دولت چین در ادامه سیاست‌های خود برای نشان دادن تصویری مثبت از این کشور به اینفلوئنسرهای فضای مجازی روی آورده است. چین با معرفی روزنامه‌نگاران وابسته به رسانه‌های دولتی به عنوان بلاگر و اینفلوئنسر سعی دارد پیام‌هایش را از طریق آنها به جهان و به ویژه به جوانان برساند.
آسوشیتدپرس پس از انجام تحقیقاتی مفصل گزارشی در این زمینه منتشر کرده است.
به نوشته این خبرگزاری، ویکا لی به ۱/۴ میلیون دنبال کننده خود در تیک‌تاک، یوتیوب، اینستاگرام و فیس‌بوک می‌گوید که یک «بلاگر سبک زندگی» و «عاشق غذا» است که قصد دارد از طریق فضای مجازی چین را به طرفداران خود معرفی کند تا آنها بتوانند به راحتی در این کشور سفر کنند.
او در یکی از ویدیوهای خود می‌گوید: «من از طریق لنز خودم شما را به سراسر چین می‌برم.»
اما ممکن است این لنزی که ویکا از آن حرف می‌زند تحت کنترل شبکه تلویزیونی دولتی چین که او مرتبا در برنامه‌های آن ظاهر می‌شود باشد. نام ویکا در وب‌سایت این شبکه تلویزیونی به عنوان گزارشگر دیجیتال ثبت شده. با اینکه ویکا به دنبال‌کنندگان خود می‌گوید همه این شبکه‌ها را خودش به تنهایی راه‌اندازی کرده اما صفحه فیس‌بوک او نشان می‌دهد که دست‌کم ۹ نفر صفحه‌های او را اداره می‌کنند.
بررسی‌های آسوشیتدپرس نشان می‌دهد این مجموعه از حساب‌ها تنها یکی از شاخک‌های نفوذ رو به رشد چین در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی متعلق به آمریکاست.
در حالی که چین به گسترش قدرت اقتصادی خود ادامه می‌دهد، از اکوسیستم جهانی رسانه‌های اجتماعی نیز برای گسترش هر چه بیشتر نفوذ خود استفاده می‌کند. این کشور بی سر و صدا شبکه‌ای از شخصیت‌های رسانه‌های اجتماعی ایجاد کرده که دیدگاه‌های دولت چین را در پست‌هایی که صدها هزار نفر می‌بینند، طوطی‌وار تکرار می‌کنند.
این شخصیت‌های مجازی با تبلیغ برتری‌های چین سعی می‌کنند انتقادهای جهانی در مورد نقض حقوق بشر را بی‌اثر کنند و دیدگاه‌های پکن در مورد مسائل جهانی مانند جنگ روسیه علیه اوکراین را بازتاب می‌دهند.
برخی خبرنگاران وابسته به دولت چین خود را به عنوان اینفلوئنسر یا وبلاگ‌نویس‌هایی امروزی در اینستاگرام معرفی کرده‌اند. چین همچنین شرکت‌هایی را برای جذب اینفلوئنسرها استخدام کرده تا پیام‌هایی را که با دقت برای ارائه تصویری مثبت از چین ساخته شده را در اختیار دنبال‌کنندگان خود در فضای مجازی قرار دهند. پکن همچنین از ایفلوئنسرهای غربی برای بازتاب دادن روایت دولت چین در فضای مجازی بهره می‌برد؛ از رفتار پکن با مسلمانان اویغور گرفته تا موضوع ناپدید شدن پینگ شو‌آی تنیس‌باز زن چینی.
شبکه اینفلوئنسرها به پکن این امکان را می‌دهد که به راحتی برای کاربران بی‌اطلاع اینستاگرام، فیس‌بوک، تیک تاک و یوتیوب در سراسر جهان تبلیغات کند. بر اساس تحقیقات شرکت می‌بورو (Miburo ) که عملیات پخش اخبار جعلی خارجی را ردیابی می‌کند، دست‌کم ۲۰۰ اینفلوئنسر را شناسایی شده‌اند که یا با دولت چین یا با رسانه‌های دولتی آن ارتباط دارند و به ۳۸ زبان مختلف فعالیت می‌کنند.
در حالی که جنگ روسیه علیه اوکراین به طور گسترده به عنوان یک حمله گستاخانه به دموکراسی محکوم می‌شود، لی جینگ جینگ که خود را «گردشگر»، «داستان سرا» و «روزنامه‌نگار» می‌خواند به یوتیوب رفت تا روایت متفاوتی را ارائه دهد.
او در یکی از ویدیوهاش در حالی که با تمسخر به روزنامه‌نگاران آمریکایی اشاره می‌کند از غرب انتقاد می‌کند که «در مورد جنگ و ویرانی که در خاورمیانه به بار آورده هیچ حرفی نمیزند». آنچه در پروفایل او نامشخص است این است که او یکی از کارمندان تلویزیون دولتی چین و کار او تکرار دیدگاه‌های دولت چین است.
بسیاری از اینفلوئنسرهای چینی از پلتفرم‌های مشابه برای دستیابی به مخاطبان در آمریکا، مصر و کنیا استفاده می‌کنند.
آسوشیتدپرس دهها مورد از این حساب‌ها را شناسایی کرد که در مجموع بیش از ۱۰ میلیون دنبالکننده و مشترک جمعآوری کرده‌اند. بسیاری از پروفایلها متعلق به خبرنگاران رسانه‌های دولتی چین هستند که در ماههای اخیر حسابهای فیس‌بوک، اینستاگرام، توییتر و یوتیوب خود را تغییر دادهاند- پلتفرمهایی که تا حد زیادی در چین مسدود شده‌اند- و خود را به عنوان «بلاگر»، «اینفلوئنسر» یا روزنامه‌نگار غیرتوصیفی معرفی می‌کنند. تقریبا همه آنها از آگهیهای فیس‌بوک برای کاربران خارج از چین استفاده می‌کنند که آنها را به دنبال کردن صفحات خود تشویق کنند.
این شخصیتها وابستگی و رابطه خود با دولت چین را فاش نمیکنند و تا حد زیادی ارجاعات پستهای خود را به کارفرمایان خود از جمله تلویزیون دولتی چین، رادیو بینالمللی چین و خبرگزاری شینهوا حذف کرده‌اند.
دولتهای خارجی مدتهاست که سعی کرده‌اند از رسانه‌های اجتماعی و همچنین سیستم تبلیغاتی آن برای تاثیرگذاری بر کاربران سوءاستفاده کنند. به عنوان مثال، در طول انتخابات سال ۲۰۱۶ در آمریکا، یک آژانس اینترنتی هزینه بیش از سه هزار آگهی سیاسی تفرقهانگیز که مردم آمریکا را هدف قرار داده بود را به روبل پرداخت کرد.
شرکتهای فناوری مانند فیس‌بوک و توییتر در پاسخ به این اقدام قول دادند که با برچسبزدن حسابهای رسانهای تحت حمایت دولتها، کاربران آمریکایی را در مورد تبلیغات خارجی بهتر آگاه کنند.
اما آسوشیتدپرس در بررسی‌های خود دریافت که بیشتر حسابهای اینفلوئنسرهای چینی در رسانه‌های اجتماعی به عنوان رسانه‌های دولتی به طور کامل برچسبگذاری نشدهاند.
ارائه تصویری مطلوب از چین به دنیای خارج یک هدف مهم در چین است و رییسجمهور آن، شی جین پینگ، آشکارا از تمایل خود برای دستیابی به این هدف صحبت کرده است.
علاقه چین به بهرهگیری از اینفلوئنسرها در ماه دسامبر بیشتر فاش شد. بر اساس شواهدی موجود کنسولگری چین در نیویورک ۳۰۰ هزار دلار به شرکت ویپیمدیا نیوجرسی برای استخدام اینفلوئنسرها پرداخت کرده تا پیامهای مورد نظر چین را در صفحه‌های اینستاگرام و تیک تاک خود در طول المپیک پکن، منتشر کنند؛ از جمله پست کردن محتوایی که در آن کار چین در مورد تغییرات آب وهوایی را برجسته می‌کند.
در برخی موارد، پول و انگیزههای پشت این پستهای فیسبوکی، ویدیوهای یوتیوب و پادکستها به قدری مبهم است که حتی کسانی که آنها را تولید می‌کنند میگویند از تامین مالی این پروژه توسط دولت چین اطلاعی نداشتند.
گروههای دیگری از اینفلوئنسرهای انگلیسیزبان که تعدادشان رو به افزایش است نیز با تبلیغ پیامهای مورد حمایت چین در یوتیوب و توییتر نیز جایگاهی در فضای مجازی برای خود پیدا کرده‌اند.
آوریل گذشته، وقتی که تلویزیون دولتی چین به دنبال گسترش شبکه اینفلوئنسرهای خود بود، از انگلیسیزبانان دعوت کرد تا به یک طرح چند ماهه بپیوندند که در پایان آن به عنوان اینفلوئنسر رسانه‌های اجتماعی در لندن، نایروبی، کنیا یا واشینگتن به کار مشغول شوند. تلویزیون دولتی چین در ماه سپتامبر اعلام کرد هزاران نفر درخواست کردند و این رویداد را «دریچهای برای جوانان در سراسر جهان برای درک چین» توصیف کرد.
این اینفلوئنسرهای غربی اغلب از آنچه آنها پوشش تحریفشده رسانه‌های آمریکایی از پکن و زندگی در آنجا میدانند، انتقاد می‌کنند. برخی از آنها نگرانیهای غرب در مورد امنیت تنیس‌باز چینی، پنگ شو‌آی، که پس از طرح اتهامات تجاوز جنسی علیه یکی از اعضای بلندپایه سابق حزب کمونیست چین ناپدید شد، را به سخره گرفتهاند.
او در یک مصاحبه کنترلشده در حاشیه بازیهای المپیک ظاهر شد و در آن به شدت هرگونه تخلف مقامهای چینی را رد کرد و گفت که اتهامات اولیهای که او مطرح کرده یک «سوءتفاهم بزرگ» ایجاد کرده است.
دو نفر از اینفلوئنسرهای غربی که دنبال‌کنندگان بسیاری در فضای مجازی دارند به آسوشیتدپرس گفتند ایمیلهایی دریافت کرده‌اند که از آنها در مقابل دریافت پول خواسته شده در پیامهای خود بگویند اولین مورد ابتلا به کرونا در چین نبوده بلکه در آمریکای شمالی بوده است. وقتی این دو نفر از فرستنده ایمیل خواستهاند شواهدی برای ادعای خود ارائه دهند آنها تماس خود را قطع کرده‌اند.
اینفلوئنسرها در پاسخ به آسوشیتدپرس گفتند اطلاع دقیقی از فرستنده ایمیل ندارند اما شاید از سوی دولت چین بوده است. این دو اینفلوئنسر میگویند این اقدام دولت چین از تلاشهای این کشور در استفاده از اینفلوئنسرها برای تبلیغ سیاست‌های خود پرده برمیدارد.
