اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه گفت: «وزارت اطلاعات تاکنون ۲۰ نفر از عوامل جاسوسی و پشتیبانان موساد را در تهران و برخی استانها دستگیر کرده و هیچ گذشتی درباره جاسوسان و عوامل اسرائیل نخواهیم داشت.»
او افزود: «بحث جاسوسی بسیار پیچیده و حساس است و رسیدگی به پروندهها باید با دقت و رعایت حقوق متهمان انجام شود.»
مدنی زاده جمعه ۱۷ مرداد در یک گفتوگو که از صداوسیمای جمهوری اسلامی پخش شد این خبر را اعلام کرد.
همزمان وبسایت مرکز اطلاعات مالی وابسته به شورای عالی پیشگیری و مقابله با جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم، با اعلام این خبر نوشت از هادی خانی، دبیر شورای عالی پیشگیری و مقابله با جرایم پولشویی و تامین مالی تروریسم، برای مذاکره با گروه ویژه اقدام مالی دعوت شده است.
مذاکرات مستقیم در اسپانیا
طبق اعلام رسمی تهران، این مذاکرات مستقیم در مسیر عادیسازی پرونده جمهوری اسلامی، تعلیق اقدامات تقابلی و خروج جمهوری اسلامی از فهرست سیاه افایتیاف، در شهر مادرید اسپانیا برگزار خواهد شد.
سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد، ۱۴ مرداد در نامهای به آنتونیو گوترش، دبیر کل این سازمان، اعلام کرد بنا به دستور دولت، سند تصویب کنوانسیون سازمان ملل علیه جرایم سازمانیافته فراملی که بهطور رسمی بهوسیله عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی امضا شده، برای تودیع ارسال میکند.
قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرایم سازمانیافته فراملی در سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید اما شورای نگهبان آن را تایید نکرد تا اینکه در نهایت در اردیبهشت ماه، این قانون توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام تایید شد.
عدم تصویب این قانون در جمهوری اسلامی، سبب شد ایرانیان نتوانند روابط مالی عادی با جهان داشته باشند. از طرفی پس از سال ۱۳۹۶، با اینکه برجام تصویب شده و گشایش نسبی در فضای اقتصادی ایران به وجود آمده بود، نپیوستن جمهوری اسلامی به افایتیاف، سبب شد با وجود امکان برقراری روابط مالی پس از تحریمها، ایران نتواند از آن پنجره استفاده کند.
پیوستن به افایتیاف و سایر کنوانسیونهای مرتبط، از جمله وعدههای پزشکیان در آخرین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود.
او در مناظره ۲۹ خرداد ۱۴۰۳، همراه با مصطفی پورمحمدی، از پیوستن جمهوری اسلامی به افایتیاف حمایت کرد. محمدباقر قالیباف نیز با این موضع تلویحا موافقت داشت.
ابلاغ پیوستن به افایتیاف
۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۴، قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی، در نامهای به پزشکیان، «قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به معاهده (کنوانسیون) سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرایم سازمانیافته فراملی» را برای اجرا ابلاغ کرد.
جمهوری اسلامی به دو کنوانسیون از مجموع چهار کنوانسیون بینالمللی افایتیاف پیوسته است و اکنون با تصویب پیوستن به کنوانسیون پالرمو، تنها کنوانسیون سیافتی باقی مانده است.
جمهوری اسلامی کنوانسیون وین، در رابطه با قاچاق مواد مخدر و روانگردان و کنوانسیون یوانزیایسی، در رابطه با مقابله با فساد را پذیرفته است.
کنوانسیون سیافتی سال ۱۹۹۹، در واقع کنوانسیون مکمل پالرمو است که برای جلوگیری از تامین مالی فعالیتهای تروریستی و تسهیل همکاری بینالمللی برای شناسایی و قطع منابع مالی تروریسم مصوب شده است.
جمهوری اسلامی سالها گروههایی مانند حماس و حزبالله لبنان را که در جامعه بینالمللی به عنوان گروه تروریستی شناخته میشوند، تامین مالی کرده و میکند.
اردیبهشت ماه، همزمان با اعلام تصویب پیوستن به کنوانسیون پالرمو در مجمع تشخیص مصلحت نظام، محسن دهنوی، سخنگوی این مجمع، در شبکه اجتماعی ایکس در خصوص تعیین تکلیف کنوانسیون سیافتی، خبر داد رسیدگی به موضوع پیوستن ایران به سیافتی در دستور کار جلسات آتی مجمع تشخیص مصلحت نظام خواهد بود.
اکنون که بحث بازگشت تحریمهای سازمان ملل متحد مطرح است، جمهوری اسلامی حتی در صورت پذیرش تمام معاهدات چهارگانه افایتیاف، با مشکل تحریمها روبهروست.
به بیان دیگر، جمهوری اسلامی ممکن است بتواند از ابزارهای بانکی و مالی برای تبادلات خود در صورت خروج از لیست سیاه افایتیاف بهرهمند شود اما اگر تحریمهای بینالمللی بازگردند، حتی امکان مبادله با متحدان قدیمی یعنی چین و روسیه از بین خواهد رفت.
در این بیانیه که شنبه ۱۸ مرداد منتشر شد، آمده است که ایران روندهای جاری در منطقه قفقاز جنوبی را با دقت دنبال میکند و با هر دو کشور همسایهاش در خصوص این تحولات در ارتباط است.
جمهوری اسلامی با بیان اینکه صلح و ثبات در منطقه به نفع همه کشورهاست، نهایی شدن توافق میان ارمنستان و آذربایجان را گامی مهم در راستای تحقق صلح پایدار در قفقاز جنوبی ارزیابی کرد.
با این حال، این وزارتخانه ابراز نگرانی کرد «مداخلات خارجی»، بهویژه در نزدیکی مرزهای مشترک، میتواند تهدیدی برای امنیت و ثبات منطقه باشد.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، جمعه ۱۷ مرداد در نشستی رسانهای همراه با سران جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان، از موفقیت در امضای توافق صلح میان این دو کشور خبر داد و گفت اطمینان کامل دارد صلحی پایدار میان آنها برقرار خواهد شد.
بر اساس این توافق، نام دالان زنگزور به «مسیر ترانزیتی دونالد ترامپ برای صلح و شکوفایی بینالمللی» تغییر مییابد. مسیری راهبردی که جمهوری آذربایجان را از طریق خاک ارمنستان به منطقه خودمختار نخجوان متصل میکند.
این مسیر که در رسانههای آذربایجانی و ترکی بهعنوان «دالان زنگزور» شناخته میشود، اکنون در قالبی متفاوت و با نقشآفرینی آمریکا بهعنوان اجارهکننده ۹۹ ساله مطرح شده است.
ترامپ که در کاخ سفید میزبان رهبران ارمنستان و آذربایجان بود تا یک توافق صلح تاریخی را به امضا برسانند، اعلام کرد دو کشور متعهد شدهاند برای همیشه به تمام درگیریها پایان دهند، تجارت، سفر و روابط دیپلماتیک را آغاز کنند و به حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند.
در این نشست، نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، درباره صلح با آذربایجان به میانجیگری آمریکا گفت: «این دستاورد بدون مشارکت شخص ترامپ ممکن نمیشد.»
الهام علیاف، رییسجمهوری آذربایجان نیز گفت اگر تلاش ترامپ و تیم او نبود، شاید کشورش و ارمنستان در مذاکرات بیپایان صلح باقی میماندند.
علیاف و پاشینیان در مراسم امضای توافق، از نامزدی ترامپ برای دریافت جایزه نوبل صلح حمایت کردند.
تهران و کریدور ترامپ
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بخش دیگری از بیانیه خود تاکید کرد: «ایجاد مسیرهای ارتباطی و رفع انسداد شبکههای مواصلاتی زمانی در خدمت ثبات، امنیت و توسعه اقتصادی ملتهای منطقه خواهد بود که در چارچوب منافع متقابل، رعایت حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورهای منطقه و بدون مداخلات خارجی باشد.»
جمهوری اسلامی که نقشی تاریخی در میانجیگری میان آذربایجان و ارمنستان داشت، در روند صلح جدید به حاشیه رانده شد.
تهران با تاکید بر لزوم همکاریهای دوجانبه و منطقهای اعلام کرد از سازوکارهایی مانند ۳+۳ برای تقویت این همکاریها حمایت میکند.
با توجه به توافق تاریخی آذربایجان و ارمنستان و تحولات جدید در قفقاز جنوبی، به نظر میرسد روندهای ژئوپلیتیکی منطقه در حال تغییر هستند.
