ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهوری روسیه، استقلال دو منطقه جدایی‌طلب در شرق اوکراین را به رسمیت شناخته و با این اقدام باعث تشدید تنش‌ها در این منطقه شده است. اما چرا دونتسک و لوهانسک برای پوتین مهم‌اند؟
پوتین اعلام کرده «نیروهای حافظ صلح» را روانه دونتسک و لوهانسک میکند؛ تصمیم او برای ارسال این نیروها به نگرانی آمریکا و اروپا در مورد اینکه مسکو به سوی کنترل این سرزمین‌ها حرکت میکند دامن زده است. این مناطق در سطح بین‌المللی به عنوان بخشی از اوکراین شناخته می‌شوند.
روسیه بارها هرگونه قصد و برنامه‌ریزی برای حمله به اوکراین را رد کرده و پوتین نیز گفته کشورش به الحاق این منطقه به روسیه فکر نمی‌کند. اما به نظر بسیاری از کارشناسان این فرمان جدیدترین اقدام پوتین در تلاش‌های ۲۰ ساله او برای بازگرداندن تسلط روسیه بر همسایگان شوروی سابق و جلوگیری از ایجاد روابط نزدیک‌تر آنها با غرب است.
بلومبرگ در مقاله‌ای به اهمیت این دو منطقه و اینکه چرا هم‌اکنون در مرکز توجه قرار دارند، نگاه کرده است.
درباره دونتسک و لوهانسک چه می‌دانیم؟
این دو منطقه زمانی مرکز صنعتی اوکراین و بخشی از استان‌های عمدتا روسی زبان در جنوب شرقی این کشور بودند. جدایی‌طلبان تحت حمایت روسیه پس از سرنگونی رییس‌جمهور حامی کرملین در اوکراین، کنترل مناطق مرزی بین دو کشور را به دست گرفتند؛ اقدامی که با الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ همزمان بود.
بنا بر داده‌های رسمی دولت، این جنگ حدود ۱۴ هزار کشته و بیش از ۱/۴ میلیون نفر آواره در داخل اوکراین برجای گذاشته است.
جدایی‌طلبان بخش قابل توجهی این منطقه را در اختیار دارند و آنها را جمهوری خلق دونتسک و جمهوری خلق لوهانسک می‌نامند. هیچ کشوری به جز روسیه این دو منطقه را به رسمیت نشناخته است. روسیه از زمان تشکیل این دو جمهوری خودخوانده از آنها حمایت مالی و نظامی کرده و به صدها هزار نفر در آنجا گذرنامه روسی داده است.
چرا این مناطق هم‌اکنون مورد توجه قرار گرفته‌اند؟
به نوشته بلومبرگ، روسیه می‌خواهد دونتسک و لوهانسک به خودمختاری دست یابند تا بتوانند در تغییر جهت اوکراین به سوی غرب، حق وتوی موثری داشته باشند. اکثریت قابل توجهی از جمعیت ۴۱ میلیونی اوکراین از آنچه «ادغام در غرب» نامیده می‌شود، حمایت می‌کنند. خودمختاری این مناطق به مثابه ضربه سیاسی بزرگ به ولودیمیر زلنسکی، رییس‌جمهوری اوکراین است که در تلاش برای تقویت رشد اقتصادی و مهار فساد است.
زلنسکی به دیپلمات‌ها گفت اوکراین به «چشم‌انداز بسیار روشن» در مورد عضویت خود در ناتو نیاز دارد و ینس استولتنبرگ، دبیرکل سازمان پیمان آتلانتیک شمالی نیز اعلام کرد ناتو همچنان از تلاش‌های اوکراین برای عضویت در این سازمان حمایت میکند.
به گفته ناظران بین‌المللی، آتش‌بس در این منطقه همیشه متزلزل بوده و سالانه هزاران مورد نقض آتش‌بس رخ می‌دهد. حالا که نیروی روسی در امتداد مرزهای اوکراین مستقر شده‌اند، احتمال درگیری‌های گسترده‌تر بسیار محتمل است. روسیه به ساکنان مناطق جدایی‌طلب شهروندی اعطا کرده و حفاظت از جان آنها می‌تواند به عنوان توجیهی برای اقدامات بیشتر روسیه علیه اوکراین مورد استفاده قرار گیرد.
منافع غرب در این میان چیست؟
اگر هشدارهای آمریکا در مورد تهاجم احتمالی روسیه محقق شود، این جنگ می‌تواند بدترین بحران امنیتی اروپا از زمان جنگ جهانی دوم را رقم بزند که تبعات آن در مقایسه با تنش‌های ناشی از تسلط روسیه بر کریمه و جنگ‌های پیشین در شرق اوکراین بسیار بزرگتر خواهد بود.
آمریکا، اتحادیه اروپا و بریتانیا بسته‌ای از تحریم‌ها را در صورت حمله روسیه نهایی کرده‌اند. برخی تحریم‌های بالقوه شامل تحریم میلیاردرهای روسی، اعمال محدودیت‌های بیشتر بر بدهی‌های دولتی، ایجاد اختلال در توانایی وام‌دهندگان برای استفاده از دلار و یا مسدود کردن خط لوله جدید گاز طبیعی نورد استریم ۲ بین روسیه و آلمان می‌شود.
از طرفی غرب سرمایه‌گذاری مالی عظیمی برای رشد و توسعه اوکراین انجام داده است. صندوق بین‌المللی پول به اوکراین پیشنهاد حمایت مالی داده، میلیاردها دلار از بانک جهانی و اتحادیه اروپا به این کشور سرازیر شده و آمریکا ضمانت‌های مالی و کمک‌های نظامی ارائه کرده است.
