ارزش پول ملی ترکیه در برابر دلار به پایین‌ترین میزان خود رسید و هر دلار با قیمت ۲۵/۷۴ لیر مبادله شد. بر اساس گزارش‌ها، افزایش حدود دو برابری نرخ بهره بانکی که طی طول دو سال گذشته در این کشور بی‌سابقه به شمار می‌رود کمتر از انتظارات بازار بود و به روند کاهش ارزش لیر دامن زد.
روز جمعه دوم تیر، لیر ترکیه با حدود ۳/۳ درصد اُفت، به پایین‌ترین حد خود یعنی ۲۵/۷۴ در برابر دلار رسید.
این رکورد تاریخی در حالی است که در سال جاری میلادی، پول ملی ترکیه کاهشی ۲۷/۳ درصدی را تجربه کرده است.
به گزارش رویترز، سقوط تاریخی ارزش لیر در برابر دلار به دلیل برآورده نشدن انتظار سرمایه‌گذاران خارجی از مبلغ افزایش نرخ بهره بانکی ترکیه است که روز پنج‌شنبه رقم آن از سوی بانک مرکزی این کشور اعلام شد.
سرمایه‌گذاران خارجی انتظار داشتند با تکیه حافظ گی ارکان بر مسند ریاست بانک مرکزی ترکیه که در ایالات متحده آمریکا تحصیل کرده است، نرخ بهره بانکی به سرعت در ترکیه افزایش یابد تا آثار سال‌‌ها سیاست نامتعارف اقتصادی رجب طیب اردوغان، رییس‌جمهوری این کشور، در سریع‌ترین زمان ممکن از بین برود.
بانک مرکزی ترکیه اما در حرکتی «ناامیدکننده» (از منظر بازار) روز پنج‌شنبه نرخ بهره بانکی را تنها شش‌ونیم درصد افزایش داد و به ۱۵ درصد رساند. درصد رشدی که به گفته سرمایه‌گذاران، می‌تواند تنها «تا حدودی» پول را در حاشیه امن نگه دارد.
به گفته تحلیل‌گران، این مبلغ افزایش بسیار کمتر از انتظاراتی بود که می‌توانست تاکیدی بر «تعهد بلند‌مدت برای مبارزه با تورم» باشد.
بانک سرمایه‌گذاری جهانی گلدمن ساکس در یادداشتی با اشاره به این تغییر نرخ بهره اعلام کرد: «به نظر می‌رسد این انتقال تدریجی‌تر از آن چیزی است که فکر می‌کردیم.»
بانک مرکزی ترکیه پس از اولین نشست خود به ریاست حافظ گی ارکان که اردوغان او را پس از پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه گذشته به عنوان اولین زن به مقام ریاست بانک مرکزی منصوب کرد، خبر داد که نرخ بهره «به موقع و تدریجی» فراتر خواهد رفت.
مهمت شیمشک، وزیر دارایی جدید ترکیه نیز که بسیار مورد توجه بازارهای مالی است، پیام دور برگشت اقتصاد این کشور را تقویت کرد و گفت: «مسیر حرکت به سمت ثبات قیمت‌ها تدریجی اما ثابت خواهد بود.»
این حرکت تدریجی مربوط به اصلاح رویه‌ای است که در سال ۲۰۲۱ از سوی اردوغان در سیاست ترکیه رقم خورد و نرخ بهره بانکی از ۱۹ درصد به هشت‌و‌نیم درصد کاهش یافت و با وجود تبعات اقتصادی آن همچون تورم، همچنان ادامه یافت.
رویترز پیش‌تر تخمین زده بود نرخ بهره بانکی در تغییرات جدید اقتصادی ترکیه به ۲۱ دصد افزایش می‌یابد.
این بازه رشد کوچک‌تر از انتظار اما به گفته تحلیل‌گران نشان می‌دهد با از بین رفتن استقلال بانک مرکزی در سال‌های گذشته، حافظ گی ارکان فضای محدودی برای مقابله تهاجمی با تورم شکل گرفته در دوران اردوغان داشته باشد.
ناامیدی شکل گرفته پس از اعلام نرخ بهره بانکی نیز به این گمانه‌زنی‌ها دامن زده است و از سویی، بازارهای مالی پیش‌بینی می‌کنند با ادامه روند کاهش ارزش پول ملی ترکیه، قیمت هر دلار به ۳۳ لیر هم برسد.
به گفته گلدمن ساکس، انقباض پولی نشان می‌دهد بانک مرکزی ترکیه قصد دارد «حداقل در حال حاضر» به اقدامات احتیاطی کلان پای‌بند باشد و از سویی، «بدون داشتن لنگر نرخ بهره، شناور کردن کامل لیر دشوار خواهد بود».
رویترز نیز به نقل از یک مقام ارشد ترکیه نوشت: «افزایش بیشتر نرخ بهره می‌تواند برای بخش بانکی مشکل ایجاد کند اما گام‌های تدریجی از نوسانات ناگهانی جلوگیری می‌کند.»
به گفته این مقام، «حرکت به جلو بر اساس تعادل بین تورم و نرخ بهره با توجه به نرخ‌های واقعی» در حال حاضر جزو اولویت‌های ترکیه است.
