اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی در اظهاراتی درباره دلیل بازداشت چچیلیا سالا، خبرنگار ایتالیایی در ایران گفت که این خبرنگار به دلیل «نقض قوانین» جمهوری اسلامی زندانی شده و بازداشت او ربطی به بازداشت محمد عابدینی در ایتالیا ندارد.
بفایی دوشنبه، ۱۷ دی، در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره ارتباط بازداشت خبرنگار ایتالیایی در ایران با بازداشت محمد عابدینی شهروند ایرانی در ایتالیا گفت: «این دو موضوع هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند. وزارت ارشاد بیانیه روشنی را در مورد دلایل بازداشت این خبرنگار ایتالیایی صادر و اعلام کرد که او به‌دلیل نقض قوانین جمهوری اسلامی بازداشت شده است.»
چچیلیا سالا، ۲۹ ساله، روزنامه‌نگاری که با ویزای خبرنگاری به ایران سفر کرده بود، ۲۹ آذر در تهران بازداشت شد و از آن زمان در سلولی انفرادی در زندان اوین نگهداری می‌شود.
محمد عابدینی نجف‌آبادی، ۳۸ ساله، ۲۶ آذر به درخواست ایالات متحده در فرودگاه میلان بازداشت شد و از سوی این کشور متهم شده است در فراهم کردن فن‌آوری‌‌ای نقش داشته که در حمله پهپادی در اردن، باعث کشته شدن سه سرباز آمریکایی شده است.
دادگاه تجدیدنظر میلان جمعه ۱۴ دی، جلسه رسیدگی به درخواست حبس خانگی محمد عابدینی را برای ۲۶ دی ماه تعیین کرد.
بقایی با اشاره به پیگیری‌های جمهوری اسلامی درباره وضعیت عابدینی گفت: «بر اساس پیگیری‌های انجام شده امکانات کنسولی تا حدودی برای این شهروند ایرانی فراهم شده و او می‌تواند با خانواده خود در تماس باشد. پیگیری‌ها در مورد وضعیت این شهروند ایرانی همچنان ادامه دارد.»
این اظهارات در حالی است که پیشتر یک منبع آگاه از گفت‌وگوها میان دولت ایتالیا و خانواده چچیلیا سالا، به ایران‌اینترنشنال گفت جمهوری اسلامی به مقامات ایتالیایی اعلام کرده تنها در صورت آزادی محمد عابدینی نجف‌آبادی، روزنامه‌نگار ایتالیایی بازداشت‌شده در تهران را آزاد می‌کند.
درباره این درخواست جمهوری اسلامی پیشتر گزارشی منتشر نشده و مقامات ارشد ایتالیایی، از جمله جورجیا ملونی، نخستوزیر این کشور که مایل به پایان سریع این بحران هستند، تاکنون از بیان صریح آن خودداری کردهاند.
خانواده این روزنامه‌نگار بازداشت شده در پیامی به رسانهها ضمن اشاره به اینکه تصمیم گرفتهاند از اظهار نظر و اعلام موضع خودداری کنند و با گفتن اینکه معتقدند بحث و جدل گسترده رسانهای درباره این موضوع ممکن است حل مسئله را پیچیدهتر و دورتر کند، از رسانهها خواستهاند سکوت کنند.
به گفته منبعی که با ایران اینترنشنال گفتگو کرد این درخواست سکوت در واقع خواسته وزارت امور خارجه ایتالیا از خانواده است و به نظر میرسد بازتاب خواست حکومت ایران از دولت ایتالیا و نتیجه تهدید آنهاست که از خبررسانی درباره درخواست ایران برای مبادله سالا با عابدینی خشمگین هستند.
منبع آگاه از گفتوگوهای بین دولت ایتالیا و خانواده سالا که به شرط ناشناس ماندن با ایران‌اینترنشنال صحبت کرد، گفت مقامات جمهوری اسلامی در جریان آخرین پیگیری سفیر ایتالیا در تهران، به او گفتهاند تنها در صورتی که روند رسیدگی به پرونده استرداد محمد عابدینی به آمریکا در ایتالیا متوقف شود و او از زندان لااوپرا آزاد شود تا این کشور را ترک کند، ایران رسیدگی قضایی به اتهامات سالا را «به دلایل بشردوستانه» متوقف می‌کند و او را بلافاصله آزاد می‌کند تا به ایتالیا بازگردد.
پس از دیدار اخیر جورجیا ملونی، نخست وزیر ایتالیا و دونالد نرامپ در شنبه گذشته، برخی رسانهها نوشتند که بازداشت چچیلیا سالا، روزنامه‌نگار ایتالیایی از جمله موضوعهای مطرح در این دیدار بود.
جمهوری اسلامی همواره در دهههای گذشته با بازداشت شهروندان خارجی یا دوتابعیتی در پی فشار بر دولتهای غربی برای برآورده کردن خواستههای خود یا آزادی زندانیان مورد نظر خود بوده است.
فعالان حقوق بشر این بازداشتها را «خودسرانه» خوانده و «سیاست گروگانگیری» جمهوری اسلامی را محکوم کردهاند.
