خطبه الوداع؛ رمزگشایی از سخنان خامنه‌ای در جمع خبرگان
مراد ویسی
تحلیل‌گر ارشد در ایران‌اینترنشنال
علی خامنه‌ای نگران کشته شدن، مجتبی خامنه‌ای آماده رهبر شدن و مردم امیدوار به سرنگون شدن جمهوری اسلامی‌اند.
تحلیل‌گر ارشد در ایران‌اینترنشنال
علی خامنه‌ای نگران کشته شدن، مجتبی خامنه‌ای آماده رهبر شدن و مردم امیدوار به سرنگون شدن جمهوری اسلامی‌اند.
حیدری کاشانی، عضو مجلس خبرگان، تایید کرده که علی خامنه‌ای نگران کشته شدن خود است. وی گفته در جلسه‌ای با اعضای مجلس خبرگان در چهلمین روز کشته شدن حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان و معاون او هاشم صفی‌الدین، خامنه‌ای گفته که اعضای خبرگان باید برای شرایطی که او دیگر زنده نیست، آماده باشند تا بتوانند به‌سرعت رهبر جدیدی انتخاب کنند.
هدف خامنه‌ای از این اظهارات چیست؟ آیا صرفاً به‌دلیل احتمال کشته شدن خود، خواستار انتخاب سریع رهبر بعدی است، یا در شرایط بحرانی کنونی و درگیری با اسرائیل، قصد دارد روند جانشینی پسرش، مجتبی را تسریع کند؟
این اظهارات حیدری کاشانی با سخنان اخیر خامنه‌ای در جلسه خبرگان همخوانی دارد؛ سخنانی که می‌توان آن را شبیه به خطبه وداع دانست.
خامنه‌ای در این نشست، با اشاره به جنگ اُحُد و شایعه کشته شدن پیامبر اسلام و تاثیر آن بر جبهه جنگ، به خبرگان گفت که خدا پس از اُحُد آیاتی فرستاد تا به مسلمانان هشدار دهد که اگر پیامبر از میان شما رفت، نباید متوقف شوید یا به گذشته بازگردید.
خامنه‌ای سپس با صراحت گفت که اگر لازم شد و رهبر به هر دلیلی نبود، مجلس خبرگان باید فوراً رهبر جدیدی انتخاب کند.
این حرف‌ها نشان می‌دهد که خامنه‌ای در تلاش است زمینه را برای جانشینی پسرش فراهم کند. شواهد و قرائن نیز حاکی از آن است که نظام در حال فراهم کردن مقدمات رهبری مجتبی است و تمامی رقبای او نیز کنار گذاشته شده‌اند. آخرین نمونه، ابراهیم رئیسی بود که یک روز قبل از انتخاب رییس مجلس خبرگان در حادثه سقوط هلیکوپتر کشته شد در حالی که شانس او برای ریاست خبرگان با توجه به اینکه نایب رییس این مجلس بود بیشتر از همه بود.
در صورتی که رئیسی هم‌زمان رییس مجلس خبرگان و رییس‌جمهوری می‌شد، احتمال داشت در رقابت بر سر رهبری، وزنه‌ای سنگین‌تر از مجتبی پیدا کند.
صحبت‌های مهدی نصیری، مدیر مسئول پیشین روزنامه کیهان، نیز که گفته رییسی قبل از مرگ به مطرح شدن رهبری مجتبی اعتراض کرده بود و احمد خاتمی نیز پس از اعتراض به مطرح شدن رهبری مجتبی از هیات رییسه خبرگان کنار گذاشته شد، موید این نقشه است.
از سوی دیگر، عباس پالیزدار، از نزدیکان مجتبی خامنه‌ای، بعد از مدتی سکوت، اخیرا در فضای مجازی حاضر شده و در یک ویدئو طولانی به افشای فساد مقامات جمهوری اسلامی پرداخته و این احتمال را مطرح کرده که نظام در حال آماده‌سازی رهبری مجتبی است و گفته اگر مجتبی به رهبری برسد، اوضاع بهتر خواهد شد.
این اظهارات نشان می‌دهد که نظام ممکن است در شرایط کنونی و در میان درگیری‌ها با اسرائیل، این فرصت را مناسب بداند تا جانشینی مجتبی را تثبیت کند.
ضمن اینکه خامنه‌ای وقتی از خطر کشته شدن خود صحبت می‌کند، به نظر می‌رسد این تهدید را از سوی اسرائیل جدی می‌بیند. او تجربه کشته شدن حسن نصرالله و دیگر فرماندهان و رهبران حزب‌الله و حماس را دیده و می‌داند که اسرائیل، با برتری اطلاعاتی و تسلیحاتی خود، توانایی این کار را دارد.
از طرفی، بازگشت دونالد ترامپ به صحنه سیاست آمریکا نیز نگرانی‌های جمهوری اسلامی را بیشتر کرده است. ترامپ به عنوان شخصی که نسبت به اسرائیل موضع حمایتی قوی‌تری دارد و سابقه کشتن قاسم سلیمانی را نیز در کارنامه خود دارد، تهدیدی جدی برای مقامات جمهوری اسلامی و از جمله جان خامنه‌ای محسوب می‌شود.
