در آستانه ماندن؛ منطق بقای سیاسی در جمهوری اسلامی میان تحریم و غنی‌سازی
پژوهش‌گر علوم سیاسی
جمهوری اسلامی نه بمب می‌سازد، نه از غنی‌سازی دست می‌کشد. این تعلیق، به‌تدریج به یک استراتژی سیاسی بدل شده که می‌توان آن را «حکمرانی در آستانه» نامید: نظمی که قدرتش را نه از تصمیم، بلکه از تردید می‌گیرد، نه بر پایه برنامه اقتصادی، بلکه بر منطق بقا استوار است.
این وضعیت آستانه‌ای، یعنی نساختن بمب در عین دست نکشیدن از غنی‌سازی، به منبعی برای قدرت جمهوری اسلامی بدل شده است. وضعیتی که کشورهای غربی را نسبت به تصمیم‌های این نظام محتاط می‌کند و امکان نوعی بازدارندگی فراهم می‌آورد.
جمهوری اسلامی از این ابهام، قدرتی ساخته که نه از اقدام صریح، بلکه از «امکان اقدام» ناشی می‌شود و دقیقا به همین دلیل، حفظ غنی‌سازی را ضروری می‌داند.
در آستانه ماندن، اگرچه برای سال‌ها ابزاری برای موازنه جمهوری اسلامی بود اما همین ابزار این روزها دچار فرسایش شده است. هم در سطح جهانی که آستانه تحمل نسبت به این رویکرد حاکمیت سیاسی کاهش یافته و هم در داخل، بلاتکلیفی اقتصادی و سیاسی، مشروعیت و تاب‌آوری اجتماعی را فرسوده کرده است.
جمهوری اسلامی با استناد به فتوای رهبر فعلی خود، ساخت سلاح هسته‌ای را «حرام» می‌داند. با این حال، تهران پس از خروج آمریکا از توافق برجام، بار دیگر سطح غنی‌سازی اورانیوم را تا ۶۰ درصد افزایش داده و ذخایر خود را به بیش از ۴۰۸ کیلوگرم رسانده است.