در جریان نشست شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی نحوه اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ و توافق برجام، سه قدرت اروپایی و آمریکا هشدار دادند که ایران به طور مداوم از تعهدات برجامی خود فاصله می‌گیرد و زمان آن رسیده که ایران با اتخاذ گام‌های عملی روند گسترش برنامه هسته‌ای خود را متوقف و معکوس کند.
در ابتدای این نشست، رزماری دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل هجدهمین گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل را قرائت کرد.
این مقام بلندپایه سازمان ملل از قدرت‌های جهانی و جمهوری اسلامی خواست تا هرچه سریع‌تر برای بازگرداندن توافق ۲۰۱۵ که در ازای محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران، تحریم‌ها علیه تهران را لغو کرده بود، تلاش کنند.
توافق برجام بین ایران با بریتانیا، آلمان، فرانسه، آمریکا، روسیه و چین سال ۲۰۱۵ منعقد شد اما ایالات متحده سال ۲۰۱۸، در اولین دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ، از آن خارج شد.
موضع چین و ورسیه
در ادامه فو تسونگ، نماینده چین گفت توافق برجام بهترین گزینه برای حل مسئله هسته‌ای ایران بود و «ما از همه طرف‌ها می‌خواهیم با تلاش بیشتر گفت‌وگوها و مذاکرات را از سر بگیرند.»
او در ادامه با گفتن اینکه سیاست فشار حداکثری، باعث وضعیت فعلی برنامه هسته‌ای ایران شده، گفت «مکانیسم ماشه نباید ابزار باج‌گیری شود.»
نماینده روسیه هم هشدار داد تلاش برای فعال‌کردن مکانیزم ماشه هیچ نتیجه‌ای نخواهد داشت و گفت «هرگونه حمله‌ای علیه تاسیسات هسته‌ای ایران را محکوم می‌کنیم.»
موضع اتحادیه اروپا
استاوروس لامبرینیدیس، نماینده اتحادیه اروپا در شورای امنیت هم در سخنانی گفت اطمینان از اینکه ایران به سلاح هسته‌ای دست نیابد یا آن را توسعه ندهد، یکی از اولویت‌های اصلی امنیتی اتحادیه اروپا است.
لامبرینیدیس همچنین با اشاره به دو گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره غنی‌سازی ۶۰درصدی اورانیوم گفت «ما از مسیر هسته‌ای ایران که به طور مداوم در حال گسترش است و گزارش‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آن را تایید می‌کنند، نگران هستیم. به‌ویژه، انباشت اورانیوم با غنای بالا و گسترش زیرساخت‌های غنی‌سازی هسته‌ای ایران بسیار نگران‌کننده است.»
لامبرینیدیس همچنین در ادامه گفت این اقدامات «خطرات بسیار قابل توجهی» به همراه دارد و «نگرانی‌های جدی درباره نیات ایران ایجاد می‌کند.»
موضع سه قدرت اروپایی
جیمز کاریوکی، معاون نماینده دائم بریتانیا هم با اشاره به اینکه ایران همچنان برنامه هسته‌ای خود را در سطوحی توسعه می‌دهد که هیچ توجیه معتبر غیرنظامی ندارد، گفت «برنامه هسته‌ای ایران هرگز تا این حد پیشرفته نبوده است و آژانس دیگر نمی‌تواند تایید کند که اهداف این برنامه صرفا صلح‌آمیز است.»
کاریوکی در ادامه گفت «رییس‌جمهور ایران یک انتخاب دارد. می‌تواند در ماه‌های آینده به تشدید ادامه دهد یا دیپلماسی را انتخاب کند.»
او در ادامه با تاکید بر اینکه ایران به تعهدات خود در برجام پایبند نیست، گفت «ایران با اظهارات تنش‌آمیز و خطرناک درباره توانایی و دکترین هسته‌ای خود، تنش‌ها را تشدید می‌کند.»
نماینده بریتانیا همچنین با گفتن اینکه با نزدیک شدن به موعد انقضای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در اکتبر آینده، وضعیت حساس‌تر می‌شود، گفت «ما هر گام دیپلماتیک لازم را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای برخواهیم داشت، از جمله اینکه در صورت لزوم مکانیزم ماشه را فعال کنیم.»
توماس زانایسن، نماینده آلمان در نشست شورای امنیت بااشاره به اینکه چرا ایران تنها کشوری است که بدون داشتن سلاح هسته‌ای به غنی‌سازی ۶۰ درصدی دست زده است، گفت «اکنون زمان آن فرا رسیده است که ایران با اتخاذ گام‌های عملی و قابل راستی‌آزمایی، روند گسترش برنامه هسته‌ای خود را متوقف و معکوس کند.»
نماینده آلمان همچنین هشدار داد عدم پایبندی ایران، که شواهد آن به‌طور دقیق از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ثبت شده است، به صورت مداوم در حال وخیم‌تر شدن است.
زانایسن در ادامه با اشاره به اینکه تداوم عدم پایبندی ایران و اظهارات اخیر مقام‌های این کشور، نگرانی‌های عمیقی ایجاد کرده است، گفت «این اظهارات به‌طور آشکار با تعهدات ایران در چارچوب پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای در تضاد است و در سایه عدم پایبندی ایران، ناچار شدیم دست به اقدام بزنیم و گزینه اتخاذ گام‌های بیشتر را برای خود محفوظ نگه داریم.»
موضع آمریکا درباره برنامه هسته‌ای
رابرت وود، معاون سفیر آمریکا در شورای امنیت هم هشدار داد که «ایران همچنان به دامن زدن به درگیری و بی‌ثباتی در خاورمیانه و سایر نقاط جهان ادامه می‌دهد و فعالیت‌های هسته‌ای‌اش همچنان باعث نگرانی جدی است.»
وود، با اشاره به اینکه ایران ادعا می‌کند اهدافش صلح‌آمیز و برای استفاده غیرنظامی است، گفت «گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این ادعا را زیر سوال می‌برد.»
نماینده آمریکا همچنین گفت ایران به جای گسترش برنامه هسته‌ای خود و دامن زدن به گمانه‌زنی‌ها درباره نیاتش، باید اقداماتی انجام دهد که اعتماد بین‌المللی را تقویت کند و تنش‌ها را کاهش دهد.
او در ادامه هشدار داد «هرچند دیپلماسی بهترین گزینه است، اما ایالات متحده بارها تصریح کرده که هسته‌ای شدن ایران گزینه‌ای پذیرفتنی نیست. ما آماده‌ایم از همه ابزارهای قدرت ملی خود برای تضمین این هدف استفاده کنیم.»
موضع ایران در نشست شورای امنیت
امیر سعید ایروانی، نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل هم در واکنش به این صحبت‌ها با اشاره به اینکه ایران صداقت خود را در مذاکرات نشان داده، گفت: «دیپلماسی نیازمند احترام دوجانبه است و ایران همواره به دیپلماسی به عنوان تنها مسیر درست معتقد است.»
سفیر ایران با اشاره به اینکه «استناد به مکانیزم ماشه برای «بازگشت فوری» تحریم‌ها علیه تهران «غیر قانونی و غیرمولد» خواهد بود، هشدار داد ««این به‌اصطلاح اسنپ‌بک (بازگشت به پیش)، ابزاری در دستان شما برای سواستفاده و تهدید ایران نیست. ایران به‌روشنی اعلام کرده که هر حرکت تحریک‌آمیزی با پاسخی قاطع و متناسب روبه‌رو خواهد شد.»
نگرانی سازمان ملل از برنامه‌ای هسته‌ای ایران
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نهاد نظارتی هسته‌ای سازمان ملل، اعلام کرد که ایران در ماه جاری میلادی، غنی‌سازی اورانیوم تا سطح ۶۰ درصد را، که به حدود ۹۰ درصد لازم برای استفاده تسلیحاتی نزدیک است، به‌طور چشمگیری شتاب داده است.
کشورهای غربی می گویند که در هیچ برنامه غیرنظامی نیازی به غنی سازی اورانیوم تا این حد بالا وجود ندارد و هیچ کشور دیگری بدون تولید بمب هسته ای این کار را انجام نداده است.
ایران دستیابی به سلاح هسته ای را رد می کند و می گوید برنامه اش صلح آمیز است. اما دی کارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت گفت آژانس نمی‌تواند به جامعه بین‌المللی درباره ماهیت صلح‌آمیزبودن برنامه هسته‌ای ایران، اطمینان دهد.
