۲۵۰ نماینده مجلس در بیانیهای ضمن محکوم کردن تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران از سوی کاناد، آن را «نابخردانه» و «ابلهانه» خواندند واعلام کردند: «هر کدام از نمایندگان خود را یک پاسدار انقلاب اسلامی میدانیم.» مجلس همچنین طرحی را برای تروریستی خواندن ارتش کانادا اعلام وصول کرد.
این موسسه مستقر در هلند، روز یکشنبه نتایج نظرسنجی خود درباره انتخابات پیشرو در ایران را که قرار است روز جمعه هشتم تیر برگزار شود، منتشر کرد.
بر اساس این نظرسنجی، فقط حدود ۲۲ درصد شرکتکنندگان اعلام کردند که در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد و رای خواهند داد.
در مقابل، بیش از ۶۵ درصد اعلام کردهاند در انتخابات رای نمیدهند و ۱۲ درصد نیز گفتهاند هنوز تصمیمی در این زمینه نگرفتهاند.
بیش از ۷۷ هزار نفر از داخل ایران در نظرسنجی موسسه گمان شرکت کردهاند و به نوشته این موسسه، این نظرسنجی دیدگاه افراد باسواد بالای ۱۹ سال ساکن ایران را که برابر با ۹۰ درصد جمعیت بزرگسال این کشور است، بازتاب میدهد.
در بهمن ماه سال گذشته نیز نتایج نظرسنجی این موسسه درباره انتخابات مجلس شورای اسلامی نشان میداد بیش از سه چهارم مردم ایران قصد شرکت در این انتخابات را نداشتند و حدود ۷۵ درصد پاسخدهندگان خواستار سرنگونی جمهوری اسلامی شده بودند.
پس از برگزاری انتخابات مجلس، حکومت اعلام کرد که حدود ۴۱ درصد در انتخابات شرکت کردند که این رقم از سوی نهادها و رسانههای مستقل قابل تایید نبود.
با این حال، این رقم پایینترین رقم رسمی میزان مشارکت در انتخابات در دوران جمهوری اسلامی را نشان میدهد.
موسسه گمان از پاسخدهندگان نظرسنجی پرسیده که اگر در انتخابات رای نمیدهند، دلیل اصلیشان برای این تصمیم چیست؟
بیش از ۶۷ درصد پاسخدهندگان گزینه «مخالفت با کلیت جمهوری اسلامی» را انتخاب کردهاند و بیش از ۱۸ درصد نیز به «کم اختیار بودن مقام ریاست جمهوری اسلامی» معتقدند.
رد صلاحیت شدن کاندیدای مورد نظر مردم در انتخابات از دیگر دلایل تحریم انتخابات است.
نکته مهم دیگر این نظرسنجی، بیاطلاعی بخشی از مردم از زمان برگزاری انتخابات است؛ به طوری که ۳۴ درصد مردم هنوز نمیدانند که اساسا انتخابات ریاست جمهوری در چه زمانی برگزار میشود.
در جریان انتخابات مجلس نیز نظرسنجی گمان نشان میداد حدود ۳۸ درصد جامعه ایران از زمان برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی در ماه اسفند اطلاعی نداشتند.
موسسه گمان از پاسخدهندگان درباره گمانهزنیهای مختلف در مورد سقوط بالگرد رئیسی پرسیده که بیش از نیمی از پاسخدهندگان گفتهاند که این حادثه به «جنگ قدرت درون حکومت» مربوط است.
در روزهای اخیر بسیاری از چهرههای سیاسی و مدنی و فعالان زن و همچنین تشکلهای مدنی خواستار تحریم انتخابات شدند.
۱۰ تشکل دانشجویی، دو تشکل دانشآموزی و گروهی از دانشجویان و فعالان مدنی، صنفی و سیاسی در بیانیهای مشترک، خواستار تحریم انتخابات ریاستجمهوری شدند.
دهها شهروند نیز در پیامهایی به ایراناینترنشنال گفتند در انتخابات شرکت نمیکنند.
صدیقه وسمقی، نویسنده و اسلامپژوه، خواستار تحریم انتخابات پیشرو در جمهوری اسلامی شد و اعلام کرد که شرکت در انتخابات یعنی «آب به آسیاب حکومت ریختن».
گلرخ ایرایی، زندانی سیاسی در نامهای از زندان اوین و با استفاده از هشتگ رای بی رای، اصلاحطلبان را برای تشویق مردم به شرکت در انتخابات شماتت کرد و این رویکرد را خیانت نامید.
محبوبه رضائی، زندانی سیاسی هم در نامهای از اوین گفت اگر در حکومتهای دیکتاتوری و توتالیتر انتخابات تاثیرگذار بود، قطعا حق انتخاب به مردم داده نمیشد.
ابوالفضل قدیانی، زندانی سیاسی پیشین و فعال سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، نیز با انتشار تحلیلی در سایت زیتون، با اشاره به اینکه ادعای «بهبود تدریجی امور بدون تغییر نظام حاکم» ادعایی رسوا است، گفته تحریم این انتخابات نمایشی-فرمایشی، کنشی مدنی و موثر است و بسترساز کنشگریهای آینده است.
سومین مناظره تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری با موضوع «فرهنگ» شامگاه جمعه یک تیر برگزار شد.
مسعود پزشکیان، نماینده اصلاحطلبان، در این مناظره به دفاع از حجاب اجباری پرداخت و از ضرورت «اصلاح» روندی گفت که منجر به نافرمانی مدنی گسترده زنان طی دو سال اخیر شده است.
او حین مناظره این بخش از سخنانش را در ایکس منتشر کرد: «اگر اشکالی هست، دختران و زنان ایران را ما تربیت کردیم. بهجای نقد خودمان به آنها میتازیم.»
این پست با کامنت و پست انتقادی دهها کاربر خشمگین مواجه شد.
بسیاری از کاربران در پاسخ به او نوشتند که انتخاب پوششی مخالف آنچه جمهوری اسلامی به زنان تحمیل میکند و نافرمانی مدنی مقابل آن «اشکال» و مصداق «بیتربیتی» نیست.
دهها شهروند با مطلع «تو و امثال تو کی هستید که بخواهید زنان ایران را تربیت کنید؟» به حرفهای پزشکیان پرداختند.
ابوذر زمان، وکیل و فرزند حسین زمان، خواننده موسیقی در ادامه همین جمله در ایکس نوشت: «اصلا تربیت زنان چه اشکالی دارد که حرف از اشکال میزنی؟ فعلا که زنان ایران خوب ادبتان کردهاند.»
محور مشترک بسیاری از کامنتهایی که زیر پست پزشکیان منتشر شد، نادیده گرفتن «عاملیت زنان»، «نگاه از بالا به پایین و مردسالارانه» او به زنان جامعه بود.
کاربران نوشتند که این نگاه، از ایدئولوژی جمهوری اسلامی و نگاه زنستیزانهاش سرچشمه میگیرد.
شهروندی خطاب به پزشکیان نوشت: «تو خودت را کجای دنیا میدانی که زن و دخترها را تربیت کنی؟ تا وقتی زن و دخترها را صغیر و محتاج تربیتِ یک کجوکولی مثل خودت میدانی خیلی عقبتر از چیزی هستی که تصور میکردم.»
او در ادامه به تلاش تبلیغاتی پزشکیان برای جلب رای اشاره کرد و گفت: «حتی بلد نیستیند ادای عدالت و برابری را دربیاورید.»
برخی زنان نوشتند که آنها حاصل تربیت مادران و مادربزرگهایشان هستند.
زنی در همین راستا اضافه کرد طوری تربیت شده تا مانند دختران دیگر همنسل خود، «استخوانی در گلوی مردسالاری» باشد.
کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل روز هفتم اردیبهشت از افزایش تلاش جمهوری اسلامی برای سرکوب زنان به دلیل پوشش آنان ابراز نگرانی کرد و نسبت به تصویب لایحه موسوم به «حجاب و عفاف» هشدار داد.
پیش از آن و در روز پنجم اردیبهشت، ۹۶ زندانی سیاسی و فعال مدنی در ایران در واکنش به طرح خشونتبار «گشت نور» بیانیهای منتشر کردند و گفتند: «کوچه و خیابانهای ایران بار دیگر عرصه لشکرکشی حکومت علیه زنان بیپناه، آگاه و دلیر این سرزمین شده است.»
شکل گسترده نافرمانی مدنی زنان پس از خیزش انقلابی ایرانیان از مهر سال ۱۴۰۱ آغاز شد.
باوجود تلاش مقامات جمهوری اسلامی برای پیشبرد طرحهای مرتبط با تحمیل حجاب اجباری مانند راهاندازی گشت موسوم به «نور»، حضور زنان با پوشش آزادانه در عرصه عمومی ادامه دارد.
پیشتر برخی مقامات جمهوری اسلامی از شیوه برخورد با مخالفان حجاب اجباری انتقاد کرده اما خواهان اتخاذ روشهایی دیگر برای تحمیل پوشش مدنظر حکومت به زنان شده بودند.
سپیده جندقی، خواننده و نوازنده خطاب به پزشکیان که در مناظره انتخاباتی بر ضرورت اصلاح زنان مخالف حجاب اجباری تاکید کرده بود، در ایکس نوشت: «اما زنان و دختران، شما را خوب تربیت کردند.»
دهها شهروند نیز طرز فکر مسعود پزشکیان را «وقیحانه»، «خجالتآور» و «نیازمند تربیت» خواندند.
کاربری با تاکید بر همین موضوع نوشت انتخاب نوع پوشش انحراف و بیتربیتی نیست و شهروندی دیگر تاکید کرد بر سر نداشتن حجاب اجباری نه مشکل تربیتی، که انتخاب زنان است.
شهروندی هم نوشت اینکه زنان دیگر نمیخواهند در برابر تبعیض سکوت کنند مصداق «اشکال» نیست.
در پایان مناظره فرهنگی یک تیر، محمدعلی ابطحی، معاون خاتمی در دولت اصلاحات در ایکس نوشت که موج مخالفت با «رفتار ناشایست با زنان» در حدی بالا است که هیچیک از نامزدهای ریاستجمهوری در مناظره خود جرات نکردند از این روند دفاع کنند و «از کمربندی رد شدند».
محمدجواد اکبرین، دینپژوه و روزنامهنگار با اشاره به اظهارات پزشکیان و دیگر نامزدها درباره زنان، نوشت: «وجه مشترک اصولگرا و اصلاحطلب این است که حجاب نداشتن، محصولِ تربیت غلط است؛ فقط در چگونگیِ رفتار با زنان بیتربیت اختلاف دارند که آنجا هم دولت تصمیمگیرنده نیست.»
