آزادی گروگان اسرائیلی-آمریکایی از غزه؛ اسرائیل آتش‌بس را رد کرد
ارتش اسرائیل تایید کرد ادان الکساندر، گروگان اسرائیلی-آمریکایی را تحویل گرفته و او اکنون به خاک اسرائیل منتقل شده است. اما هیچ توافقی در خصوص تبدیل توقف کوتاه درگیری‌ها به یک آتش‌بس یا آزادی دیگر گروگان‌ها حاصل نشد.
حماس دوشنبه، ۲۲ اردیبهشت در بیانیه‌ای با اشاره به آزادی الکساندر از دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، خواست تا به تلاش‌های خود برای پایان دادن به جنگ در غزه ادامه دهد و افزود آمادگی دارد در مذاکراتی برای دست‌یابی به توافقی جامع و پایدار در زمینه آتش‌بس مشارکت کند.
هم‌زمان دفتر بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در بیانیه‌ای اعلام کرد این کشور تنها با ایجاد «مسیر عبور امن» برای الکساندر موافقت کرده و نیروهای اسرائیلی به برنامه‌هایشان برای تشدید عملیات در غزه ادامه خواهند داد.
در این بیانیه آمده است: «مذاکرات زیر آتش، هم‌زمان با آماده‌سازی برای تشدید نبرد ادامه خواهد یافت. فشار نظامی باعث شده حماس به آزادی گروگان‌ها تن بدهد.»
حین آزادی این گروگان در غزه به‌طور موقت متوقف شد. رویترز به نقل از شاهدان عینی از گلوله‌باران تانک‌های اسرائیلی در شرق شهر غزه پس از تحویل گروگان و حملاتی به یک مدرسه محل اسکان آوارگان در محله رفح خبر داد.
مقامات بهداشتی محلی اعلام کردند که در این حملات یک زن کشته و چند نفر زخمی شدند.
تایمز اسرائیل به نقل از یک مقام این کشور که نخواست نامش فاش شود، آزادی این گروگان آمریکایی-اسرائیلی را نتیجه «فشار نظامی اسرائیل بر حماس» خواند.
خانواده الکساندر ضمن تشکر از ترامپ، نتانیاهو و استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ به خاورمیانه، خبر دادند که قرار است او در قطر با رییس‌جمهوری آمریکا دیدار کند.
واشینگتن بدون تل‌آویو مذاکره کرد
تنها چند روز پیش، نتانیاهو از گسترش عملیات نظامی در غزه خبر داد و اکنون الکساندر در حالی آزاد شد که بنا بر اعلام دفتر نخست‌وزیر اسرائیل، ایالات متحده توافق بر سر آزادی او را بدون مشارکت مقام‌های اسرائیلی و از طریق مذاکرات مستقیم با حماس به دست آورده است.
از سوی دیگر تصمیم ترامپ برای گفت‌وگو با حماس بدون دخالت اسرائیل، واکنش‌های انتقادی در محافل سیاسی تل‌آویو برانگیخته و آن را نشانه‌ای دیگر از تضعیف جایگاه اسرائیل در اولویت‌های سیاست خارجی واشینگتن قلمداد کرده‌اند.
آزادی با میانجی‌گری قطر و مصر
ترامپ یک‌شنبه با قدردانی از قطر و مصر برای میانجی‌گری نوشت که «این اقدام، گامی بود با حسن‌نیت به‌سوی ایالات متحده».
او افزود: «امیدوارم این قدم، نخستین مرحله از گام‌های پایانی برای تمام کردن این درگیری خونین باشد. مشتاقانه منتظر روز جشن هستم.»
پیش‌تر، خلیل الحیه، مقام ارشد حماس، گفت که این گروه الکساندر را به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای دست‌یابی به توافق آتش‌بس و اجازه ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه، آزاد خواهد کرد.
ناخشنودی تل‌آویو از توقف عملیات آمریکا در یمن
نگرانی مقام‌های اسرائیلی تنها به موضوع حماس محدود نمی‌شود. ترامپ سه‌شنبه ۱۶ اردیبهشت به‌طور ناگهانی اعلام کرد حملات هوایی علیه حوثی‌های مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن متوقف می‌شود.
این تصمیم درست چند روز پس از حمله موشکی حوثی‌ها به نزدیکی فرودگاه اصلی اسرائیل، موجی از نگرانی در این کشور ایجاد کرد و برخی منابع اسرائیلی این اقدام را «تضعیف بازدارندگی در برابر گروه‌های نیابتی ایران» توصیف کردند.
ایتامار آیشنر، خبرنگار دیپلماتیک رسانه وای‌نت، در تحلیلی نوشت: «پیام به منطقه روشن بود: اسرائیل دیگر اولویت اصلی آمریکا نیست.»
نگرانی از تصمیم‌های لحظه‌ای ترامپ
با وجود تاکید مقام‌های اسرائیلی بر تداوم رایزنی‌ها و روابط مستحکم با آمریکا، برخی چهره‌های نزدیک به دولت اسرائیل از «بی‌ثباتی در سیاست‌گذاری دولت ترامپ» ابراز نگرانی کرده‌اند.
یک مقام ارشد نزدیک به نتانیاهو در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز گفت: «در دولت ترامپ آشفتگی وجود دارد. همه‌چیز به تصمیم لحظه‌ای رییس‌جمهور وابسته است. گاهی این به نفع اسرائیل است، گاهی نه.»
در شرایطی که هنوز مشخص نیست آیا آزادی الکساندر به توافق گسترده‌تری میان واشینگتن و حماس خواهد انجامید یا خیر، آنچه برای اسرائیل روشن شده، این است که دیگر نمی‌تواند خود را شریک اول و انحصاری آمریکا در خاورمیانه بداند.
مخالفت حماس با طرح اسرائیل
حماس ماه گذشته با پیشنهاد اسرائیل برای آزادی ۱۰ گروگان اسرائیلی در ازای ۴۵ روز آتش‌بس مخالفت کرده بود.
این پیشنهاد همچنین شامل آزادی هزار و ۲۳۱ زندانی فلسطینی از زندان‌های اسرائیل و ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه بود.
اسرائیل هم از حماس خواسته بود با خلع سلاح خود، زمینه کامل پایان جنگ را فراهم کند. درخواستی که حماس به‌طور کامل آن را رد کرده است.
خلیل الحیه، یکی از رهبران ارشد حماس در غزه که اکنون در خارج از این منطقه به سر می‌برد، در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد که این گروه «بخشی از سیاست توافق‌های جزیی نتانیاهو نخواهد شد».
گروه حماس و جهاد اسلامی همچنان ۵۸ گروگان را در اختیار دارند. طبق اعلام ارتش اسرائیل، از این تعداد مرگ ۳۵ نفر تایید شده است.