یک مقام ارشد اروپایی از گفتوگوی محرمانه میان تهران و واشینگتن خبر داد و اعلام کرد جمهوری اسلامی هرگونه توافقی را که شامل رفع تحریمها باشد، خواهد پذیرفت. به گفته او، اگر دولت آمریکا تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ نتواند با جمهوری اسلامی به توافق برسد، اسرائیل ایران را هدف قرار خواهد داد.
این مقام ارشد اروپایی که نامش فاش نشده، شنبه ۲۷ بهمن در مصاحبه با العربیه گفت موقعیت جمهوری اسلامی «ضعیفتر از همیشه» است و تهران به یک توافق هستهای نیاز دارد.
او افزود: «ایران بهشدت نیازمند مذاکره است و منتظر است مذاکرهکنندهای از سوی دولت ترامپ تعیین شود.»
این اظهارات در حالی مطرح میشوند که علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، ۱۹ بهمن تاکید کرد مذاکره با آمریکا «عاقلانه، هوشمندانه و شرافتمندانه نیست» و «هیچ تاثیری» در حل مشکلات کشور نخواهد داشت.
در پی اظهارات خامنهای، سایر مقامهای جمهوری اسلامی نیز از مخالفت خود با مذاکره با آمریکا سخن گفتهاند.
به گفته این مقام اروپایی، دولت دونالد ترامپ میکوشد تا پیش از اکتبر ۲۰۲۵ (مهر ۱۴۰۴) با جمهوری اسلامی به توافق برسد، اما در صورت شکست مذاکرات، منطقه با یک بحران جدی روبهرو خواهد شد.
او هشدار داد اگر تلاشها برای دستیابی به یک توافق هستهای با تهران به سرانجام نرسد، «اسرائیل به ایران حمله نظامی خواهد کرد».
رییسجمهوری آمریکا تاکنون بارها از تمایل خود برای مذاکره با جمهوری اسلامی سخن گفته و در عین حال، احتمال رویارویی نظامی را نیز رد نکرده است.
ترامپ ۲۱ بهمن در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه در «ازای توافق چه پیشنهادی به ایران خواهد داد؟»، به نیویورکپست گفت: «اگر توافق کنیم، اسرائیل آنها را بمباران نمیکند.»
مقام اروپایی: توافق احتمالی تهران و واشینگتن فراتر از پرونده هستهای خواهد بود
مقام ارشد اروپایی در ادامه مصاحبه خود اعلام کرد هرگونه توافق جدید میان تهران و واشینگتن فراتر از فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی خواهد بود و این نشاندهنده «امکان تحمیل شرایط دیگر» بر حکومت ایران است.
او توضیح بیشتری درباره «شرایط دیگر» در مذاکرات ارائه نکرد و تنها افزود دولت ترامپ تنها دولتی است که میتواند با جمهوری اسلامی به توافق دست یابد.
این مقام اروپایی با اشاره به وارد شدن ضربات سنگین به حزبالله و همچنین سقوط حکومت بشار اسد در سوریه گفت: «ضعف عوامل ایران در منطقه امکان توافقی گسترده را فراهم میکند، در حالی که چنین چیزی دو سال پیش ممکن یا واقعی نبود.»
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ۲۶ بهمن در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ به جامعه جهانی هشدار داد برای مهار برنامه هستهای جمهوری اسلامی، زمان زیادی باقی نمانده است.
او افزود جامعه بینالمللی نباید بیش از این، زمان را تلف کند و باید قبل از آنکه دیر شود، با تهران به توافق برسد.
مقامهای اسرائیلی بارها از احتمال اقدام نظامی علیه برنامه هستهای جمهوری اسلامی سخن گفتهاند، اما ترامپ ابراز امیدواری کرده که دستیابی به توافق با تهران، ایالات متحده را از حمایت از هرگونه حمله اسرائیل به اهدافی در ایران بینیاز کند.
گیدون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، ۲۶ بهمن در کنفرانس امنیتی مونیخ تاکید کرد جلوگیری از دستیابی جمهوری اسلامی به تسلیحات هستهای، مهمترین اولویت اسرائیل به شمار میرود.
حکومت ایران تاکنون تلاش برای دستیابی به سلاح هستهای را انکار کرده، اما در ماههای اخیر، برخی مقامهای جمهوری اسلامی خواستار تغییر دکترین هستهای تهران شدهاند.
پرجنت در مصاحبه با پادکست نگار مجتهدی در وبسایت انگلیسی ایراناینترنشنال تاکید کرد: «تهران باید بداند که تهدید جدی است و احساس خطر کند.»
او در پاسخ به این پرسش که دولت ترامپ برای آزادی گروگانهای در بند حماس، قادر به اعمال چه فشارهایی علیه جمهوری اسلامی است، گفت: «کافی است به آنها اعلام شود که در قبال کشتهشدن هر گروگان یا هرگونه تاخیر در آزادی آنها، مسئول و پاسخگو خواهند بود.»
به گفته پرجنت، ایالات متحده باید علاوه بر اعمال فشارهای اقتصادی بر جمهوری اسلامی، از همکاری عراق با حکومت ایران جلوگیری کند و برخورد مستقیمتری با گروههای مسلح متحد تهران در منطقه، از جمله حوثیهای یمن، حزبالله لبنان و حماس، داشته باشد.
پرجنت با اشاره به گروگانهای اسرائیلی باقیمانده در اسارت حماس تصریح کرد: «اگر ایران به حماس دستور آزادی گروگانها را بدهد، آنها این کار را انجام خواهند داد.»
ترامپ ۲۲ بهمن هشدار داد چنانچه تمامی گروگانهای باقیمانده در غزه تا ۲۷ بهمن آزاد نشوند، در این باریکه «جهنم به پا خواهد شد».
او در جمع خبرنگاران در کاخ سفید گفت: «تا جایی که به من مربوط میشود، اگر تمامی گروگانها تا ساعت ۱۲ شنبه آزاد نشوند، که به نظرم زمان مناسبی است، میگویم آتشبس را لغو کنید. در آن صورت، همه توافقات کنار گذاشته خواهند شد.»
این سخنان صریحترین تهدیدی است که تاکنون از سوی رهبر یک کشور غربی علیه این گروه مورد حمایت جمهوری اسلامی مطرح شده است.
ترامپ همچنین بارها اعلام کرده قصد دارد غزه را تحت مالکیت آمریکا درآورد و اداره آن را در دست بگیرد.
با این حال، جمهوری اسلامی به حمایتهای مادی، تسلیحاتی و ایدئولوژیک خود از گروههای مسلح فلسطینی ادامه میدهد.
بر اساس گزارش وزارت امور خارجه آمریکا در سال ۲۰۲۰، تهران سالانه حدود ۱۰۰ میلیون دلار به گروههای شبهنظامی فلسطینی، از جمله حماس، کمک مالی میکند.
نقش قطر
پرجنت که در دوران ریاست دیوید پترائوس بر سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) در عراق خدمت میکرد، در مصاحبه با ایراناینترنشنال ترامپ را رهبری «قاطع و تاثیرگذار» خواند.
او گفت ترامپ درک درستی از خاورمیانه دارد، اما برخی اعضای دولت او بیش از حد به قطر نزدیک شدهاند.
پرجنت در این باره افزود: «این سرمایهگذاریها یا منتقدان را به سکوت وا میدارد یا آنها را به تمجید از اقدامات قطر سوق میدهد. مدام میشنویم که میگویند قطر کار خداپسندانه انجام میدهد. در مورد ویتکاف، میدانیم که قطریها ملکی را در نیویورک به مبلغ ۶۲۳ میلیون دلار خریداری کردند. این موضوع در نیویورک تایمز منتشر شده است. البته من نمیگویم که او تطمیع شده است.»
استیو ویتکاف، سرمایهگذار برجسته بخش املاک و مستغلات که اکنون بهعنوان فرستاده ویژه ایالات متحده در خاورمیانه فعالیت میکند، نقشی محوری در میانجیگری برای برقراری آتشبس و توافق تبادل گروگانها و زندانیان فلسطینی میان اسرائیل و حماس ایفا کرد.
نیویورک تایمز پیشتر گزارش داد ویتکاف پیش از پیوستن به تیم ترامپ، در سال ۲۰۱۸ هنگام خرید و فروش یک هتل در منهتن، با دو صندوق سرمایهگذاری دولتی در ارتباط بود.
به گزارش نیویورک تایمز، در این معامله، صندوق سرمایهگذاری دولتی قطر با پرداخت ۶۲۳ میلیون دلار، هتل متعلق به ویتکاف و شرکایش را خریداری کرد.
دوحه همچنین از روابط نزدیکی با حماس برخوردار است. سخنگوی وزارت خارجه قطر پیش از این به رسانههای غربی گفت رهبر ارشد حماس در خارج از غزه تا مدتی قبل در این کشور اقامت داشته، اما دفتر سیاسی حماس در دوحه اکنون بهطور دائم تعطیل شده است.
قطر، امیرنشین کوچکی در خلیج فارس، به مهمترین میانجی در مذاکرات آزادی گروگانها در جهان تبدیل شده است. این کشور ثروتمند نفتی با همکاری مصر و آمریکا، نقش مهمی در مذاکرات برای برقراری آتشبس غزه ایفا کرد.
در سال ۲۰۲۳ و درست پیش از حمله مرگبار هفتم اکتبر حماس، دوحه توانست میان واشینگتن و تهران میانجیگری کند؛ توافقی که بر اساس آن، شهروندان آمریکایی بازداشتشده در ایران در ازای آزادسازی شش میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران، به کشور خود بازگشتند.
پرجنت با انتقاد از نقش قطر در مذاکرات حماس و اسرائیل گفت وقتی به کشوری که خود بخشی از مشکل است نقش میانجی داده میشود، نمیتوان به موفقیت امیدوار بود.
او تاکید کرد: «برای آزادی گروگانها، باید پای تهران به میان کشیده شود.»
پرجنت معتقد است در حالی که حکومت ایران بر حماس نفوذ دارد، قطر نیز بر آمریکا اعمال نفوذ میکند: «منظور من این است که وقتی قطر با پول خود، شما را از مشکلات مالی نجات میدهد، انتقاد از این کشور بسیار دشوار میشود. این همان نفوذی است که من از آن سخن میگویم.»
به گفته این مقام اطلاعاتی پیشین ایالات متحده، تا وقتی دوحه در مذاکرات نقش اصلی را ایفا میکند و جمهوری اسلامی هم برای حمایت از حماس هزینهای نمیپردازد، نمیتوان به پایان این درگیری خوشبین بود.
او در پایان گفت: «بدون تغییر، هیچ اتفاق مثبتی نخواهد افتاد.»
خانواده کریگ و لیندسی فورمن شنبه ۲۷ بهمن در بیانیهای که از سوی وزارت امور خارجه بریتانیا منتشر شد، نوشتند بازداشت غیرمنتظره این زوج موجب نگرانی شده و آنها تمام تلاش خود را برای تضمین امنیت و سلامت عزیزانشان انجام خواهند داد.
این خانواده در بیانیه خود با اشاره به اینکه بهطور مداوم با دولت بریتانیا و مقامات مربوطه در حال تعامل هستند، افزودند بار عاطفی این وضعیت بر دوششان سنگینی میکند و حمایتهای دوستان، خانواده و جامعه باعث دلگرمیشان شده است.
بیبیسی جهانی ۲۷ بهمن گزارش داد کریگ و لیندسی فورمن که که کمی بیش از ۵۰ سال سن دارند، در حال سفر دور دنیا با موتورسیکلت بودند که در ایران بازداشت شدند.
آنها ۱۰ دی از مرز ارمنستان وارد خاک ایران شدند و قرار بود ۱۵ دی به پاکستان برسند اما در حالی که پس از اقامت در شهرهای تبریز، تهران و اصفهان با همراهی راهنمای تور گردشگری به کرمان سفر کرده بودند، هرگز در هتل خود در این شهر حضور پیدا نکردند.
پیش از این در ۲۴ بهمن، دادگستری کرمان از ملاقات هوگو شورتر، سفیر بریتانیا، با این دو شهروند بریتانیایی زندانی در این استان خبر داد و اعلام کرد این افراد «متهم به جرایم امنیتی» هستند.
به گزارش رسانهها در ایران، این دیدار در محل دادسرای عمومی و انقلاب مرکز استان کرمان برگزار شد و مهدی بخشی، دادستان کرمان و رحمان جلالی، معاون امنیتی-انتظامی استانداری کرمان، نیز در آن حضور داشتند.
وزارت امور خارجه بریتانیا همچنین اعلام کرد با مقامهای جمهوری اسلامی در خصوص وضعیت این دو نفر در تماس است و کمکهای کنسولی خود را در اختیار آنها قرار میدهد.
هماکنون تعدادی از شهروندان اروپایی در ایران در زندان به سر میبرند که از آن جمله میتوان به سسیل کوهلر، معلم فرانسوی و شریک زندگیاش ژاک پاریس، و اولیویه گروندو، جهانگرد ۳۴ ساله فرانسوی اشاره کرد.
فعالان حقوق بشر بازداشت شهروندان کشورهای غربی از سوی جمهوری اسلامی را «گروگانگیری حکومتی» میدانند و میگویند تهران از این حربه برای تحت فشار گذاشتن غرب و گرفتن امتیاز از آن استفاده میکند.
همزمان با تجمع دانشجویان که تا بعدازظهر شنبه در تهران ادامه یافته است، گزارشها حاکی از حضور گسترده نیروهای حراست در پردیس مرکزی دانشگاه است.
خبرنامه دانشجویی امیرکبیر گزارش داد ماموران لباس شخصی که در دانشگاه حضور دارند، با دانشجویان درگیر شده و یکی از دانشجویان دختر را مورد ضرب و شتم شدید قرار دادهاند. بر اساس این گزارش، ماموران حراست در حمایت از نیروهای لباس شخصی با دانشجویان درگیر شدهاند.
دانشجویان دانشگاه تهران، جمعه نیز اقدام به برگزاری تجمع و «بستنشینی» روی زمین در حیاط کوی دانشگاه تهران کردند. نیروهای امنیتی و لباس شخصی نیز دانشگاه تهران را محاصره کردند که در پی آن، چهار نفر از دانشجویان بازداشت شدند.
خبرنامه امیرکبیر شنبه گزارش داد با پافشاری دانشجویان دانشگاه تهران، هر چهار دانشجوی بازداشتی آزاد شدند.
بنا بر این گزارشها، بینی یک دانشجوی معترض به دست ماموران امنیتی شکسته شده است.
با این حال حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری دولت مسعود پزشکیان، گفت که تنها «یک دانشجو بهطور موقت بازداشت شد و ساعتی بعد آزاد شد».
او خبر داد که مدیریت خوابگاه دانشگاه تهران استعفا کرده است.
بر اساس اعلام خبرنامه امیرکبیر، پس از استعفای مدیرکل خوابگاههای کوی دانشگاه تهران، لاله کوهبر، معاونت دانشجویی اداره کل امور خوابگاههای دانشگاه تهران نیز مجبور به استعفا شد.
خالقی به خاک سپرده شد
پیکر امیرمحمد خالقی درمیان، دانشجوی ۱۹ ساله دوره کارشناسی رشته مدیریت کسب و کار دانشگاه تهران که در اطراف کوی دانشگاه تهران به قتل رسید، شنبه در روستای درمیان استان خراسان جنوبی تشییع و به خاک سپرده شد.
همزمان علی صالحی، دادستان تهران، اعلام کرد «افراد مظنون در رابطه با این قتل» دستگیر شدهاند و تحقیقات در این زمینه در حال انجام است: «متاسفانه هنوز به مرحله کشف این جرم نرسیدهایم و در تلاشیم در اسرع وقت مرتکب این بزه را دستگیر کرده و به سزای اعمالش برسانیم.»
خالقی، شامگاه چهارشنبه ۲۴ بهمن، در محلهای نزدیک به کوی دانشگاه تهران به دست سارقان و با سلاح سرد، هدف ضرب و جرح قرار گرفت.
محمدجواد اکبری، دانشجوی دانشگاه تهران، به جماران گفت: «خانواده خالقی روز جمعه به تهران آمدند و به قدری مظلوماند که حتی نمیتوانستند از حق خود دفاع کنند.»
شورای صنفی دانشجویان کشوری در پی قتل این دانشجوی دانشگاه تهران در نزدیکی کوی دانشگاه، در بیانیهای اعلام کرد جان دانشجویان اولویت مسئولان دانشگاه نیست و در سیاستگذاری دانشگاهها، مطلقا اهمیتی ندارد.
مجتمعهای خوابگاهی دانشگاه تهران، در حوالی مرکز تهران و حد فاصل محلات امیرآباد شمالی، یوسفآباد و گیشا واقع شده است.
وعده وزیر علوم برای نصب کیوسک پلیس و دوربین
در بیانیه شورای صنفی دانشجویان کشوری آمده است ناامنی و وقوع زورگیری در محوطه در پشتی کوی دانشگاه تهران، در حالی به از دست رفتن زندگی یک جوان ۱۹ ساله دانشجو منجر شد که این اتفاق برای سالهای طولانی به طور مداوم و هر روز و هر هفته، در این مکان و در محیط اطراف دیگر مجتمعهای خوابگاهی، رخ داده است.
اکنون و پس از کشته شدن یک دانشجو، وزیر علوم دولت پزشکیان شنبه گفت که در روز جاری، دو کیوسک در «نقاط آسیبپذیر دانشگاه» نصب و دوربینهایی برای تامین امنیت معابر دانشگاه تعبیه میشوند.
سیمایی صراف خبر داد که به دانشگاهها ابلاغ شده است برای امنیت خوابگاهها و محیط دانشگاه، اقدامات لازم را انجام دهند.
محمدرضا عارف، معاون اول پزشکیان نیز در تماس با وزیر کشور تاکید کرده است عاملان این قتل باید به سرعت شناسایی و بازداشت شوند.
ناامنی، سرقت، زورگیری و وقوع خشونت در اطراف کوی دانشگاه تهران، پیش از این نیز منجر به آسیبدیدگی و جراحات دانشجویان شده است.
در بیانیه شورای صنفی دانشجویان کشوری تاکید شده است که بارها درباره موضوع خشونت و زورگیری از دانشجویان در اطراف مجتمعهای خوابگاهی هشدار داده شده اما مسئولان دانشگاه تهران اقدامی برای رفع مشکل انجام ندادند.
حمایتها از دانشجویان معترض
انجمن فرهنگ و سیاست دانشجویان دانشگاه شیراز در بیانیهای ضمن حمایت از تجمع اعتراضی به دنبال قتل دانشجوی دانشگاه تهران و مذمت ورود نیروهای مداخلهگر به دانشگاه، خطاب به نیروهای نظامی و امنیتی اعلام کرد «به پادگانتان برگردید، اینجا جای شما نیست!»
شاهزاده رضا پهلوی نیز از دانشجویان و استادان دانشگاهها و اقشار مختلف مردم ایران خواست که از اعتراضات دانشجویان معترض دانشگاه تهران حمایت کنند و اجازه ندهند قتل امیرمحمد خالقی و سرکوب دانشجویان، برای جمهوری اسلامی بدون هزینه باشد.
نرگس محمدی، برنده نوبل صلح و فعال حقوق بشر هم با اشاره به تجمع اعتراض دانشجویان دانشگاه تهران به قتل این دانشجوی ۱۹ ساله، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بیایید جوانان معترض را تنها نگذاریم و فریاد اعتراضشان را بلند کنیم. نشان دهیم که ما همه با هم هستیم.»
همزمان، دانشجویان تعدادی از دانشگاهها از جمله امیرکبیر (پلیتکنیک تهران)، شریف و تبریز، با انتشار بیانیههایی، ضمن ابراز همدردی با دانشجویان دانشگاه تهران، سرکوب اعتراضات دانشجویی را به شدت محکوم کردند.
