ایران و اتحادیه اروپا از توافق بر سر آغاز مذاکرات وین خبر دادند. معاون سیاسی وزارت خارجه ایران گفت که در تماس با انریکه مورا، هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام، توافق شده که مذاکرات وین از ۸ آذر ماه آغاز شود.
معاون سیاسی وزیر خارجه ایران در صفحه توییتر خود تعیین ۸ آذرماه به عنوان زمان آغاز مذاکرات وین را تایید کرد و خاطرنشان کرد که در تماس تلفنی با انریکه مورا، مسئول هماهنگکننده کمیسیون مشترک برجام، آغاز مذاکرات در روز ۸ آذرماه در وین مورد موافقت قرار گرفت.معاون سیاسی وزارت خارجه ایران همزمان تاکید کرد که هدف جمهوری اسلامی از مذاکرات «لغو تحریمها» است.
اتحادیه اروپا نیز در بیانیهای با تایید اینکه گفتوگوهای احیای برجام ۲۹ نوامبر، هشتم آذر، در وین از سر گرفته خواهد شد، اعلام کرد که ریاست این نشست را انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برعهده خواهد داشت.
همزمان ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، از اعلام از سرگیری مذاکرات وین استقبال کرد و گفت رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران، هیات مذاکرهکننده ایالات متحده را در وین برای ادامه گفتوگوهای غیرمستقیم با ایران رهبری خواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا افزود ایالات متحده امیدوار است که هیات مذاکرهکننده ایران در وین برای مذاکره سریع و با حسن نیت آماده باشد.
ند پرایس بر این نکته نیز تاکید کرد که مذاکرات وین باید دقیقا از همان جایی از سر گرفته شود که دور ششم مذاکرات در این شهر پایان یافت.
اعلام معاون وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تعیین ۸ آذر ماه به عنوان تاریخ آغاز مذاکرات وین در حالی صورت گرفت که علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران چند ساعت پیش در حساب توییتر خود با «بیاختیار» خواندن جو بایدن، گفت او حاضر به ارائه تضمین به ایران نیست و در صورت تغییر نکردن شرایط فعلی و ادامه تحریمها، «نتیجه مذاکره از قبل روشن است.»
درخواست ایران از رییس جمهوری آمریکا برای ارائه «ضمانت عینی» را سه روز قبل سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، اعلام کرد و افزود: رییس جمهور آمریکا موظف است جامعه بینالملل را متقاعد کند که امضایش اعتبار دارد و برای این کار به ضمانتهای عینی نیاز دارد و هیچ کس چیزی کمتر از این را نمیپذیرد.
در پاسخ به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه ایران اما تد کروز، سناتورجمهوریخواه، گفت که در آینده هر رییسجمهور جمهوریخواه آمریکا هرگونه توافق با ایران را که معاهده مورد تایید کنگره نباشد «پاره خواهد کرد.»
مذاکرات وین بعد روی کار آمدن جو بایدن آغاز شد و تا شش دور ادامه یافت اما محمدجواد ظریف، وزیر خارجه وقت ایران، در هفتههای پایانی دولت حسن روحانی از توقف این مذاکرات خبر داد و افزود که این مذاکرات به دولت بعدی، دولت ابراهیم رئیسی، سپرده شده است.
دولت رئیسی پس از آغاز به کار خود از بازگشت به مذاکرات وین امتناع کرد که با واکنش آمریکا و اتحادیه اروپا مواجه شد که آخرین مورد آن بیانیه چهار روز پیش کشورهای آمریکا، آلمان، بریتانیا و فرانسه است که در آن تاکید شد بازگشت به برجام تنها در صورتی امکانپذیر است که ایران مسیر خود را تغییر دهد.
آمریکا، آلمان، بریتانیا و فرانسه در بیانیه مشترک خود همچنین از رییسجمهوری ایران خواستند که فرصت را غنیمت شمرده و با حسن نیت برای اجتناب از تشدید تنشهای خطرناک اقدام کند.
بر اساس گزارش یکسانی که رسانههای مختلف ایران از جمله صدا و سیما منتشر کردهاند، آمریکا یک نفتکش را که حامل نفت صادراتی ایران بوده در آبهای دریای عمان مصادره کرده و پس از انتقال محموله نفت آن به یک نفتکش دیگر، آن را به سوی «مقصدی نامعلوم» هدایت کرده است.
این گزارش اضافه کرده نیروی دریایی سپاه با اجرای «عملیات هلیبرن» بر روی عرشه نفتکش، آن را به تصرف خود درآورده و به سمت آبهای ایران هدایت کرده است.
به نوشته رسانههای ایران، نیروهای آمریکا با چندین ناو جنگی و بالگرد به تعقیب نفتکش پرداختهاند، اما با «ورود قاطعانه» نیروهای سپاه موفق نشدند و این نفتکش اکنون در آبهای ایران است.
سپاه پاسداران چند ساعت بعد از انتشار این گزارش رسانهای، در بیانیهای اعلام کرد نیروهایش روی عرشه نفتکش حامل نفت «سرقتشده» رفتند و با تصرف آن، نفتکش را به سوی آبهای سرزمینی ایران هدایت کردند.
بر اساس این بیانیه، این نفتکش سوم آبان در بندرعباس پهلو گرفته است. سپاه پاسداران درباره سرنوشت نفتکش اول توضیحی نداده است.
پیشتر، جواد اوجی، وزیر نفت جمهوری اسلامی، در پیامش از سپاه به خاطر «نجات محموله نفتکش ایرانی» تشکر کرده و این اقدام را «راهحل قدیمی» آمریکا برای جلوگیری از صادرات نفت ایران خوانده است.
در حالی که به نوشته رسانههای ایران این برخورد «چندی پیش» اتفاق افتاده، جمهوری اسلامی آن را در آستانه ۱۳ آبان و سالروز حمله به سفارت آمریکا در تهران اعلام کرده است.
واکنش مقامهای آمریکا
فرماندهی ناوگان پنجم نیروی دریایی آمریکا که در بحرین مستقر است ابتدا در گفتوگو با رویترز اعلام کرد گزارشها درباره رویارویی نیروهای سپاه پاسداران و آمریکا در دریای عمان را مشاهده کرده، اما در حال حاضر اطلاعاتی برای ارائه به رسانهها ندارد.
بعد از آن، دو مقام آمریکایی به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند که ایران دوم آبان یک نفتکش با پرچم ویتنام را در دریای عمان توقیف کرده و همچنان این نفتکش را در اختیار دارد.
بر اساس این گزارش، این مقام آمریکایی خواستند نامشان فاش نشود چرا که توقیف کشتی از سوی ایران همزمان شده با تلاشها برای از سرگیری مذاکرات اتمی با تهران.
این خبرگزاری طبق دادههای ردیابی کشتیها گزارش کرد نفتکش توقیفشده تا روز سهشنبه همچنان در نزدیکی بندرعباس قرار داشته است. بر اساس این گزارش، مقامهای سفارت ویتنام در واشینگتن هنوز در مورد این خبر اظهار نظر نکردهاند.
یک مقام نظامی آمریکا هم در گفتوگو با «نیوزویک» اظهارات سپاه پاسداران را در این مورد که نیروهایش با نظامیان آمریکایی وارد رویارویی شده و مانع گرفتن یک نفتکش از سوی آنها شدهاند، تکذیب کرد و گفت ایران نفتکشی را در دریای عمان تصرف کرد، اما ما فقط نظارهگر حادثه بودیم.
به گفته این مقام، بیش از ۱۰ قایق تندروی ایرانی نفتکش را احاطه کرده و یک هلیکوپتر نیز در آسمان پرواز میکرده است، ولی نیروهای آمریکا صحنه را در نظر داشتند.
به گفته او، آمریکا به دلیل برخی حساسیتها نخواسته جزئیات این حادثه را که هفته پیش اتفاق افتاده، فاش کند.
شرکت تانکر ترکرز که در زمینه ردیابی نفتکشها فعالیت دارد هم در توییتی نوشت کشتی مکران، متعلق به ایران که بیشتر برای اهداف تبلیغاتی استفاده میشود، بندر باهنر را همزمان با انتقال نفتکش تصرفشده از سوی سپاه ترک کرده است.
بهمن سال گذشته خبرگزاری بلومبرگ گزارش داد دولت آمریکا نفتکش «آشیلاس» را با محموله حدود دو میلیون بشکه نفت که احتمالا متعلق به ایران بوده در بندر فجیره امارات توقیف کرده است.
خرداد سال ۱۴۰۰ خبرگزاری آسوشیتدپرس بر اساس اسناد قضایی و آمار دولتی آمریکا اعلام کرد این کشور حدود دو میلیون بشکه نفت خام ایران را که از نفتکش «آشیلاس» توقیف کرده بود، به قیمت ۱۱۰ میلیون دلار فروخته است.
این خبرگزاری به نقل از دادستانهای آمریکایی نوشت که صادرکنندگان این نفت تلاش کرده بودند آن را به عنوان «نفت خام سبک بصره» به فروش برسانند.
همزمان با به نتیجه نرسیدن مذاکرات اتمی ایران، آمریکا تلاش کرده فروش نفت ایران را بیشتر کاهش دهد و چین را قانع کند تا خرید نفت از این کشور را محدود کند.
