ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی، اعلام کرد که تهران پس از بیانیه اخیر کشورهای عربی خلیج فارس و روسیه که در آن این کشور خواستار طرح مناقشه جزایر سه‌گانه در دادگاه لاهه شده بودند، به مسکو رسما اعتراض کرده است.
کنعانی روز دوشنبه ۲۶ تیر در آغاز نشست خبری هفتگی خود گفت: «این نکته حائز اهمیت است که احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها یک اصل انکارناپذیر مبتنی بر منشور ملل متحد است.»
او افزود: «ایران رعایت این اصل را درباره تمامیت ارضی خود یک اصل لازم‌الاجرا می‌داند و نسبت به هر اقدامی خلاف این، واکنش جدی و متناسب نشان خواهد داد.»
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی به طور خاص به بیانیه اخیر اشاره کرد و گفت: «بدیهی است که موضوع تمامیت ارضی و سرزمینی خود بر جزایر سه‌گانه را هیچگاه قابل مذاکره و گفت‌وگو ندانسته و دخالت هر طرفی از جمله امارات و روسیه در این ارتباط را غیرقابل قبول تلقی می‌کنیم و نسبت به آن واکنش جدی نشان خواهیم داد.»
روز چهارشنبه گذشته، وزارت خارجه جمهوری اسلامی اعلام کرد که سفیر روسیه در تهران «به وزارت خارجه احضار و اعتراض ایران نسبت به بیانیه پایانی ششمین نشست مشترک وزرای خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و روسیه درباره جزایر سه‌گانه ایرانی به او ابلاغ شد.»
مسکو روز دوشنبه هفته گذشته، میزبان نشست گفت‌وگوی راهبردی روسیه و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس بود که پس از این نشست شورای همکاری خلیج فارس و روسیه بیانیه مشترکی صادر کردند.
در بخشی از این بیانیه، از موضع امارات متحده عربی درباره جزایر سه‌گانه مورد مناقشه با ایران حمایت شده است.
امارات متحده عربی از سال ۱۳۷۱ خواهان ارجاع این موضوع به دیوان بین‌المللی لاهه است. ایران در مقابل، با طرح این نکته که مساله حاکمیت بر جزایر به طور قطعی و دائمی در سال ۱۹۷۱ تعیین شده است این درخواست را رد کرده و تنها برای مذاکره «برای رفع سوتفاهم» اعلام آمادگی کرده است.
پس از طرح مواضع امارات درباره جزایر سه‌گانه در بیانیه‌های سفر اخیر رییس‌جمهوری چین به منطقه، اکنون طرح دوباره این مواضع در نشست کشورهای عربی خلیج فارس با روسیه، در شرایطی است که تهران تلاش می‌کند روابط گرمی را با کشورهای عربی آغاز کند.
شاهزاده رضا پهلوی روز جمعه در یادداشتی در این باره نوشت: «ضعف و ناتوانی رژیم در دفاع از خاک و تمامیت ارضی کشور» موجب «ادعای اخیر روسیه در خصوص جزایر سه‌گانه ایرانی و استفاده از نام جعلی برای خلیج فارس» شده است.
جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر به روسیه و چین نزدیک شده و در یک سال گذشته نیز پهپادهایی را برای استفاده در جنگ اوکراین به روسیه ارسال کرده است.
کنعانی همچنین در نشست خبری خود، درباره مرخصی اجباری رابرت مالی، نماینده پیشین آمریکا در امور ایران گفت: «ارزیابی خاصی در این باره نداریم؛ ما به رفتار دولت‌ها نگاه می‌کنیم و آمد و رفت افراد را ملاک برنامه‌ها و سیاست‌ها تلقی نمی‌کنیم.»
او افزود: «ما نسبت به رفتار دولت آمریکا توجه داریم و درباره تغییر افراد ارزیابی خاصی نداریم.»
پیشتر روزنامه تهران‌تایمز نزدیک به حکومت ایران پیشتر گزارش داده که نزدیکی بیش از حد رابرت مالی به دستیاران و مشاوران غیر‌رسمی ایرانی، زمینه سقوط او را فراهم کرد.
بر این اساس، مالی با محافل و افراد مختلف از جمله سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل و ایرانیان دیگری در تماس بوده که رد پایشان در دیپلماسی واشینگتن در قبال تهران دیده می‌شود.
