در حالی که استفاده روسیه از پهپادهای شاهد-۱۳۶ ایران علیه اوکراین، جمهوری اسلامی را با بحرانی جدی مواجه کرده، یک موسسه تحقیقاتی در اسرائیل دو چهره اصلی پشت پرده سپاه را در ساخت قطعات و بدنه پهپادهای شاهد-۱۳۶ معرفی کرد که از شرکتهایی پوششی برای گریز از تحریم استفاده میکنند.
مرکز پژوهشی آلما در اسرائیل روز دوشنبه این دو چهره اصلی سپاه پاسداران در ساخت پهپاد شاهد-۱۳۶ را به نامهای احسان راحت ورنوسفادرانی و احسان ایمانینژاد، افشا کرد. پیشتر نیز گروه هکری لبدوختگان اطلاعات مفصلتری در این زمینه منتشر کرده بود.
طبق ارزیابی گروه آلما، سپاه قصد دارد از پهپادهای شاهد-۱۳۶ در ونزوئلا نیز استفاده کند، تا به خاک آمریکا برسد.
به گزارش مجتبا پورمحسن، عضو هیات تحریریه ایراناینترنشنال، شرکت چکاد صنعت آسماری، یکی از شرکتهای پوششی سپاه، سازنده قطعات و بدنه پهپادهای شاهد-۱۳۶ است. این شرکت که در میدان ۷ تیر تهران واقع شده، موضوع فعالیتش تولید قطعات بدنه در صنعت هوایی است.
مدیران این شرکت برای فرار از تحریمهای احتمالی، بخشی از فعالیت خود را در شرکت «چکاد صنعت فراز آسیا» پیگیری میکنند.
احسان راحت ورنوسفادرانی چهره کلیدی و مدیرعامل چکاد صنعت فراز آسیا است که اکنون به عنوان دانشمند ارشد آن فعالیت میکند. او که متولد بهمن ۱۳۶۲ است، در محله لواسان تهران زندگی میکند.
از سوی دیگر، بدنه پهپاد شاهد-۱۳۶ را شرکت داریا فناور برهان شریف میسازد. این شرکت در ساخت قطعات و مدارهای الکترونیکی و توسعه سیستمهای نوری و ارتباطی تخصص دارد و چهره کلیدی آن احسان ایمانینژاد است. او که متولد شهریور ۱۳۶۱ است در بلوار دادمان تهران ساکن است.
داریا فناور برهان شریف نیز برای فرار از تحریمها، بخشی از فعالیتهایش را در شرکت «سدید سازه پرواز شریف» پیگیری میکند.
اما طراح پهپاد شاهد-۱۳۶ که گروه اسرائیلی آلما به آن اشاره نکرده، هیچکدام از این دو نفر نیستند. عمار موسوی، از نیروهای هوافضای سپاه، طراح اصلی این پهپاد است. او که متولد مرداد ۱۳۶۲ بود، در فروردین ۱۳۹۷ در حمله اسرائیل به پایگاه هوایی تی-۴ سوریه کشته شد.
اسرائیل که پیشتر برنامه هستهای و نظامی ایران را هدف قرار میداد، در دو سال اخیر بر برنامه پهپادی جمهوری اسلامی نیز متمرکز شده است.
بهار سال گذشته، وزارت دفاع ایران وقوع یک حادثه در یکی از مراکز این وزارتخانه در پارچین را تایید کرد، اما آن را نتیجه نشت گاز دانست. در این حادثه یک مهندس مکانیک به نام احسان قدبیگی کشته شد. اما یک روز بعد از آن نیویورک تایمز به نقل از سه منبع ایرانی و یک مقام آمریکایی گزارش داد که این حادثه در نتیجه حمله پهپادهای انفجاری بود که به ساختمان تحقیقات و تولید وزارت دفاع برخورد کردند.
در بهمن ماه سال ۱۴۰۱ نیز، در حملهای که رسانهها آن را به اسرائیل نسبت دادند، یک ناوگان پهپادی جمهوری اسلامی در منطقه ماهیدشت در نزدیکی کرمانشاه منهدم شد.
در خرداد ماه ۱۴۰۱ نیز، ایوب انتظاری، فارغالتحصیل دکترای هوافضای دانشگاه شریف، در یزد درگذشت. یکی از بستگان انتظاری مرگ او را مشکوک و در نتیجه مسمومیت غذایی خواند.
به گفته منابع اسرائیلی، انتظاری در حال تحقیق و توسعه درباره برنامههای پهپادی و موشکهای میانبرد سپاه در یکی از پایگاههای موشکی سپاه در جنوب یزد و در عمق ۵۰۰ متری زمین بود.
در حالی که مقامهای جمهوری اسلامی از جمله علی خامنهای کمک تسلیحاتی خود به روسیه در جنگ اوکراین را انکار میکنند، در اواسط خرداد ماه جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، با اشاره به اینکه روسیه در ماه گذشته میلادی صدها پهپاد جدید از ایران دریافت کرده، گفت جمهوری اسلامی به مسکو تجهیزات لازم را برای ساخت کارخانه پهپاد ارائه کرده و روسیه میتواند اوایل سال آینده پهپاد ایرانی تولید کند.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید با اشاره به اینکه حمایت نظامی ایران و روسیه از یکدیگر از هر دو طرف جریان دارد، گفت ایران به دنبال دریافت میلیاردها دلار تجهیزات نظامی از روسیه از جمله بالگرد و رادار است.
کربی خاطرنشان کرد که روسیه به ایران پیشنهاد همکاریهای دفاعی بیسابقهای از جمله در زمینه موشکی، الکترونیکی و پدافند هوایی داده است.
آمریکا، بریتانیا، اتحادیه اروپا، استرالیا و نیوزیلند تا کنون جمهوریاسلامی را به دلیل ارائه پهپاد به روسیه در جنگ اوکراین، هدف چندیدن دور تحریم قرار دادهاند.
از سوی دیگر، گزارشهای مختلفی نیز درباره حضور مستشارهای نظامی ایران در کریمه برای آموزش کار با پهپاد به نیروهای روسیه در حمله به اوکراین و نیز تصمیم احتمالی جمهوری اسلامی برای ساخت خط تولید پهپاد در روسیه و نیز ارائه موشک بالستیک به مسکو حکایت دارد.
تحصن شماری از دانشجویان دانشگاه هنر تهران در اعتراض به اعلام اجباری بودن پوشش مقنعه از روز ۲۴ خرداد آغاز شد و با وجود حضور مقامهای امنیتی و ماموران یگان ویژه در پردیس باغ ملی و بازداشت دستکم ۱۰دانشجو در روز شنبه ۲۷ خرداد، این مقاومت و اعتراض دانشجویی ادامه پیدا کرد.
فردای آن روز، دانشجویان معترض بیانیهای با جملهای اثرگذار منتشر کرده و خطاب به حکومت گفتند: «ما با شما هیچ حرفی نداریم الا یک کلمه: نه!»
شماری از هنرمندان با کلمه کلیدی این بیانیه یعنی «نه»، تصویرسازی و بارها این جمله از دانشجویان معترض دانشگاه هنر را بازنشر کردند.
هنچنین در روزهای گذشته بیانیههایی از سوی دانشجویان دانشگاههای فردوسی مشهد، فارابی، سهند تبریز، اصفهان، هنر اصفهان، علامه، علم و صنعت، الزهرا، تهران، بهشتی، فنی حرفهای انقلاب اسلامی، هنر و معماری پارس، سوره، زنجان، علوم پزشکی و آزاد زنجان، آزاد شهر قدس، علوم توانبخشی و خواجه نصیر در حمایت از دانشجویان معترض دانشگاه هنر تهران منتشر شد.
دانشجویان دانشگاههای علوم پزشکی زنجان، دانشگاه آزاد و دانشگاه زنجان از جمله معترضانی بودند که در بیانیههای تاکید کردند: «در کنار دانشجویان شجاع دانشگاه هنر تهران میایستیم و دست در دست شما به مبارزه خود برای ایرانی آزاد ادامه میدهیم.»
علی رفیعی، کارگردان تئاتر و سینما نیز در یک استوری اینستاگرامی با حمایت از این دانشجویان نوشت: «در جوامع آزاد و دموکرات نه تنها هنرمندان و هنرجویان تکفیر و وادار به سکوت نمیشوند بلکه تکریم [میشوند] و صدایشان غنیمت شمرده میشود. اما انگار امروز در این سرزمین باید قرون وسطی باز تجربه شود»
این هنرمند ۸۵ ساله تاکید کرد: «پر واضح است که دانشجویان و جوانان، کنشگران پیشروی جامعه هستند و من همیشه خود را با افتخار نزدیک به آنها میدانم بدون اینکه انتظار داشته باشم آنها هم مرا به خود نزدیک بدانند .... من، علی رفیعی، در کنار دانشجویان ایستادهام و با تمام وجود از خیزش و اعتراضشان حمایت میکنم.»
خانه فرهنگیان ایران نیز با انتشار بیانیهای در حمایت از دانشجویان دانشگاه هنر تهران اعلام کرد: «نزدیک به یک سالگی جنبش مترقی "زن زندگی آزادی"، فریاد نه بزرگ شما ما را بر آن داشت تا بار دیگر شاهد یک رفراندوم مردمی باشیم که جزماندیشان و دهانهای بدون گوش از آن هراس دارند.»
جمعی از فارغالتحصیلان دانشگاه هنر هم در همبستگی با دانشجویان بیانیهای صادر کرده و نوشتند: «تمام قد پشت شما میایستیم و دوشادوشتان نه میگوییم.»
آنها در بیانیه خود نوشتند: «مایی که هسته اولیه آن را شکل دادید و تحت تهدید و ضرب و شتم حاضر به شکستنش نشدید، بزرگتر از آن است که در مخیله مستبدان کوچک و بزرگ بگنجد.»
اشاره فارغالتحصیلان به واژههای «ما» و «نه» به بیانیه دانشجویان که در پی سرکوبشان به دست ماموران امنیتی منتشر شده بود، برمیگردد.
در بیانیهای که دانشجویان دانشگاه هنر روز ۲۸ خرداد خطاب به مقامات حکومتی منتشر کردند، آمده است:
«مدتی پیش ورقه آهنی بزرگی به در ورودی دانشکده کاربردی جوش دادید که کاملا درون دانشگاه را از خیابان مخفی میکرد؛ فکر کردید حالا دیگر دانشگاه مُرده و از خیابانهای اطرافش جداست. میان ما و شما دریایی خون فاصله است. ما، که حالا نزدیک یک سالی میشود "ما" شدهایم، هیچ حرفی با شما نداریم الا یک کلمه: "نه"...»
این بیانیه اضافه کرده است: «ما هم دوباره تاکید میکنیم چیزی به عقب برنمیگردد. این آسمان حتی بعد از تمام ستارههایی که هر روز به زمین کشیدهاید، هنوز غرق ستاره است. از زخمی که شهریور دهان باز کرد هنوز خون میچکد و ما ایستادهایم؛ دست در دست هم، برای آزادی.»
