آسوشیتدپرس: پیشنهاد تازه آمریکا به ایران؛ گامی بهسوی توافق یا تکرار بنبست؟

در حالی که مذاکرات هستهای میان حکومت ایران و آمریکا در جریان است، جزئیاتی از پیشنهاد واشینگتن به تهران به رسانهها درز کرده است.با این حال، چشمانداز دستیابی به توافق همچنان مبهم باقی مانده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی به بررسی پیشنهاد جدید آمریکا به جمهوری اسلامی در خصوص برنامهی هستهایاش پرداخت و نوشت: دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، با همراهی استیو ویتکاف، فرستاده ویژه در امور خاورمیانه، در تلاش است تا از طریق این مذاکرات، بخشی از تحریمهای اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران را در ازای کاهش یا توقف غنیسازی اورانیوم توسط تهران لغو کند.
بنابر این گزارش در صورت عدم دستیابی به توافق، تنشها در منطقه، بهویژه با توجه به جنگ جاری میان اسرائیل و حماس در نوار غزه، ممکن است افزایش یابد.
اقتصاد ایران نیز با خطر فروپاشی مواجه است، که میتواند ناآرامیهای داخلی را تشدید کند.همچنین، احتمال حملات هوایی از سوی آمریکا یا اسرائیل علیه تأسیسات هستهای ایران وجود دارد.
در این میان، تهران ممکن است همکاری خود با آژانس بینالمللی انرژی اتمی را متوقف کرده و بهسرعت بهسوی ساخت سلاح هستهای پیش رود.
بیشتر بخوانید: کاخ سفید: اگر حکومت ایران پیشنهاد ما را نپذیرد با پیامدهای جدی روبهرو خواهد شد
جزئیات پیشنهاد آمریکا
وبسایت خبری آکسیوس گزارش داده است که پیشنهاد آمریکا شامل تشکیل یک کنسرسیوم هستهای برای غنیسازی اورانیوم در ایران و کشورهای همسایه است.
طبق این گزارش، ایران ممکن است برای مدتی مجاز به غنیسازی اورانیوم تا سطح ۳ درصد باشد. این در حالی است که توافق هستهای سال ۲۰۱۵ به ایران اجازه میداد تا سقف ۳.۶۷ درصد اورانیوم غنیسازی کند.
در حال حاضر، ایران اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد غنیسازی میکند، که فاصله اندکی با سطح مورد نیاز برای سلاح هستهای دارد.
پرستیوی، بخش انگلیسیزبان تلویزیون دولتی ایران، نیز مقالهای منتشر کرده که به گزارش آکسیوس پرداخته است. به نوشته آسوشیتدپرس، بازنشر این جزئیات توسط رسانهای تحت کنترل جریانهای تندرو در جمهوری اسلامی، ممکن است نشاندهنده پذیرش یا استقبال این جریانها از برخی مفاد پیشنهاد آمریکا باشد.
بیشتر بخوانید: اکسیوس: طرح جدید آمریکا با مواضع علنی واشینگتن درباره برنامه هستهای ایران در تضاد است

واکنش مقامات جمهوری اسلامی
ابوالفضل ظهرهوند، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، اظهار داشت که یکی از پیشنهادهای آمریکا شامل برچیدن کامل برنامه هستهای ایران در قالب یک کنسرسیوم است.
او افزود که این کنسرسیوم ممکن است با مشارکت عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر در یک جزیره تحت کنترل آمریکا تشکیل شود، جایی که ایران سهمی در آن خواهد داشت، اما غنیسازی در خاک ایران انجام نخواهد شد.
فریدون عباسی، رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران، نیز پیشنهاد داده است که یکی از جزایر مورد مناقشه با امارات میتواند محل اجرای این پروژه باشد. او تأکید کرده است که ایران نیازی به آمریکا ندارد و خود دارای دانش فنی لازم است.
گامهای بعدی
جمهوری اسلامی احتمالا در روزهای آینده از طریق عمان، که نقش میانجی را در این مذاکرات ایفا میکند، به پیشنهاد آمریکا پاسخ خواهد داد. همچنین، احتمال برگزاری دور ششم مذاکرات وجود دارد، اگرچه زمان و مکان آن هنوز مشخص نشده است.
با توجه به نزدیک شدن به تعطیلات عید قربان، انتظار میرود که مذاکرات تا هفته آینده از سر گرفته نشود. در این میان، ذخایر اورانیوم بسیار غنیشده ایران میتواند امکان ساخت چندین سلاح هستهای را فراهم کند، در صورتی که تهران تصمیم به دنبال کردن این مسیر بگیرد.
از طرف دیگر، کشورهای غربی نیز ممکن است در شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی اقدام به صدور قطعنامهای برای محکوم کردن ایران کنند، که میتواند به فعالسازی «مکانیسم ماشه» برای بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل منجر شود. مهلت این مکانیسم در ماه اکتبر به پایان میرسد.
کِلیسی داونپورت، مدیر سیاستگذاری منع اشاعه در «انجمن کنترل تسلیحات»، هشدار داده است که زمان برای دستیابی به توافقی که خطر اشاعه از سوی ایران را کاهش دهد، بسیار محدود است.
او تاکید کرده است که با توجه به وضعیت فعلی، هرگونه تشدید تنش میتواند روند مذاکرات را از بین ببرد و خطر درگیری را افزایش دهد.