زلزله‌ای به بزرگی ۴.۸ در عمق ۱۶ کیلومتری زمین، سرخس در خراسان رضوی را لرزاند

بر اساس گزارشی که کانون مدافعان حقوق بشر منتشر کرده است، روز جمعه ۱۲ خرداد وزارت اطلاعات از حضور شماری از شهروندان بهائی بر سر مزار متوفی در شهر تهران جلوگیری کرده و در نتیجه آن‌ها پشت درهای بسته به نیایش مشغول شده‌اند.

در ماه‌های گذشته نیز بارها فعالان جامعه بهائی و سازمان‌های حقوق بشری گزارش دادند که مقام‌های حکومت ایران مانع دفن پیکر بهائیان در «گلستان جاوید طهران»، آرامگاه متعلق به بهائیان شده‌اند و برخی از درگذشتگان بهائی را بدون اطلاع خانواده‌شان در آرامگاه خاوران دفن کرده‌اند.

آرامگاه خاوران محل دفن اجساد اعدام‌شدگان دهه ۶۰ و به ویژه قربانیان اعدام‌های گسترده سیاسی سال ۶۷ است و فعالان بهائی می‌گویند دفن اجساد بهائیان در آرامگاه خاوران از سوی حکومت، نه تنها با هدف آزار بهائیان، بلکه به دلیل مخدوش کردن آثار دفن جمعی اعدامیان دهه شصت در آرامگاه خاواران شکل می‌گیرد.

پیش‌تر سازمان حقوق بشر ایران نیز به نقل از یک منبع آگاه گفته بود برخی افرادی که از جامعه بهائی ایران نیستند با مداخله در مراسم مذهبی، تشیع و تدفین درصددند تمام امور مربوط را از جامعه بهائی سلب و آنچه را که خود دیکته می‌کنند به اجرا برسانند.

در فروردین ماه امسال هم گزارش‌هایی در مورد دفن شهروندان بهائی در آرامگاه خاوران و بدون اطلاع و رضایت خانواده‌ها انجام گرفت. این نوع از آزار و اذیت شهروندان بهائی از سوی حکومت پیش‌تر هم واکنش‌هایی بین‌المللی را در پی داشت.

شهریور سال ۱۴۰۱، سازمان عفو بین‌الملل با انتشار فراخوان اقدام فوری نسبت به سرکوب و افزایش فشارهای امنیتی بر شهروندان بهائی واکنش نشان داد و از جامعه جهانی خواستار در نظر گرفتن راهکاری جامع برای مقابله با این قبیل برخوردهای حکومت ایران شد.

کانون مدافعان حقوق بشر ایران با انتشار گزارشی درباره ممانعت از ورود شهروندان بهائی به آرامستان، به ماده ۱۸ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی اشاره کرد که جمهوری اسلامی از طرفین قرارداد آن است.

بر اساس این ماده، هر شخصی حق دارد از «آزادی دین و تغییر دین و همچنین آزادی اظهار آن به‌طور فردی یا جمعی و به‌طور علنی یا در خفا» برخوردار باشد.

این طرح بنادری که کشتی‌های تحریم شده را می‌پذیرند، شرکت‌ها یا اشخاصی که به حمل و نقل محصولات نفتی و پتروشیمی ایران کمک می‌کنند و پالایشگاه‌هایی که محصولات نفتی ایران را فرآوری می‌کنند، شامل می‌شود.

به موجب این طرح، دارایی‌های اشخاص و نهادهای تحریم شده مسدود و صدور ویزا برای آنها ممنوع می‌شود. همچنین اعضای خانواده و کسانی که از افراد تحریم شده حمایت مالی کنند نیز تحریم خواهند شد.

در این طرح خاطرنشان شده تا زمانی که جمهوری اسلامی به حمایت از تروریسم و توسعه «سلاح‌های هسته‌ای، بیولوژیک و موشک‌های بالستیک» ادامه می‌دهد، این تحریم‌ها پابرجا خواهند بود.

این طرح همچنین دولت آمریکا را موظف می‌کند درباره صادرات نفت ایران، به ویژه به چین، به کنگره گزارش‌های دوره‌ای ارائه کرده و یک نسخه غیرمحرمانه آن را نیز برای اطلاعات عموم منتشر کند.

مایک لالر، نماینده جمهوری‌خواه تهیه‌کننده این طرح، ایران، چین، روسیه و کره شمالی را «محور شرارت» خواند و گفت این طرح با مختل کردن روابط تجاری جمهوری اسلامی، از بلندپروازی جمهوری اسلامی برای سلطه منطقه‌ای جلوگیری می‌کند.

موسکوویتز، نماینده دموکرات تهیه‌کننده این طرح، نیز در بیانیه‌ای گفت هدف این طرح از بین بردن توانایی ایران در انجام فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده در منطقه، حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر است.

کمیته روابط عمومی آمریکا-اسرائیل (ای‌پک) نیز با استقبال از معرفی این طرح، تاکید کرد در حالی که ایران به توسعه برنامه هسته‌ای، سرکوب مردم خود و ارسال پهپاد به روسیه ادامه می‌دهد، دولت آمریکا باید چین را برای قطع شریان‌های مالی جمهوری اسلامی تحت فشار بیشتری قرار دهد.

در اوایل فروردین ماه، احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد در جمهوری اسلامی، در گفت‌وگو با فایننشال تایمز گفت که ایران به بالاترین سطح صادرات نفت خود در حداقل دو سال گذشته دست یافته و از رکورد قبلی یعنی ۱/۳ میلیون بشکه در روز پیشی گرفته است.

او تاکید کرد صادرات غیرنفتی ۵۳ میلیارد دلاری نیز در ۱۱ ماهه امسال ۱۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است.

جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی، نیز روز ۱۶ فروردین اعلام کرد ایران در سال گذشته ۱۹۰ میلیون بشکه نفت بیشتر از سال ۱۳۹۹ و ۸۳ میلیون بشکه بیشتر از سال ۱۴۰۰ صادر کرده است.

این در حالی است که خبرگزاری بلومبرگ در اواخر فروردین ماه با استناد به داده‌های شرکت‌های کشتی‌رانی گزارش داد که ایران برای نفت صادراتی به پالایشگاه‌های چینی، از روسیه نیز تخفیف بیشتری می‌دهد.

بر اساس این گزارش، ایران هر بشکه نفت را ۱۲ دلار کمتر از نفت شاخص برنت به چین تحویل می‌دهد، در حالی که روسیه برای نفت شاخص اورال خود که بسیار شبیه به نوع نفت تولیدی ایران است، بیشتر از ۱۰ دلار تخفیف نمی‌دهد.

یک منبع نزدیک به دولت آمریکا به فایننشال تایمز گفت این گفت‌وگوها عمدتا درباره احتمال تبادل زندانیان بوده است.

طبق این گزارش، آمریکا و اتحادیه اروپا گفت‌وگو درباره چگونگی تعامل با ایران درباره برنامه‌ هسته‌ای را آغاز کرده‌اند. یک دیپلمات آگاه با اشاره به اینکه تبادل زندانیان مقدمه تعامل با ایران است، گفت رسیدن به توافق هسته‌ای محتمل نیست، اما احتمال یک تفاهم موقت وجود دارد.

پس از آنکه ایران‌اینترنشنال در دی‌ماه گذشته گزارش اختصاصی دیدارهای مالی و ایروانی را منتشر کرد، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به پیگیری خبرنگار این شبکه، این گزارش را رد نکرد. او تایید کرد که پیام‌هایی در حال ارسال به جمهوری اسلامی است هرچند که احیای برجام «در دستور کار نیست.»

یک دیپلمات غربی با تاکید بر لزوم یک طرح دیپلماسی فعال برای رسیدگی به برنامه هسته‌ای ایران به فایننشال تایمز گفت: «تصمیم‌گیری‌های مقام‌های ایران روندی آشفته دارد و ممکن است این کشور را به سمت جنگ با اسرائیل سوق دهد.»

فایننشال تایمز به نقل از دیپلمات‌ها و تحلیلگران آگاه گزارش داد برخی از گزینه‌های موجود برای رسیدگی به برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، می‌تواند نوعی توافق موقت و اقدام‌های تنش‌زا با هدف محدودسازی سطح غنی‌سازی در ازای کاهش برخی تحریم‌ها باشد.

در همین حال، یک دیپلمات اروپایی با اشاره به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره حل و فصل شدن موضوع مورد اختلاف با ایران، به تایمز اسرائیل گفت: «طرف‌ها در آستانه بازگشت به برجام یا توافق دیگری نیستند، اما فکر می‌کنم که این آغاز رایزنی و روند کاهش تنش‌ها باشد.»

همزمان با انتشار گزارش‌ها از تلاش‌های جدید غرب برای تعامل با جمهوری اسلامی در ارتباط با برنامه هسته‌ای، یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا پنجشنبه به سمیرا قرایی، خبرنگار ایران‌اینترنشنال، گفت: سیاست واشینگتن درباره برنامه هسته‌ای ایران تغییر نکرده است و جو بایدن کاملا متعهد است ایران هرگز به سلاح هسته‌ای نرسد. او دیپلماسی را بهترین راه حل ممکن خواند اما گفت در حال حاضر برجام از دستور کار آمریکا خارج شده ست.

این سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: ایالات‌متحده در هماهنگی کامل با متحدان و شرکای خود در حال آماده کردن همه گزینه‌های ممکن در ارتباط با برنامه هسته‌ای ایران است.

از سوی دیگر، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، با انتشار تصویری از دیدار با همتایان بریتانیایی، آلمانی و فرانسوی خود نوشت که در این دیدار بر نگرانی‌های آمریکا درباره تشدید تنش‌های اتمی جمهوری اسلامی تاکید کرده است.

جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، نیز با همتای اسرائیلی خود و وزیر امور استراتژیک اسرائیل در کاخ سفید دیدار و درباره هماهنگی‌ها برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای، مقابله با تهدید ایران و نیروهای نیابتی‌اش و نگرانی‌ها از همکاری نظامی تهران و مسکو در جنگ اوکراین گفت‌وگو کردند.

وزارت خزانه‌داری آمریکا روز جمعه ۱۲ خردادماه در اطلاعیه خود نوشت «ابر آروان» یکی از شرکای کلیدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی در توسعه شبکه ملی اطلاعات است؛ اینترانت سراسری که برای قطع ارتباط مردم ایران از اینترنت جهانی استفاده می‌شود.

در این اطلاعیه با اشاره به «روابط گسترده مدیران ابر آروان با سرویس‌های اطلاعاتی» جمهوری اسلامی و نقش آن در قطعی اینترنت هنگام خیزش انقلابی مردم آمده: «ایران به طور منظم از محدودیت‌های اینترنت و کاهش سرعت اینترنت برای سرکوب مخالفان، نظارت بر آنها و مجازات مردم به دلیل بهره‌گیری آزادی بیانشان استفاده می‌کند و انتشار اطلاعات معتبر درباره حقوق بشر به جامعه بین‌المللی را محدود می‌کند.»

وزارت خزانه‌داری آمریکا همچنین پویا پیرحسینلو و فرهاد فاطمی، بنیان‌گذاران «ابر آروان» را که به ترتیب به عنوان مدیرعامل و سرپرست فناوری و مهندس ارشد فعالیت می‌کنند، تحریم کرد.

در این اطلاعیه آمده که مدیران ارشد این شرکت ضمن ارتباط نزدیک با وزارت اطلاعات ایران، از وابستگان فعلی یا سابق وزارت اطلاعات هستند و مقام‌های پیشین این وزارتخانه نیز به‌طور علنی مشوق استفاده از خدمات «ابر آروان» بودند.

یکی از شعبه‌های شرکت «ابر آروان» در شهر دبی، امارات متحده عربی نیز که پلی برای اتصال «ابر آروان» به اینترنت جهانی را فراهم می‌کند، در فهرست تحریم‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفت.

برایان نلسون ، معاون وزیر خزانه‌داری آمریکا در امور اطلاعات مالی و تروریسم، دسترسی آزاد و نامحدود به اطلاعات را حق اساسی مردم ایران خواند و گفت: «آمریکا متعهد به پاسخگو کردن کسانی است که به دنبال تضعیف آزادی بیان و سرکوب مخالفان‌اند.»

شرکت خدمات ابری «ابرآروان» در آبان ۱۴۰۱، همزمان با خیزش انقلابی مردم ایران، به دلیل اعمال محدودیت در اینترنت کشور در فهرست تحریم‌های اتحادیه اروپا قرار گرفت.

پیشتر اسنادی که گروه هکری «انانیموس» از سرور ایمیل‌های کمیته فیلترینگ جمهوری اسلامی افشا کرده نشان داد که شرکت ابرآروان با دستور این کمیته سایت‌های مختلفی را مسدود کرده است. در یک مورد مسئولان ابرآروان فراتر از دستور داده شده، علاوه بر تارنمای یک سایت، آی‌پی سرور آن را هم مسدود کردند.

سخنگوی دولت بلژیک روز جمعه ۱۲ خرداد به رویترز گفت که جمهوری اسلامی، سه شهروند اروپایی دیگر را در ازای اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی محکوم به تروریسم و به‌عنوان بخشی از مبادله زندانیان آزاد کرده است.

یک هفته پس از آن که اولیویه واندکاستیل، امدادگر بلژیکی با این مبادله به کشورش برگشت، یک تبعه دانمارکی و دو شهروند دوتابعیتی اتریشی-ایرانی نیز جمعه آزاد شدند.

در بیانیه دولت بلژیک آمده که این تبعه دانمارکی در نوامبر سال میلادی گذشته (آبان سال ۱۴۰۱) در ارتباط با «تظاهرات اعتراضی مرتبط با حقوق زنان» در ایران بازداشت شده بود.

بر اساس این بیانیه، کامران قادری و مسعود مصاحب هم در ماه ژانویه سال‌های ۲۰۱۶ و ۲۰۱۹ دستگیر و زندانی شده بودند.

الکساندر دی کرو، نخست‌وزیر بلژیک از عمان برای میانجی‌گری در انجام این مبادله تشکر کرد و در توییتی نوشت: «ما به دفاع از آزادی و رفتار انسانی با تمام اروپایی‌ها که به ناحق در ایران محبوس‌اند، ادامه می‌دهیم.»

الکساندر شالنبرگ، وزیر خارجه اتریش، هم با صدور بیانیه‌ای درباره این مبادله نوشت: «از اینکه بالاخره می‌توانیم کامران قادری و مسعود مصاحب را پس از سال‌ها حبس در ایران به اتریش بازگردانیم، بسیار آسوده‌خاطر شده‌ام.»

صدراعظم اتریش نیز ضمن قدردانی از وزیر خارجه کشورش و نخست‌وزیر بلژیک نوشت: «پس از تلاش‌های دیپلماتیک فشرده موفق شدیم که دو شهروند اتریشی را از زندان ایران آزاد کرده و به خانه بازگردانیم.»

بر اساس گزارش رویترز، این سه شهروند اروپایی پس از توقف در عمان برای انجام آزمایشات پزشکی، به فرودگاه نظامی بلژیک در ملزبروک منتقل خواهند شد.

جمعه گذشته، پنجم خرداد، پس از اعلام وزارت امور خارجه عمان مبنی بر تبادل زندانی میان بلژیک و ایران، این دو کشور از آزادی الیویه وندکاستیل، امدادگر بلژیکی محبوس در زندان‌های جمهوری اسلامی و اسدالله اسدی، دیپلمات محکوم به تروریسم و زندانی در بلژیک خبر دادند.

وندکاستیل، امدادگر بلژیکی که در ایران به زندان طولانی مدت محکوم شد، بهمن ۱۴۰۰ در ایران بازداشت شد. او مدتی به عنوان مدیر برنامه «شورای پناهندگان» که یک نهاد نروژی است، در ایران کار کرده بود.

وندکاستیل روز گذشته (پنج‌شنبه) در اولین پیام رسمی خود از تمامی حامیانش در بلژیک و نقاط دیگر جهان که در طول ۴۵۵ روز بازداشتش از او حمایت کردند، تشکر کرد و گفت ۱۳ ماه از ۱۵ ماه حبس خود در ایران را در انفرادی بوده است.

اسدالله اسدی، دبیر سوم سفارت جمهوری اسلامی در وین، تیر ماه سال ۹۷ به اتهام تلاش برای بمب‌گذاری در گردهمایی سازمان مجاهدین خلق در فرانسه بازداشت و در بهمن ۹۹ در دادگاه بلژیک به ۲۰ سال زندان محکوم شد.

او در دادگاه حاضر نشد و پس از صدور این حکم هم درخواست تجدیدنظر نکرد.

پیش از این، احتمال آزادی اسدی موجی از خشم و اعتراض را در میان مخالفان جمهوری اسلامی برانگیخته بود و همچنین در میان سیاستمداران غربی نیز این موضوع واکنش داشت. به‌طوری‌که سال گذشته، ۲۱ وزیر پیشین اروپایی از کشورهای مختلف این قاره در نامه مشترکی به نخست‌وزیر بلژیک نسبت به احتمال انتقال اسدالله اسدی به ایران هشدار دادند.