نماینده خامنهای در فارس: کتک خوردن مامور امر به معروف برای ما خیلی سنگین است
لطفالله دژکام، نماینده خامنهای در استان فارس، با اشاره به درگیری ماموران امر به معروف در نارنجستان قوام شیراز و ناراحتی ابراهیم رئیسی از آن گفت: «عمق این قضیه را که با دل ما چه میکند اگر بخواهم بگویم شما را یاد روضهای میاندازد و ما این کتک خوردن برایمان خیلی سنگین است.»
سایت حالوش با انتشار ویدیوهایی از جو امنیتی حاکم بر زاهدان، خاش، ایرانشهر، سراوان و چابهار در روز سیزدهم مرداد خبر داد. حضور پرتعداد نیروهای نظامی در استان سیستان و بلوچستان در حالی است که نماز جمعه ۱۳ مرداد زاهدان برخلاف هفتههای گذشته به امامت مولوی عبدالحمید برگزار نشد.
با گذشت ساعاتی از پایان نماز جمعه امروز، گزارش یا تصویری از چهلوچهارمین راهپیمایی اعتراضی زاهدانیها مخابره نشده اما گروه رسانهای حالوش از حضور پرتعداد نیروهای نظامی در سطح شهر زاهدان خبر داد.
بر اساس این گزارش، روز ۱۳ مرداد نیروهای نظامی و انتظامی همانند جمعههای گذشته در تمام خیابانهای شهر زاهدان حضوری پررنگ داشتند.
علاوه بر زاهدان، در شهرهای دیگر استان سیستان و بلوچستان مانند خاش، ایرانشهر، سراوان و چابهار هم حضور و گشتزنی نیروهای نظامی و امنیتی گزارش شده است.
تداوم این فضای امنیتی در حالی است که کانالهای اطلاعرسانی دفتر امام جمعه اهل سنت زاهدان خبر دادند عبدالحمید اسماعیلزهی با وجود حاضر شدن در مراسم نماز جمعه روز ۱۳ مرداد، به علت «کسالت جزیی» در این مراسم سخنرانی نکرده است.
بهجای مولوی عبدالحمید که از جمعه خونین زاهدان در روز هشتم مهر سال گذشته تاکنون خطبههایی انتقادی علیه حکومت ایراد کرده است، نماز جمعه امروز زاهدانیها را عبدالغنی بدری، امام جمعه موقت و معاونت دارالعلوم مسجد مکی برگزار کرد.
امام جمعه اهل سنت زاهدان اما جمعه هفته گذشته (روز ششم مرداد) که همزمان با دهم محرم و عاشورا بود، بخش عمده خطبههای خود را به قیام امام سوم شیعیان علیه یزید، حاکم وقت اختصاص داد و تلویحا آن را با مسایل امروز نیز مقایسه کرد.
عبدالحمید اسماعیلزهی با اشاره به «جنایات یزید» برای بقای حکومت خود گفته بود: «هیج حکومتی اعم از مسلمان و غیر مسلمان نباید برای بقای خودش انسانها را بکشد.»
مولوی عبدالحمید همچنین یادآور شد که «یزید اهل گفتمان، انتقاد و قابل اصلاح نبود و مصیبتی بود که جهان اسلام را گرفتار خودش کرد» و برای همین حسین بن علی، علیه او قیام کرد.
او در پایان سخنانش و در آستانه چهلوسومین جمعه اعتراضی مردم زاهدان از آنها خواسته بود پس از اتمام نماز، مصلای این شهر را به دلیل همزمانی با عاشورا «با ذکر خدا و بدون سر دادن شعار» ترک کنند و به خانههای خود برگردند.
از روز ۲۳ تیر و همزمان با آغاز ماه محرم، نمازگزاران زاهدان بدون سر دادن شعارهای اعتراضی و با راهپیمایی سکوت مصلای این شهر را ترک کردهاند.
این راهپیماییهای اعتراضی از جمعه خونین زاهدان در هشتم مهر سال گذشته آغاز شد که در آن با حمله ماموران حکومتی به نمازگزاران، دستکم ۱۰۰ شهروند کشته و دهها تن دیگر نابینا، مجروح و دچار نقص عضو شدند.
در حالی که آتشسوزی جنگلهای مریوان در غرب ایران و در نزدیکی مرز با کشور عراق برای دومین روز پیاپی همچنان ادامه دارد، یک مقام دولتی گفت که وسعت این آتشسوزیها «بسیار بالا» است.
سعید کریمی، مدیرکل مدیریت بحران استانداری کردستان روز جمعه ۱۳ مرداد گفت که این آتشسوزی در جنگلهای سه روستای مرزی مریوان در جریان است، «وسعت حریق بسیار بالاست و منطقه نیز کوهستانی، شیبدار و صعبالعبور است».
به گفته او، این سه روستا شامل روستاهای گمارهلنگ، درهوران و آسنآباد شهرستان مریوان هستند.
این مقام دولتی با اشاره به اینکه در این منطقه خطرات مهمات (مین) عمل نشده و باقیمانده زمان جنگ نیز وجود دارد، افزود: «امروز چندین انفجار صورت گرفت و جدا از گرمای شدید هوا، منطقه از این حیث مقداری ناامن است.»
همچنین انجمن سبز چیا، یک انجمن غیردولتی، روز جمعه در کانال تلگرامی خود نوشت: «علیرغم تلاشهای شبانهروزی اعضای انجمن سبز چیا و داوطلبان مردمی، به دلیل حجم وسیع و گسترده آتش جنگلهای "دهرهوهران" این آتش به سمت جنگلهای روستای "ههنجیران" پیش میرود.»
این انجمن غیردولتی از مردم به ویژه کوهنوردان و مالکان «خودروهای کمکدار» درخواست کمک برای خاموش کردن آتشسوزیها کرده است.
هنوز علت آتشسوزیهای اخیر رسما اعلام نشده است اما نهادهای امنیتی و افراد سودجو در این مورد در مظان اتهام هستند. از جمله گفته میشود سپاه برای ممانعت از مخفی شدن افراد و گروههایی که از سوی جمهوری اسلامی «تروریست» خوانده میشوند، دست به آتش زدن جنگلهای این منطقه میزند.
این اولین بار نیست که جنگلها در استان کردستان آتش میگیرند (یا آتش زده میشوند).
سه سال پیش نیز بخشهایی از جنگلهای زاگرس در محدوده کوه کوسالان در شهرستان سروآباد در استان کردستان در آتش سوختند.
در آن زمان خبرگزاری ایرنا به نقل از شاهدان محلی نوشت این آتشسوزی «عمدی» و به وسیله فردی روی داده که «با موتورسیکلت به این منطقه رفته و تاکنون بیش از ۱۵ هکتار جنگلهای این منطقه» را آتش زده است.
همزمان با سالروز تولد غزاله چلابی، از کشتهشدگان خیزش انقلابی، فراخوانهایی برای گرامیداشت یاد او در روز ۱۳ مرداد منتشر شده است. همزمان، اعضای گروه موسیقی طایفه «سادات نیاک» در آمل که ویدیوی حضورشان بر مزار چلابی منتشر شد، از سوی نهادهای امنیتی مجبور به «اعتراف اجباری» شدند.
کاربران شبکههای اجتماعی با انتشار عکسهایی از غزاله چلابی در سالروز تولدش، از ساکنان آمل و شهرهای نزدیک به آن خواستند روز جمعه ۱۳ مرداد بر سر مزار این جوان معترض حاضر شوند.
قرار است در دیگر شهرهای ایران نیز مردم در روز سیزدهم مرداد با حضور بر مزار کشتهشدگان خیزش انقلابی علیه جمهوری اسلامی، یاد آنان و غزاله چلابی را گرامی بدارند.
بسیاری از کاربران در توییتر یادآوری کردند که اگر در سیام شهریور سال گذشته گلوله ماموران حکومتی به پیشانی غزاله چلابی شلیک نشده بود یا اگر «جمهوری اسلامی وجود نداشت»، امروز او ۳۴ ساله میشد.
«نترسید، نترسید، ما همه با هم هستیم» که از آخرین جملات غزاله چلابی پیش از کشته شدن است، یکی از پرتکرارترین توییتها در یادآوری سالروز تولد اوست.
اما همزمان با گرامیداشت تولد و یاد غزاله چلابی، اعضای گروه موسیقی طایفه «سادات نیاک» در آمل که ویدیوی حضور و ادای احترامشان به او بر سر مزارش در روز عاشورا در شبکههای اجتماعی بسیار بازتاب داشت، از سوی نهادهای امنیتی مجبور به «اعتراف اجباری» شدند.
آنها در این اعترافات اجباری از «مردم آمل» عذرخواهی کرده و گفتهاند مارش عزا را برای امام سوم شیعیان نواختهاند نه غزاله چلابی.
فاطمه مجتبایی، مادر غزاله چلابی در استوری اینستاگرام خود با انتشار تصویر یکی از اعضای این گروه، خطاب به او نوشت: «مهم کار ارزشمندی بود که انجام دادی. بقیهاش اصلا مهم نیست.»
پیشتر حساب کاربری غزاله چلابی در توییتر که برای گرامیداشت یاد این جوان کشته شده در جریان خیزش انقلابی راهاندازی شده است، خبر داد برخی اعضای گروه موزیک تکیه «نیاکی» در آمل بازداشت و احضار شدهاند.
به گفته این حساب توییتری، اعضای این گروه که در روز عاشورا با لباسهای سفید در کنار مزار غزاله چلابی، موزیک «از خون جوانان وطن لاله دمیده» را نواختند و به او ادای احترام کردند، از سوی اداره اطلاعات آمل بازداشت یا به این اداره احضار شدند.
با وجود این برخورد سرکوبگرانه، مردم در آمل، شامگاه جمعه ششم مرداد و همزمان با شب عاشورا که به «شام غریبان» شهرت دارد، بر سر مزار محصور شده چلابی رفته و زنان، آواز «به سوی تو» از داریوش رفیعی را همخوانی کردند.
فاطمه مجتبایی نیز همراه با دستههای عزاداری که برای ادای احترام مقابل مزار محصورشده فرزندش رفته بودند، بدون حجاب اجباری عزاداری کرد.
او در واکنش به دیوارکشی اطراف مزار دخترش با انتشار تصویری از گلباران آن از سوی شهروندان نوشت: «حتی اگر دیوار برلین باشد باز مردم کم نمیآورند. چشمهایتان را باز کنید، ببینید و از حسرت و حسادت بمیرید؛ آنها در قلب مردم حک شدهاند.»
اما در آستانه تولد و همچنین سالگرد کشته شدن غزاله چلابی، شورا فکری، فعال مدنی، تصاویری از مزار او منتشر کرده بود که نشان میداد نردههای اطراف مزار کنده شده و به جای آن دیوار کشیدهاند.
غزاله چلابی روز ۳۰ شهریور و در جریان خیزش انقلابی و در میان معترضانی که مقابل فرمانداری آمل تجمع کردند حضور داشت و مشغول فیلمبرداری با تلفن همراهش بود که یکی از ماموران داخل فرمانداری گلولهای به پیشانی او شلیک کرد.
دوربین گوشی او پس از تیر خوردنش هم روشن بود و علاوه بر صحنه اصابت گلوله، تمام اتفاقات بعد از تیر خوردنش را نیز ضبط و ثبت کرد.
در این ویدیو، غزاله چلابی لحظاتی پیش از کشته شدن به تجمعکنندگان میگوید «نترسید» و پس از اصابت گلوله، صدای فریاد مردم به گوش میرسد که میگویند «یکی را کشتند».
این ویدیو واکنشهای فراوانی را در داخل کشور و نیز در سطح بینالمللی به همراه داشت.
خبرآنلاین با انتشار تصاویری جدید از دریاچه ارومیه، از وضعیت بد این دریاچه در سایه بیتوجهی مسوولان خبر داد. این تصاویر نشان میدهند دریاچه ارومیه در شرایط «بحرانی» قرار دارد. همزمان مسوولان اصفهان از افزایش گرد و غبار در این استان بر اثر خشک شدن ۹۹ درصد تالاب گاوخونی خبر دادند.
خبرآنلاین روز جمعه ۱۳ مرداد در گزارشی نوشت با اینکه نگرانیهای عمومی درباره وضعیت بحرانی دریاچه ارومیه شدت گرفته است اما طی هفت ماه اخیر جز «چند واکنش جزیی و جلسه»، حرکتی از سوی مسوولان استان آذربایجان غربی برای «رسیدگی به وضعیت اسفناک نگین آبی آذربایجان» انجام نگرفته است.
این وبسایت خبری دی ماه سال گذشته گزارشی از «حذف ارائه آمار وضعیت دریاچه ارومیه از دستگاههای دولتی» منتشر کرد و درباره وضعیت بحرانی آن هشدار داد.
روز پنجشنبه ۱۲ مرداد نیز پایگاه خبری چندثانیه، تصویری جدید از این دریاچه منتشر کرد که گستردهتر شدن شورهزار و خشک شدن تمامی بخشهای آبی آن (به تقریب)، واکنشهای فراوانی در شبکههای اجتماعی به دنبال داشت.
دریاچه ارومیه در مرداد ۱۴۰۲ و مقایسه آن با گذشته
معاون استاندار آذربایجانغربی در آخرین مصاحبه مسوولان استانی درباره شرایط دریاچه ارومیه که مربوط به ۱۷ روز پیش است، گفت دریاچه هنوز «یک میلیارد و ۳۶۰ میلیون مترمکعب» آب دارد و ترازش روی عدد ۱۲۷۰/۱۸ است.
خبرآنلاین اما این اطلاعات را نادرست خواند و تاکید کرد در تصاویر مخابره شده از دریاچه در همان بازه زمانی، «هرگز چنین مقدار آبی دیده نمیشود».
سلمان ذاکر، نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی هم روز پنجشنبه در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا هشدار داد با خشک شدن دریاچه ارومیه حیات قریب به پنج میلیون نفر «به خطر افتاده و دچار بیماریهای تنفسی میشوند».
او در ادامه تصریح کرد: «تبعات خشکی این دریاچه نه تنها شهرها و استانهای همجوار با آن را درگیر میکند، بلکه کشورهای همسایه نیز تحت تاثیر قرار میگیرند.»
در روزهای گذشته گروهی از فعالان فرهنگی و محیط زیستی، بنری ۲۶ متری را برای جلب توجه جهانیان به وضعیت وخیم دریاچه ارومیه، در بستر این دریاچه پهن کردند که روی آن به زبان انگلیسی نوشته شده بود: «دریاچه ارومیه را نجات دهید!»
روزنامه اعتماد اواخر تیر ماه امسال نتایج گزارش «طرح تحقیقاتی دریاچه ارومیه با همکاری مرکز سنجش از دور دانشگاه صنعتی شریف» را منتشر کرد که نشان میداد تراز و حجم دریاچه به کمترین اعداد در ۶۰ سال گذشته رسیده است؛ یعنی حتی پایینتر از روزهایی که عملا اعلام شده بود این دریاچه در حال مرگ است.
کاهش ۰/۹۷ میلیارد متر مکعبی حجم آب دریاچه ارومیه در یک سال گذشته و کاهش چشمگیر تراز آب که اکنون از سوی مسوولان هم تایید شده، به گفته اعتماد باعث شده است تا «خبر بحران و فاجعه در راه» به بدنه دولت هم برسد.
انتشار این اخبار هشدار دهنده در حالی است که در رویهای تازه، مسوولان ستاد احیای دریاچه و همچنین وزارت نیرو، دیگر اطلاعات و آمار مرتبط با دریاچه را منتشر نمیکنند یا اینکه روند انتشار اطلاعات مداوم و پیوسته نیست.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست نیز اوایل مرداد به ایلنا گفته بود تبخیر سطحی دریاچه از خرداد ماه و با گرم شدن هوا شدت گرفته است.
او پیشبینی کرده بود با ادامه این روند، تراز دریاچه ارومیه در ماههای آتی کاهش یابد.
عیسی کلانتری، رییس پیشین سازمان محیط زیست که در دولت دوازدهم ریاست ستاد احیای دریاچه ارومیه را هم بر عهده داشت نیز یک ماه پیش در این زمینه به روزنامه اعتماد گفته بود: «اگر این روند خشک شدن دریاچه ادامه پیدا کند، در شهریور تنها باتلاقی بر جای دریاچه به جای خواهد ماند.»
به گفته او، خالی از سکنه شدن کلانشهر تبریز و دهها شهر و روستای اطراف این دریاچه، تنها بخشی از نتایج این بحران زیستمحیطی است.
وضعیت دریاچه ارومیه در تاریخ ۹ تیر ۱۴۰۲
دریاچه ارومیه اما تنها بخش از محیط زیست ایران نیست که با بحران خشکسالی و سوءمدیریت دست و پنجه نرم میکند.
بسیاری از تالابها در ایران به پایان عمر خود نزدیک شدهاند.
گاوخونی یکی از این تالابهاست که به تازگی خبرهایی درباره خشک شدن ۹۹ درصد از سطح آب آن منتشر شده است.
منصور شیشهفروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان درباره افزایش گرد و غبار در این استان گفت: «با خشک شدن گاوخونی این تالاب به کانون خیزش گرد و غبار تبدیل شده است.»
او افزود: «در دو هفته گذشته گرد و خاک ایجاد شده علاوه بر ورزنه، برخی دیگر از مناطق را نیز تحت تاثیر قرار داده است.»
از سوی دیگر پیشبینی میشود ریزگردهای گاوخونی علاوه بر اصفهان، استانهای یزد، کهگیلویه و بویراحمد و تهران را هم تحت تاثیر قرار دهد.
مقامهای آمریکایی به رسانهها گفتند پنتاگون در نظر دارد برای مقابله با تهدیدهای ایران، در صورت تقاضای کشتیهای تجاری که از تنگه هرمز عبور میکنند، نیروهای نظامی خود را در این کشتیها مستقر کند.
پنج مقام آگاه آمریکایی به آسوشیتدپرس گفتند هنوز در این مورد تصمیم نهایی گرفته نشده و رایزنیهای آمریکا با کشورهای خلیج فارس در این زمینه ادامه دارد.
یکی از این مقامات روند اجرای چنین تصمیمی را پیچیده خواند و گفت استقرار نیروها در هر کشتی احتمالا تایید کشوری که کشتی تحت پرچم آن قرار دارد و نیز کشوری که مالکیت کشتی در آن به ثبت رسیده را نیاز داشته باشد.
از سوی دیگر یک مقام دیگر آمریکایی به رویترز گفت ارتش ایالاتمتحده آموزش نیروها در خاورمیانه را که قرار است در کشتیهای تجاری مستقر شوند آغاز کرده است.
با این حال سخنگوی پنتاگون از اظهارنظر درباره این خبر خودداری کرد. او در عین حال گفت ناوها، جنگندهها و نیروهای ارتش آمریکا هماکنون در خلیج فارس مستقر هستند که همین امر واکنش سریع به اقدامهای تحریکآمیز ایران را تسهیل میکند.
او گفت آمریکا و شرکایش در تلاشند که اطمینان حاصل کنند تنگه هرمز باز مانده و آزادی دریانوردی در آن امکانپذیر است.
پیشتر در روز پنجشنبه، برد کوپر، فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا در خلیج فارس، با رییس شورای همکاری خلیج فارس دیدار کرد. بیانیه شورای همکاری خلیج فارس گفت در این دیدار درباره تقویت همکاریهای آمریکا و کشورهای عضو این شورا تبادلنظر صورت گرفته، اما به طرح پیشنهاد استقرار نیرو در کشتیهای تجاری اشارهای نکرد.
در پی افزایش تلاشهای جمهوری اسلامی در توقیف کشتیهای تجاری، پنتاگون ماه گذشته با هدف تقویت نظارت بر مسیرهای آبی منطقه، تعداد بیشتری ناو و هواپیماهای جنگنده اف-۳۵ و اف-۱۶ به خاورمیانه فرستاد.
به گفته سنتکام، از سال ۲۰۲۱ تا کنون، ایران حدود ۲۰ کشتی تجاری را در آبهای بینالمللی هدف مزاحمت، حمله و توقیف قرار داده است.
نیروی دریایی آمریکا در ۱۴ تیر اعلام کرد از اقدام نیروی دریایی جمهوری اسلامی برای توقیف دو نفتکش تجاری ریچموند وویجر و تیآراف ماس در آبهای بینالمللی در دریای عمان جلوگیری کرده است.
پیشتر در روز ۱۳ اردیبهشت، دادستانی تهران اعلام کرد نفتکش «نیووی» با پرچم پاناما از سوی سپاه پاسداران در تنگه هرمز توقیف شده است.
کمتر از یک هفته پیش از آن نیز ارتش جمهوری اسلامی یک نفتکش با پرچم جزایر مارشال را در دریای عمان توقیف کرده بود.