محمدسعید احدیان، دستیار سیاسی محمدباقر قالیباف گفت: بدتر از تحریمهایی که در حال حاضر وجود دارد، نداریم. او افزود: «آب از سر ما گذشته است و سیستم اسنپبک (مکانیسم ماشه) تاثیرگذاری جدی ندارد.»
احدیان اشاره کرد که تحریمهای اقتصادی که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل آمده «جدی» نیست و گفت: «تحریمهایی که در حال حاضر وجود دارد فراتر است.»
رییس جمهوری ایالات متحده دوشنبه ۳۰ تیر بار دیگر با تاکید بر «نابودی» تاسیسات هستهای ایران، به جدال لفظی با شبکه سیانان ادامه داد و نوشت: «شبکه جعلی سیانان باید خبرنگار قلابیاش را سریعتر اخراج کند و از من و خلبانان بزرگی که سایتهای هستهای ایران را نابود کردند عذر بخواهد.»
سیانان اوایل تیر گزارش داد که بر اساس ارزیابی اولیه سازمان اطلاعات دفاعی آمریکا حملات هوایی به سه سایت هستهای ایران زیرساختهای اصلی برنامه هستهای جمهوری اسلامی را نابود نکرده و حداکثر توانسته است برنامههای هستهای را چند ماه به تعویق بیندازد. این گزارش بر تیرگی رابطه ترامپ با این رسانه افزود.
پست اخیر ترامپ درباره تاسیسات هستهای جمهوری اسلامی واکنشی به مصاحبه تازه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی با شبکه خبری فاکس است.
عباس عراقچی در بخشی از گفتوگوی روز دوشنبهاش با برت بِر، مجری برنامه «گزارش ویژه» خسارتهای وارد آمده به تاسیسات هستهای ایران در اثر حملات ماه گذشته آمریکا را «شدید» توصیف کرد.
در همین حال، کارولین لِویت، سخنگوی کاخ سفید هم در نشست رسانهای دوشنبه ۳۰ خرداد گفت: «تا آنجا که میدانم دولت همچنان در صورتی که مذاکره با ایران را ضروری بداند، برای چنین گفتوگویی آماده است.»
در حالی که آمریکا، اسرائیل و اروپا خواهان توقف کامل غنیسازی اورانیوم در خاک ایران هستند، عباس عراقچی تاکید کرد که جمهوری اسلامی دست از غنیسازی اورانیوم نخواهد کشید.
عراقچی گفت: «برنامه غنیسازی ما برایمان بسیار عزیز است و نمیتوانیم از آن دست بکشیم زیرا دستاورد دانشمندان ماست و اکنون مسئلهای مربوط به غرور ملی است.»
او افزود: « هدف اصلی آمریکا برای متوقف کردن برنامه هستهای ایران از طریق جلوگیری کامل از هرگونه غنیسازی، به احتمال زیاد محقق نخواهد شد؛ حتی با وجود تهدیدهای سنگین بینالمللی و تحریمهای شدید.»
ترامپ در یادداشت خود در شبکه اجتماعی تروث سوشیال به این بخش از سخنان عراقچی واکنشی نشان نداد.
عراقچی در حالی این اظهارات را مطرح کرد که معاونان او قرار است جمعه با همتایان خود از سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان در استانبول ملاقات و درباره آینده فعالیتهای هستهای ایران گفتوگو کنند.
هفته گذشته سه کشور اروپایی به جمهوری اسلامی هشدار داده بودند که فورا گفتوگوهای دیپلماتیک را از سر بگیرد و برای حل مسئله هستهای قدمهایی ملموس بردارد، در غیر اینصورت نهم شهریور مکانیسم ماشه فعال خواهد شد.
عفو بینالملل در بیانیهای که بامداد سهشنبه ۳۱ تیر بهوقت بریتانیا منتشر شد، گفت: «ویدیوهای راستیآزماییشده، تصاویر ماهوارهای و مصاحبه با شاهدان عینی، خانوادههای زندانیان و مدافعان حقوق بشر نشان میدهد که ارتش اسرائیل چند حمله هوایی به زندان اوین انجام داده که منجر به کشته و زخمی شدن دهها غیرنظامی و وارد آمدن خسارات و ویرانی گسترده در دستکم شش نقطه مختلف این مجموعه شده است.»
اسرائیل در جریان جنگ ۱۲ روزه، بین ساعت ۱۱ تا ۱۲ ظهر بهوقت تهران در روز دوم تیر، بخشهایی از زندان اوین را مورد حمله قرار داد.
سازمان عفو بین الملل در ادامه بیانیه خود گفت: «این حمله در ساعات اداری و زمانی رخداد که بسیاری از بخشهای زندان مملو از غیرنظامیان بود. چند ساعت پس از حمله، ارتش اسرائیل تایید کرد که زندان را هدف قرار داده و مقامات بلندپایه اسرائیلی در شبکههای اجتماعی از این اقدام ابراز رضایت کردند.»
به گفته مقامات جمهوری اسلامی، در این حمله دست کم ۸۰ غیرنظامی – شامل ۷۹ زن و مرد و یک پسر پنجساله – جان باختند.
عفو بینالملل در بیانیه خود افزود: «بر اساس حقوق بینالملل بشردوستانه، زندان و بازداشتگاه ، مکان غیرنظامی محسوب میشود و در این مورد هیچ شواهد معتبری وجود ندارد که زندان اوین را به هدف نظامی تبدیل کند.»
اریکا گوِوارا روساس، مدیر ارشد بخش پژوهش، سیاستگذاری و کمپین ها در سازمان عفو بینالملل، گفت: «بر اساس شواهد و دلایل ارتش اسرائیل بهطور آشکار و عمدی ساختمانهای غیرنظامی را هدف قرار داده است. هدفگیری تاسیسات غیرنظامی طبق حقوق بینالملل بشردوستانه اکیدا ممنوع است. انجام آگاهانه و عمدی چنین حملاتی مصداق جنایت جنگی است.»
در بیانیه عفو بینالملل همچنین آمده است: «این باور وجود دارد که در زمان حمله، حدود ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ زندانی در زندان اوین نگهداری میشدند، از جمله مدافعان حقوق بشر، معترضان، مخالفان سیاسی، اعضای اقلیتهای دینی تحت آزار و شهروندان دو تابعیتی یا خارجی که اغلب بهعنوان اهرم فشار دیپلماتیک بازداشت شدهاند. در زمان حمله، صدها غیرنظامی دیگر نیز در محوطه زندان حضور داشتند. این حمله در ساعت ملاقات زندانیان صورت گرفت.»
اریکا گوِوارا روساس گفت: «نیروهای اسرائیلی باید میدانستند که هرگونه حمله هوایی به زندان اوین میتواند منجر به آسیب گسترده به غیرنظامیان شود. نهادهای دادستانی در سراسر جهان باید اطمینان حاصل کنند که همه افراد مسئول این حمله مرگبار به دست عدالت سپرده شوند، از جمله با استفاده از اصل صلاحیت قضایی جهانی. همچنین مقامات حکومت ایران باید صلاحیت دیوان کیفری بینالمللی را برای رسیدگی به تمام جنایات علیه اساسنامه رم که در قلمرو ایران یا از قلمرو آن انجام شده، به رسمیت بشناسند.»
در بیانیه سازمان عفو بینالملل تاکید شده است: «آزمایشگاه شواهد سازمان عفو بینالملل تصاویر ماهوارهای پیش و پس از حملات را تحلیل کرده و ۲۲ ویدیو و ۵۹ عکس را راستیآزمایی کرده است. این شواهد، تخریب و آسیب گسترده در شش نقطه از بخشهای جنوبی، مرکزی و شمالی مجموعه زندان اوین را نشان میدهند.»
عفو بینالملل همچنین بیانیههای صادره از سوی مقامات اسرائیلی و جمهوری اسلامی را بررسی کرده و با ۲۳ نفر در داخل و خارج از ایران مصاحبه انجام داده است؛ از جمله هفت تن از بستگان زندانیان، یک ساکن اطراف زندان که شاهد حمله بوده، دو منبع مطلع درباره دو نفر از کشتهشدگان، دو روزنامهنگار، و ۱۱ زندانی سابق شامل مخالفان سیاسی و مدافعان حقوق بشر که اطلاعاتی را از زندانیان، خانوادههایشان، کارکنان زندان و نیروهای امدادی دریافت کردهاند.
این سازمان در بیانیه خود اعلام کرد که همچنین به فایلهای صوتی چهار تماس تلفنی بین چهار زندانی و خانوادههایشان که تنها چند ساعت پس از حمله برقرار شده بود، دسترسی یافته است.
عفو بینالملل در بیانیه خود نوشت که در تاریخ ۱۲ تیر پرسشهایی درباره این حمله را برای وزیر دفاع اسرائیل ارسال کرد، اما تا زمان انتشار این گزارش، هیچ پاسخی دریافت نکرده است.
طبق آخرین تصمیمات، سهشنبه ۳۱ تیر و چهارشنبه اول مرداد شماری از استانهای ایران بهطور کامل تعطیل خواهند بود و برخی دیگر کاهش ساعات کاری اعمال میکنند.
بر اساس مصوبات کمیتههای بحران استانی، چهارشنبه اول مرداد در تهران، یزد، کرمان، مازندران، البرز، قم، خوزستان، هرمزگان، بوشهر و خراسان شمالی، ادارات بهطور کامل تعطیل است.
در برخی استانها از جمله سمنان، کهگیلویه و بویراحمد، کرمانشاه، ایلام، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی ساعات کاری کاهش یافته و ادارات صرفا بین ساعات شش صبح تا ۱۱ یا ۱۲ ظهر فعالیت خواهند داشت.
همچنین مدیرکل مدیریت بحران استانداری لرستان گفت با توجه به تداوم موج گرما و لزوم مدیریت مصرف انرژی، سهشنبه ۳۱ تیرماه تمامی ادارات، بانکها و مراکز آموزشی در استان تعطیل اعلام شدند.
در استانهای قم، بوشهر، ایلام و خوزستان نیز در روز سهشنبه تغییر ساعت کاری اعمال یا دورکاری اعلام شده است.
در همه این تعطیلیها، دستگاههای امدادی، درمانی و خدماتی طبق روال عادی فعالیت میکنند.
عیسی کلانتری، رییس پیشین سازمان حفاظت محیط زیست، دوشنبه ۳۰ تیرماه با اشاره به بحران کمآبی در کشور، گفت: «امروز باید نگران ایران باشیم. نگران موجودیت کشوری که منابعش با فشار بسیار زیادی روبهروست و این یک واقعیت انکارناپذیر است.»
مسعود پزشکیان در جلسه یکشنبه هیئت دولت با اشاره به گزارش وزارت نیرو درباره «ناترازی آب» گفته بود: «بحران آب از آنچه که امروز درباره آن صحبت میشود، جدیتر است و اگر از امروز فکری عاجل نکنیم، در آینده با شرایطی مواجه میشویم که نمیتوان هیچ علاجی برای آن یافت.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز همان روز با اشاره به گرمای هوا و بحران انرژی، روز چهارشنبه را در استان تهران تعطیل اعلام کرد.
او در شبکه ایکس نوشت تهرانیها با رعایت نکات ایمنی و صرفهجویی در مصرف انرژی، از این فرصت برای استراحت، سفر کوتاه یا در کنار خانواده بودن استفاده کنند.
طی روزهای گذشته و با شدت گرفتن بحران انرژی در ایران، شهروندان در پیامهایی به ایراناینترنشنال از قطع چند ساعت در روز برق و آب گزارش میدهند.
سعید سلیمانیها، کارشناس آب از اندیشکده تدبیر آب، ۲۹ تیر در گفتوگویی با روزنامه پیام ما، ضمن نقد سیاستهای وزارت نیرو، تاکید کرد برنامه جمهوری اسلامی درباره «مدیریت فشار» عملا کارایی خود را از دست داده و منجر به «طبقاتی شدن انرژی» و نابرابری در دسترسی به آب شده است.
مقامهای جمهوری اسلامی در این شرایط مسئولیت را متوجه مردم کردهاند، شهروندان را به «صرفهجویی» دعوت میکنند و درباره وضع بحرانی ذخایر آب سدها هشدار میدهند.
