محمدرضا عارف، معاون اول مسعود پزشکیان، با بیان اینکه «مذاکرات غیر مستقیم با آمریکا در یک روند منطقی انجام میشود»، گفت: «امنیت و آرامش منطقه در گرو روابط حسنه با جمهوری اسلامی ایران است.»
او افزود: «ایران همواره از مسیر مذاکره و تعامل استقبال کرده و طرف مقابل نیز باید از سیاست غلط تحریم و تهدید دست بردارد.»
علی یونسی، متولد ۱۴ اسفند ۱۳۷۹، دانشجوی رشته کامپیوتر در دانشگاه صنعتی شریف و برنده مدال طلای المپیاد جهانی نجوم و اخترفیزیک (IOAA) در سال ۲۰۱۸ در پکن چین است. او همراه با تیم ایران، با کسب پنج مدال طلا در دوازدهمین دوره این رقابتها، مقام اول جهانی را به دست آورد.
امیرحسین مرادی، متولد یک اسفند ۱۳۷۹، دیگر دانشجوی دانشگاه شریف و دارنده مدال نقره المپیاد نجوم داخلی ایران در سال ۲۰۱۷ است.
روایت بازداشت
۲۲ فرودین ۱۳۹۹، نیروهای امنیتی در یورشی هماهنگ و خشونتآمیز، علی و امیرحسین را بازداشت کردند.
بر اساس شهادت خانوادههای این دو دانشجو، آنها هنگام بازداشت، هدف ضرب و جرح قرار گرفتند.
آیدا یونسی، خواهر علی، در ویدیویی که در آن زمان منتشر کرد، گفت: «۱۲ مامور به خانه ما هجوم آوردند و برادرم را با خشونت دستگیر کردند. آنها به سر او ضربه زدند و او را در حالی که از ناحیه سر خونریزی داشت، از خانه بیرون بردند.»
شرایط بازداشت و شکنجه
پس از دستگیری، هر دو این دانشجویان به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شدند. بندی که تحت نظارت مستقیم وزارت اطلاعات قرار دارد. آنها به مدت ۶۰ روز در سلولهای انفرادی کوچک و بدون پنجره محبوس بودند.
مجتبی حسینی که در تابستان ۱۳۹۹ به دلیل انتشار توییتهای طنزآمیز انتقادی بازداشت شد، به مدت ۹ روز با علی یونسی همسلول بود.
او در مصاحبهای با سایت ایرانوایر در فروردین ۱۴۰۰ گفت: «یکی از چشمان علی به شدت عفونت کرده و متورم بود. این آسیب از زمان دستگیری او وجود داشت و حتی پس از ۱۰۰ روز، هنوز بهبود نیافته بود. از چشم او مداوم چرک و خون خارج میشد و تنها درمانی که در اختیارش قرار میگرفت، چند قرص آنتیبیوتیک در روز بود.»
علی یونسی همچنین تحت فشار شدیدی قرار داشت تا به حمل مواد منفجره اعتراف کند. اتهامی که او همواره آن را قاطعانه رد کرده است.
اتهامات و روند قضایی
۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۹، غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی وقت قوه قضاییه، در نشستی خبری این دو دانشجو را به ارتباط با «گروههای ضدانقلاب» از جمله سازمان مجاهدین خلق متهم کرد.
او همچنین گفت که در خانههای آنها «مواد منفجره کشف شده» است.
خانوادههای این دو دانشجو و افراد نزدیک به آنها بلافاصله این اتهامات را تکذیب کردند.
پس از حدود دو سال بازجویی و اعمال فشار برای گرفتن اعتراف تلویزیونی، سرانجام در پنجم اردیبهشت ۱۴۰۱، دادگاه انقلاب، علی یونسی و امیرحسین مرادی را به ۱۶ سال حبس «به اتهامات مرتبط با امنیت ملی» محکوم کرد.
اسفند ۱۴۰۳، دیوان عالی کشور پس از بررسی اعتراض وکیلان این دو دانشجو، دستور برگزاری محاکمه مجدد را صادر کرد.
در پی این محاکمه، میزان حبس قابل اجرای یونسی و مرادی به شش سال و هشت ماه زندان کاهش یافت.
موج همبستگی جهانی
در واکنشی کمسابقه، گروهی از برندگان جایزه نوبل در سال ۲۰۲۲ از دبیرکل سازمان ملل خواستند تا برای آزادی یونسی و مرادی اقدام کند. همچنین بیش از ۱۷۰ استاد و دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف با امضای نامهای سرگشاده، خواستار آزادی همکلاسیها و شاگردان خود شدند.
پرونده یونسی و مرادی در سالهای گذشته به یکی از نمادهای نقض حقوق دانشگاهیان در ایران تبدیل شده و واکنشهای گستردهای را در سطح بینالمللی به دنبال است.
مجامع علمی، سازمانهای حقوق بشری و چهرههای برجسته جهانی با انتشار بیانیهها و نامههای اعتراضی، خواستار آزادی این دو دانشجوی نخبه شدهاند.
سازمان عفو بینالملل در بیانیهای محاکمه این دو دانشجو را «نمایشی» توصیف کرده و خواستار آزادی فوری آنها شده است.
دیدهبان حقوق بشر نیز بازداشت خودسرانه آنها را مصداق «نقض آشکار حقوق بشر» دانسته است.
علیرغم اعتراضات گسترده داخلی و بینالمللی، این دو دانشجوی نخبه همچنان در زندان به سر میبرند.
سه منبع سیاسی لبنانی پنجشنبه ۲۱ فروردین به خبرگزاری رویترز گفتند که جوزف عون، رییسجمهوری مورد حمایت آمریکا که در ماه ژانویه با وعده منحصر کردن استفاده از سلاح به دولت در لبنان به قدرت رسید، قصد دارد مذاکراتی را با حزبالله درباره زرادخانه تسلیحاتی این گروه آغاز کند.
به گزارش رویترز، حزبالله بهعنوان یکی از قدرتمندترین گروههای غیردولتی مسلح در جهان، پس از درگیری سال ۲۰۲۴ با اسرائیل که در پی جنگ غزه رخ داد، بهشدت تضعیف شد.
این گروه تلفات سنگینی متحمل شد؛ از جمله کشته شدن رهبران ارشد و هزاران نفر از نیروهایش.
از سوی دیگر سقوط بشار اسد، متحد حزبالله در سوریه نیز ضربهای مضاعف بود که خطوط تامین این گروه از ایران را قطع کرد.
بیشتر بخوانید: تهران و نیروهای نیابتی؛ جمهوری اسلامی چگونه به نقطه انکار رسید؟
فضلالله در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «ما آمادگی خود را برای گفتوگو بهمنظور یافتن یک استراتژی دفاعی برای لبنان اعلام کردهایم.»
او افزود که «هرگونه بحث معنادار» باید بر «مقابله با تجاوزات» اسرائیل و خروج نیروهای اسرائیلی از جنوب لبنان متمرکز باشد: «ما در تماس مستمر با رییسجمهور عون هستیم. هنگامی که او برای گفتوگو دعوت کند و مبانی ملی آن را تعیین کند، ما آمادهایم.»
اسرائیل که در جریان جنگ، نیروهای زمینی خود را به جنوب لبنان اعزام کرد، از عمده این مناطق عقبنشینی کرده است اما در ماه فوریه تصمیم گرفت از پنج موقعیت خارج نشود.
این کشور اعلام کرد قصد دارد بعد از مطمئن شدن از وضعیت امنیتی، در نهایت این مناطق را به نیروهای لبنانی تحویل دهد.
یک مقام ارشد حزبالله چهارشنبه به رویترز گفت که این گروه آماده است با عون درباره تسلیحات خود و خلع سلاح گفتوگو کند؛ مشروط بر اینکه اسرائیل از جنوب لبنان عقبنشینی کرده و به حملات نظامی خود پایان دهد.
ایهاب حماده، نماینده حزبالله در پارلمان لبنان، این گزارش رویترز را رد کرد و گفت: «اگر موضعی داشته باشیم، آن را بهصورت رسمی اعلام میکنیم.»
زرادخانه حزبالله که حجم آن پیش از آخرین درگیری با اسرائیل بیش از ۱۵۰ هزار موشک و راکت برآورد میشد، همواره موضوعی بحثبرانگیز بوده است.
این گروه که استدلال میکند تسلیحاتش «برای بازدارندگی در برابر تهدیدات اسرائیل» ضروری است، همواره درخواستهای منتقدان داخلی برای خلع سلاح را رد کرده و سلاحهای خود را «برای دفاع از کشور» حیاتی میداند.
فضلالله همچنین گزارشهایی را که حاکی از استفاده حزبالله از بندر بیروت برای قاچاق سلاح هستند (این بندر در سال ۲۰۲۰ شاهد یکی از بزرگترین انفجارهای غیرهستهای تاریخ بود) تکذیب کرد.
بیشتر بخوانید: خانواده قربانیان انفجار بندر بیروت خواستار تشکیل یک کمیته حقیقتیاب بینالمللی شدند
