ویتکاف: تعویق احتمالی دور چهارم مذاکرات دلیلی جز سفر ترامپ به خاورمیانه ندارد
استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه اعلام کرد که تلاش می‌کند دور چهارم مذاکرات هسته‌ای شنبه، ۲۰ اردیبهشت برگزار شود، با این‌حال اگر مذاکرات در تاریخ مورد نظر از سر گرفته نشود، تنها دلیل تعویق، سفر ترامپ به خاورمیانه خواهد بود.
باراک راوید، خبرنگار اکسیوس با انتشار مجموعه پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که ویتکاف مسیر طی شده در مذاکرات را مثبت ارزیابی می‌کند: «ما در حال پیشرفت هستیم و امیدوارم این روند در مسیر درستی پیش برود.»
افزون بر این، ویتکاف اظهار امیدواری کرده است که گروگان‌های اسرائیلی در غزه پیش از سفر ترامپ به منطقه یا حین این سفر آزاد شوند و توافق آتش‌بس در غزه پیشرفت‌هایی داشته باشد.
بر اساس اعلام رسمی کاخ سفید، دونالد ترامپ قرار است از ۲۳ تا ۲۶ اردیبهشت در سفر به خاورمیانه، از عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی بازدید کند. هدف اصلی این سفر شرکت در نشست با رهبران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است.
ترامپ روز یکشنبه، ۱۴ اردیبهشت در مصاحبه خود با شبکه ان‌بی‌سی روی برچیدن کامل برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی تاکید کرد. پیش از آن، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با نوشتن پستی در شبکه اجتماعی ایکس بر «حق کامل» جمهوری اسلامی برای برخورداری از چرخه کامل سوخت هسته‌ای تاکید کرده بود.
مذاکراتی با ده‌ها بازیگر آشکار و نهان
اظهار نظرهای طرفین مذاکرات، گمانه‌زنی‌های پیرامون این موضوع و مقاله‌ها و تحلیل‌هایی که در رسانه‌های آمریکا و نشریات نزدیک یا وابسته به حکومت ایران منتشر می‌شود، از گره خوردن مذاکرات هسته‌ای با موضوعات متعددی حکایت دارد که هر کدام می‌تواند موضوع مذاکراتی دامنه‌دار و مجزا باشد.
عباس عراقچی در آخرین ساعات روز پانزدهم اردیبهشت در پستی در شبکه اجتماعی ایکس «حمایت مرگبار آمریکا از نسل‌کُشی نتانیاهو در غزه و جنگ‌افروز در یمن» را به مذاکرات هسته‌ای گره زد و نوشت که نتانیاهو برای ترامپ «خط و نشان می‌کشد» و با دخالت در ساختار دولت آمریکا می‌خواهد این کشور را به سوی فاجعه‌ای دیگر در خاورمیانه بکشاند.
او در ادامه این پست به هدف مورد نظر ترامپ در گفت‌وگوی یکشنبه، ۱۴ اردیبهشت با شبکه ان‌بی‌سی اشاره کرد و نوشت: «اگر هدف این است که به گفته رییس‌جمهوری ترامپ تنها چیزی که ایران نمی‌تواند داشته باشد سلاح هسته‌ای است، پس رسیدن به توافق ممکن است، اما فقط یک راه وجود دارد: دیپلماسی مبتنی بر احترام متقابل و منافع مشترک.»
از سوی دیگر، روزنامه کیهان که زیر نظر نماینده رهبر جمهوری اسلامی اداره می‌شود، در یادداشت روز پانزدهم اردیبهشت مذاکره با آمریکا را به مساله یمن و محور مقاومت گره زده و نوشته است: «واقعیت منطقه، واقعیت مقاومت است. آب‌های منطقه از دریای سرخ تا اقیانوس هند و از خلیج‌فارس تا دریای مدیترانه و تا زمین‌های حدفاصل آنان در کنترل مقاومت است و طی یک سال گذشته هیچ تغییری در این معادله ایجاد نشده است. این چیزی نیست که آمریکا بتواند آن را نادیده بگیرد.»
مذاکرات: کنترل جمهوری اسلامی یا وقت دادن به آن
یکی از نقدهایی که در روزهای اخیر از سوی ناظران آمریکایی به نتایج حاصل از روند کنونی مذاکرات هسته‌ای وارد شده، افزایش ارزش ریال ایران در برابر دلار و بهبود اقتصادی برای جمهوری اسلامی نسبت به پیش از آغاز مذاکرات است.
بخش دیدگاه‌ها و سرمقاله‌های روزنامه وال‌استریت ژورنال که به‌طور سنتی به مواضع محافظه‌کاران و حزب جمهوری‌خواه گرایش دارد، در سرمقاله تازه‌اش به همین نکته اشاره کرده است: «روند مذاکرات فرصت‌هایی به ایران داده است. از زمان آغاز مذاکرات، ارزش ریال ایران ۲۰ درصد افزایش یافته و براساس اطلاعاتی که نیویورک‌تایمز به دست آورده، تهدید حمله اسرائیل را در میانه گفت‌وگوها کاهش داده است. به گفته ترامپ، اتخاذ یک سیاست قاطع از سوی آمریکا می‌تواند این روند را معکوس کند.»
باید دید آمریکا با از سرگیری مذاکرات چنین سیاست قاطعی را در پیش خواهد گرفت یا نه. هرچند به نظر سردبیران وال‌استریت‌ژورنال آمریکا و شخص ترامپ به توافق فوری نیازی ندارند، بلکه باید به تحریم‌ها فرصت داد تا با توقف صادرات نفت ایران تاثیرشان به نفع آمریکا را به‌مرور زمان آشکار کنند.