محمدعلی ابطحی، معاون پارلمانی دولت خاتمی، گفت در بیانیهها و اقدامات خمینی «اثری از خشونتورزی یا حمایت از اقدامات مسلحانه» دیده نمیشود اما این ویژگی پس از انقلاب «با آن شدت و وضوح ادامه نیافت.»
او افزود: «خمینی مردم را به تظاهرات، حضور در خیابانها، عدم همکاری با رژیم و اعتصاب دعوت میکرد، اما هیچگاه دعوت به خشونت احزاب و گروهها در دکترین امام خمینی جا نداشت.»
شبکه الحدث سهشنبه ۱۳ خرداد به نقل از منابع آگاه گزارش داد رجی در دیدار با عراقچی به او گفت «ماجراجوییهای نظامی» حزبالله، به «اشغال» لبنان از سوی اسرائیل پایان نداده است.
رجی افزود این ماجراجوییهای نظامی، لبنان را در شرایط دشواری قرار دادهاند و حلوفصل بحران تنها از مسیر دیپلماسی امکانپذیر است.
عراقچی صبح سهشنبه پس از ورود به بیروت، با رییسجمهوری و وزیر امور خارجه لبنان دیدار کرد.
به گزارش الحدث، وزیر خارجه لبنان به همتای ایرانی خود هشدار داد بدون خلع سلاح حزبالله، پولی برای بازسازی لبنان در کار نخواهد بود.
رجی همچنین تاکید کرد هماهنگی میان تهران و بیروت صرفا باید از مسیر دولت لبنان انجام گیرد.
عراقچی ساعاتی پیش در بدو ورود به فرودگاه رفیق حریری گفت جمهوری اسلامی در همه مراحل از «سیادت و تمامیت ارضی لبنان» پشتیبانی کرده و همچنان مقابل «اشغالگری» اسرائیل از این کشور پشتیبانی خواهد کرد.
او اضافه کرد: «این البته به معنی حمایت یک کشور دوست از دوستان خودش در لبنان است و به هیچ وجه به معنی دخالت در امور لبنان نمیدهد. هیچ کشوری در منطقه حق ندارد در امور داخلی بقیه کشورهای منطقه دخالت کند.»
بیشتر بخوانید: حضور سفیر تهران در لبنان در وزارت خارجه این کشور؛ امانی منکر دخالت در خلع سلاح حزبالله شد
کاهش نفوذ حزبالله در لبنان
حزبالله در ماههای اخیر، در پی نابودی زیرساختهای نظامی خود در حملات اسرائیل و کشته شدن رهبران و فرماندهان برجستهاش، از جمله حسن نصرالله و هاشم صفیالدین، بهشدت تضعیف شده است.
این ضربات و سپس برقراری آتشبس فرصتی در اختیار دولت لبنان قرار داد تا پس از سالها نفوذ حزبالله، بار دیگر اقتدار خود را بازیابد.
در ماههای گذشته و همزمان با پیشرفت ارتش لبنان در زمینه برچیدن مواضع و انبارهای تسلیحاتی حزبالله و مصادره مهمات و سلاح در جنوب این کشور، دولت لبنان نیز تلاشهایی برای بازپسگیری فرودگاه بیروت با حمایت آمریکا انجام داد.
اسرائیل بارها هشدار داده جمهوری اسلامی از طریق این فرودگاه به تامین مالی حزبالله میپردازد. مقامهای لبنانی نیز گفتهاند حزبالله سالها از این فرودگاه برای قاچاق و تحکیم نفوذ خود بهره میبرد.
این گروه پس از سقوط حکومت بشار اسد، مسیرهای اصلی انتقال سلاح از ایران به لبنان از طریق سوریه را نیز از دست داد.
بیشتر بخوانید: ۲.۵ میلیون دلار پول نقد حزبالله در فرودگاه بیروت توقیف شد
اظهار امیدواری عراقچی برای آغاز فصل جدید روابط با لبنان بر اساس «منافع متقابل»
رسانههای لبنانی گزارش دادند وزیر خارجه این کشور در دیدار با عراقچی تاکید کرد که بیروت بر اهتمام جمهوری اسلامی نسبت به «امنیت، ثبات و صلح داخلیاش» حساب میکند، تا از این طریق بتواند بر چالشهای بزرگی که با آنها روبهروست، غلبه کند.
رجی افزود این چالشها شامل تلاش دیپلماتیک برای «آزادسازی سرزمینهای تحت اشغال اسرائیل و توقف تجاوزات مستمر آن»، گسترش حاکمیت دولت لبنان بر سراسر خاک خود و انحصار سلاح در دست دولت میشود.
به گفته او، لبنان خواهان دریافت تضمینهایی از سوی «کشورهای دوست» است تا حمایتهای لازم تنها از طریق دولت و نهادهای رسمی صورت گیرد و دولت بتواند نقش خود را در بازسازی و احیای اقتصادی کشور ایفا کند.
لبنان پس از ماهها بنبست سیاسی و کارشکنی حزبالله، دیماه ۱۴۰۳ موفق به انتخاب ژوزف عون بهعنوان رییسجمهوری جدید شد؛ چهرهای مورد حمایت آمریکا که اکنون با تقویت ارتش تلاش دارد در برابر نفوذ حزبالله توازن ایجاد کند.
نواف سلام، نخستوزیر جدید لبنان، اوایل خرداد تاکید کرد «دوران صدور انقلاب ایران به پایان رسیده» و افزود: «ما در برابر وجود سلاحهایی خارج از کنترل دولت سکوت نخواهیم کرد.»
عراقچی نیز در بدو ورود به فرودگاه رفیق حریری بیروت گفت بررسی روابط دوجانبه از محورهای اصلی دیدارهای او با مقامهای ارشد لبنان خواهد بود.
او ابراز امیدواری کرد در سایه تحولات اخیر منطقه و شرایط جدید لبنان، «فصل جدیدی از روابط احترامآمیز» تهران و بیروت بر اساس «منافع متقابل» آغاز شود.
واکنش اسرائیل به سفر منطقهای عراقچی
عراقچی عصر ۱۱ خرداد و پیش از سفر لبنان، به قاهره رفت و با عبدالفتاح السیسی، رییسجمهوری و بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه مصر، دیدار و گفتوگو کرد.
او پس از پایان این سفر، با انتشار پستی به زبان عربی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «بعد از سالهای طولانی، دیپلماسی ایران و مصر وارد مرحله جدیدی شده است. سطح تعامل و همکاری سیاسی و از آن مهمتر، میزان اعتماد و اطمینان در روابط دو کشور بیسابقه است.»
این سفر با واکنشهایی در اسرائیل مواجه شد.
یائیر لاپید، نخستوزیر پیشین اسرائیل و از چهرههای برجسته منتقد بنیامین نتانیاهو، دیدار عراقچی از مصر و سخنان او درباره همکاری تهران و قاهره را «زنگ هشدار» خواند.
لاپید در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ماههاست که دولت اسرائیل با تشویق و تامین مالی قطر، کارزاری ضد مصری به راه انداخته که در حال تضعیف توافقهای صلح است.»
او این رویکرد دولت نتانیاهو را «هزینهبر و خطرناک» توصیف کرد و افزود: «توافقهای صلح با مصر یک دارایی راهبردی برای اسرائیل به شمار میروند و دولت بعدی ناچار خواهد بود سریع و مسئولانه برای بهبود روابط و متوقف کردن محور ایران وارد عمل شود.»
