اولین جلسه بررسی معاهده دوجانبه تبادل محکومان زندانی میان بلژیک و ایران در یک کمیته پارلمان بلژیک به پایان رسید. نمایندگان مخالف دولت در پارلمان بلژیک با اشاره به مورد اسدالله اسدی، نگرانی خود را از تشویق جمهوری اسلامی به ارتکاب اقدامات تروریستی در خارج از ایران ابراز کردند.
همزمان با آغاز روند بررسی این معاهده در پارلمان بلژیک، معترضان ایرانی از گروه‌ها و سازمان‌های مختلف از جمله سازمان مجاهدین خلق در برخی کشورها در مقابل سفارت بلژیک گرد هم آمدند و دست به اعتراض زدند.
ونسان ون کیکنبورن، وزیر دادگستری بلژیک روز سه‌شنبه (۱۴ تیر) در جمع نمایندگان کمیته روابط خارجی پارلمان بلژیک درباره معاهده دوجانبه تبادل مجرمان با ایران توضیح داد.
به دنبال سوالات و انتقادات فراوان نمایندگان مجلس بلژیک از وزیر دادگستری در مورد لایحه استرداد مجرمین، او از لایحه ارائه شده و توافق امضا شده میان تهران و بروکسل دفاع کرد و آن را در راستای منافع ملی بلژیک و شهروندان این کشور خواند.
او همچنین در این جلسه، دستگیری الیویه وندکاستیل، شهروند بلژیک در ایران را تأیید کرد و گفت که او به اتهام «جاسوسی» دستگیر شده است.
وزیر دادگستری بلژیک همچنین گفت وضعیت احمدرضا جلالی، زندانی دوتابعیتی در ایران، و درخواست بلژیک از تهران برای آزادی او هیچ ارتباط مستقیمی با لایحه ارائه شده ندارد.
با توجه به طولانی شدن جلسه و سوالات باقی مانده ادامه جلسه بررسی لایحه به روز چهارشنبه موکول شد.
خانواده آقای وندکاستیل هم با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد او یک انسان بشردوست است که به دلیل درستکاری و دانش خود درباره منطقه مشهور است.
در این بیانیه با اشاره به فعالیت‌های بشردوستانه این امدادگر بلژیکی در مورد مهاجران افغانستانی در ایران، آمده است: «تا به امروز نه مقام‌های بلژیکی و نه نزدیکان او هیچ دلیلی برای این دستگیری خودسرانه دریافت نکرده‌اند.»
خانواده وندکاستیل همچنین نوشتند که مقام‌های بلژیکی با مقام‌های جمهوری اسلامی در زمینه بازداشت او در تماسند و خانواده‌اش نیز به «مبارزات خود برای آزادی و بازگشت اولیویه به بلژیک» ادامه می‌دهند.
در آستانه آغاز جلسه کمیته پارلمان بلژیک، ایران‌اینترنشنال اعلام کرد جمهوری اسلامی از ماه مارس، الیویه وندکاستیل ۴۱ ساله، امدادگر بلژیکی را بازداشت کرده است.
معاهده دوجانبه ایران و بلژیک در بیستم اسفند سال گذشته بین وزارت دادگستری بلژیک و غلامحسین دهقانی، سفیر جمهوری اسلامی در بروکسل امضا شده است.
قرار است این معاهده روز پنج‌شنبه در جلسه عمومی پارلمان بلژیک به رأی گذاشته شود.
در بند سیزدهم این معاهده آمده است: «هر یک از طرفین می‌تواند طبق قانون اساسی یا سایر مقررات قانونی خود، با عفو یا کاهش مجازات‌ها موافقت کند.»
پیش از آغاز جلسه کمیته پارلمان بلژیک، تئو فرانکین، نماینده پارلمان بلژیک، روز سه‌شنبه ۱۴ تیر، در جمع گروهی از مخالفان جمهوری اسلامی در نزدیکی پارلمان گفت: «لایحه استرداد محکومان به ایران و آزادی اسدالله اسدی، جمهوری اسلامی را به گروگان‌گیری بیشتر و تهدید شهروندان اروپایی و ایرانی در خاک اروپا تشویق خواهد کرد.»
تصویب این معاهده در پارلمان بلژیک می‌تواند زمینه مبادله احتمالی اسدالله اسدی با بلژیکی‌های زندانی در ایران را فراهم کند.
اسدالله اسدی، دبیر سوم سفارت جمهوری اسلامی در وین، تیر ماه سال ۹۷ به اتهام تلاش برای بمب‌گذاری در گردهمایی سازمان مجاهدین خلق در فرانسه بازداشت و در دادگاه بلژیک به ۲۰ سال زندان محکوم شد اما درخواست تجدید نظر نکرد.
تئو فرانکین درباره این دیپلمات محکوم به اقدامات تروریستی گفت: «هزینه نگه داشتن اسدی و آزاد نکردنش بالاست ولی من و حزبم معتقدیم این هزینه را باید پرداخت و جلوی بازگشت اسدی به ایران را گرفت. باید این پیام را بفرستیم که جمهوری اسلامی نمی‌تواند شهروندان ایرانی-اروپایی را حذف کند؛ آن‌طور که تاکنون انجام داده است.»
او تأکید کرد: «این پرونده، پرونده‌ای حساس و پیچیده است اما آن‌طور که من مطلع شدم هنوز اکثریت آرای نمایندگان را با خود ندارد.»
پیشتر مایکل فرایلیش، یکی دیگر از نمایندگان پارلمان بلژیک نیز عجله دولت بلژیک برای مبادله زندانیان با ایران را زیر سوال برد.
او از پارلمان بلژیک پرسید: «چرا همه اینها باید این‌قدر سریع باشد؟ من به شدت با هر گونه معامله برای آزادی تروریست‌های محکوم از زندان مخالفت می‌کنم.»
دریا صفایی، نماینده ایرانی‌تبار پارلمان بلژیک هم در کنار برخی دیگر از نمایندگان، به این معاهده معترض است. او در پیامی ویدئویی گفت که تصویب این توافق‌نامه جان فعالان سیاسی ایرانی از جمله خود او، همسر و همچنین فرزندانش را به خطر می‌اندازد.
صفایی به ایران اینترنشنال گفت این معاهده افرادی را که به دلیل فعالیت‌های تروریستی در زندان هستند، مستثنی نمی‌کند و راه را برای آزادی ایرانیان محکوم در پرونده‌های تروریستی در بلژیک هموار می‌سازد.