تولید این مواد ادامه دهد، حمله ممکن است در سریعترین زمان ممکن انجام شود.
علاوه بر این، دو مقام آمریکایی به این روزنامه گفتهاند که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در تماس تلفنی اخیر خود با دونالد ترامپ، بهطور جدی احتمال یک حمله نظامی علیه ایران را مطرح کرده است.
بر این اساس، تحلیلگران معتقدند که سیاست ایالات متحده در نقطهای دوگانه قرار دارد: از یکسو تلاش برای باز نگهداشتن مسیر دیپلماسی از طریق پیامهای عمومی رییسجمهوری، و از سوی دیگر آمادهسازی برای سناریوهای پرریسک در صورت شکست مذاکرات.
این همزمانی پیام آرام ترامپ و هشدار نظامی اسرائیل نشان میدهد که پرونده هستهای جمهوری اسلامی ایران نهتنها در نقطه عطف دیپلماتیک قرار دارد، بلکه میتواند در صورت عدم توافق، بهسرعت به سوی رویارویی نظامی سوق داده شود. آینده این بحران اکنون بیش از هر زمان دیگری به تصمیمات تهران در روزهای پیش رو گره خورده است.
حمله اسرائیل به تاسیسات اتمی ایران، تنها یا همراه با آمریکا؟
آکسیوس پنجشنبه ۲۲ خرداد بهنقل از دو منبع آمریکایی و یک منبع اسرائیلی که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داد که دولت ترامپ به دولت اسرائیل اعلام کرده است که ایالات متحده بهطور مستقیم در هیچگونه حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات هستهای ایران مشارکت نخواهد کرد.
دونالد ترامپ، پنجشنبه تایید کرد که حمله اسرائیل «کاملاً محتمل» است، اما بهنوشته آکسیوس دولت او بهطور خصوصی به اسرائیل اطلاع داده که در صورت وقوع چنین حملهای، این عملیات، دستکم در حوزه بمباران و اقدامات تهاجمی نظامی، یک اقدام یکجانبه خواهد بود و نه یک عملیات مشترک.
این منابع به آکسیوس نگفتند که آیا آمریکا در زمینههایی چون اطلاعاتی یا لجستیکی، مانند سوخترسانی هوایی، به اسرائیل کمک خواهد کرد یا نه. با این حال، تقریباً قطعی است که ایالات متحده در صورت حمله تلافیجویانه جمهوری اسلامی، به دفاع از اسرائیل کمک خواهد کرد؛ همانطور که در حملات پیشین جمهوری اسلامی به اسرائیل نیز چنین کرده بود.
مقامات سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی هشدار دادهاند که در صورت حمله به تاسیسات هستهای در ایران، اهداف آمریکا در منطقه مورد حمله قرار خواهند گرفت.
ایالات متحده نیز در حال خارج کردن دیپلماتها و خانوادههای نظامیان از مناطقی است که احتمال دارد در معرض خطر قرار گیرند.
در همین حال به گفته یک مقام آمریکایی، پنتاگون پنجشنبه سفر برنامهریزیشده ژنرال مایکل اریک کوریلا، فرمانده نیروهای سنتکام، به اسرائیل را لغو کرده است. قرار بود این سفر آخر این هفته انجام شود.
آکسیوس در گزارش خود نوشته است که لغو این سفر نشانهای دیگر از آن است که آمریکا نمیخواهد در افکار عمومی، شریک احتمالی حملهای اسرائیلی به ایران تلقی شود.
کاخ سفید و سفارت اسرائیل در واشینگتن از اظهارنظر درباره این موضوع خودداری کردهاند.
ترامپ روز پنجشنبه به خبرنگاران گفت که نمیخواهد بگوید حمله اسرائیل «در شرف وقوع است»، اما ممکن است چنین حملهای رخ دهد.
او تاکید کرد که خواهان درگیری نیست، اما جلوگیری از درگیری مستلزم دادن برخی امتیازات از سوی ایران است؛ امتیازاتی که تهران تاکنون حاضر به اعطای آنها نبوده است.
ترامپ افزود تا زمانی که احتمال دستیابی به توافق وجود دارد، مایل نیست اسرائیل دست به اقدامی بزند که این فرصت را نابود کند.
با این حال یک منبع آگاه آمریکایی به آکسیوس گفت که اظهارات ترامپ درباره ضرورت پرهیز اسرائیل از حمله در زمان ادامه مذاکرات، با دولت اسرائیل هماهنگ نشده بود.
اسرائیل هفته گذشته به کاخ سفید اطمینان داده بود که تا زمانی که مذاکرات شکست نخورده، دست به حمله نخواهد زد.