تحریمها و افت تقاضا، صادرات نفت ایران به چین را کاهش دادند

بر اساس گزارشی که روز چهارشنبه، ۴ ژوئن ۲۰۲۵، در وبسایت بلومبرگ منتشر شد، صادرات نفت ایران به چین در ماه مه با کاهش قابلتوجهی روبهرو شده است. این کاهش، نتیجهی تشدید تحریمهای ایالات متحده و همزمان افت تقاضای پالایشگاههای چینی عنوان شده است.
طبق دادههای اولیه شرکت تحلیل بازار «وورتکسا» (Vortexa)، جریان صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران به چین در ماه مه به حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز رسیده؛ رقمی که نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۲۰ درصد کاهش داشته است. تحلیلگران هشدار دادهاند که با خاموش شدن ترانسپوندر کشتیها، رهگیری دقیق این محمولهها دشوارتر شده و احتمال تغییر در آمار نهایی وجود دارد.
به گفتهی «اما لی»، تحلیلگر ارشد بازار در وورتکسا، همزمان با فشارهای فزاینده ناشی از تحریمهای آمریکا، زنجیره تأمین نفت ایران با اختلال مواجه شده است. او افزود که تقاضای پالایشگاهی نیز بهدلیل تأخیر در تعمیرات فصلی و پیشبینی ادامه آن تا ماه ژوئیه، کاهش یافته است.
در حالیکه دولت آمریکا و متحدانش با هدف مقابله با برنامه هستهای جمهوری اسلامی، صادرات نفت ایران را هدف گرفتهاند، گفتوگوهای میان تهران و واشنگتن نیز در وضعیت بنبست قرار دارد. آمار رسمی چین نیز هیچ وارداتی از ایران را ثبت نکرده، چرا که نفت ایران معمولاً با انتقال کشتیبهکشتی در آبهای اطراف مالزی، با مبدا جعلی وارد چین میشود.
در این میان، پالایشگاههای مستقل چینی موسوم به «تیپاتها»، که از خریداران اصلی نفت ارزان ایران هستند، بهدلیل سود پایین عملیاتی و فعالیت در سطوحی نزدیک به ظرفیت حداقلی، واردات خود را کاهش دادهاند. همچنین، آنها در ماههای ابتدایی سال جاری ذخایر بالایی از نفت انبار کردهاند که نیاز به واردات در ماه مه را کاهش داده است.
اما لی همچنین اشاره کرده که افت قیمت نفتهای رقیب، بهویژه انواع روسی مانند «سوکول» و «نووی پورت»، در کنار این عوامل باعث شده است که نفت ایران جایگاه رقابتی خود را در بازار چین تا حدودی از دست بدهد.