عباس سلیمینمین، فعال سیاسی اصولگرا در مصاحبهای با روزنامه مستقل از مهاجرت فرزندان مسئولان جمهوری اسلامی به غرب دفاع کرد و گفت: «این نشانه انقلابیگری نیست که بگوییم در هر صورتی رفتن به کشورهای اروپایی و آمریکا، غلط است؛ خیر اصلا هم اشتباه نیست.»
در حالی که مقامهای جمهوری اسلامی درباره دستیابی به توافق احیای برجام ابراز امیدواری کردهاند، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده اعلام کرد رسیدن به توافق در کوتاهمدت بعید است.
بلینکن در این زمینه گفت پاسخ جمهوری اسلامی به متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای توافق احیای برجام، چشمانداز توافق در کوتاهمدت را دور میکند.
او گفت: «من نمیتوانم به شما یک جدول زمانی بدهم جز این که دوباره بگویم به نظر میرسد ایران نمیخواهد یا نمیتواند کاری را که برای دستیابی به توافق لازم است، انجام دهد.»
در مقابل، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکرهکننده هستهای جمهوری اسلامی در گفتوگو با الجزیره گفت: «با وجود فشارهای دولت آمریکا همچنان به دستیابی به توافق نزدیک هستیم.»
همچنین در حالی که نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی از روز دوشنبه ۲۱ شهریور برای بررسی پرونده ایران آغاز شده، مرندی گفت: «ما نگران نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره برنامه هستهای ایران و نتایج آن نیستیم.»
به گفته این مقام جمهوری اسلامی، برای حصول توافق احیای برجام، رییسجمهوری آمریکا باید درباره حل و فصل مسائل و موضوعات باقی مانده مرتبط با مذاکرات تصمیمگیری کند.
در حالی که به نظر میرسید مذاکرات احیای برجام به آخرین مراحل خود رسیده، تهران با مطرح کردن حل و فصل «سیاسی» مسائل پادمانی همزمان با توافق احیای برجام، موجب شد که به گفته وزیر امور خارجه آمریکا، این مذاکرات یک گام به عقب برود.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از مدتها پیش خواستار پاسخگویی تهران در زمینه اورانیوم غنی شده با منشا انسانی در چند مرکز اعلام نشده در ایران شده است.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تازگی هشدار داد حتی اگر ایران و قدرتهای جهانی آخرین موانع را برای احیای توافق هستهای رفع کنند، مدت زمانی که بازرسان آژانس برای راستیآزمایی فعالیتهای اتمی ایران نیاز دارند، افزایش یافته است.
گروسی روز دوشنبه در یک نشست خبری در وین درباره میزان نظارت کنونی آژانس بر فعالیتهای هستهای ایران گفت: «خلاء اطلاعاتی ما بیشتر و شرایط سختتر شده است. ایران باید شفاف عمل کند و دسترسیهای لازم و کامل برای نظارت را به ما بدهد.»
به گزارش خبرگزاری بلومبرگ، شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه برای بحث درباره بنبست موجود در زمینه پرونده تحقیقات از فعالیتهای اتمی ایران، تشکیل جلسه داد.
پیشتر سخنگوی کاخ سفید اعلام کرده بود جمهوری اسلامی نمیتواند احیای برجام را به تعهدات خود در چارچوب انپیتی گره بزند.
بریتانیا، آلمان و فرانسه هم روز ۱۹شهریور در بیانیهای وضعیت فعلی گسترش برنامه اتمی جمهوری اسلامی را «فاقد توجیه غیرنظامی» خواندند.
در این بیانیه آمده است که این سه کشور به دلیل ناکام ماندن تهران در انعقاد توافق، با شریکانشان در مورد بهترین روش برای مقابله با تشدید تنش و تهدیدهای اتمی ایران مشورت خواهند کرد.
سازمان عفو بینالملل به دیوارکشی جمهوری اسلامی در اطراف گورستان خاوران که به عنوان محل دفن اعدامشدگان سال ۶۷ شناخته میشود، واکنش نشان داد و خواستار واکنش قاطع کشورهای فعال در شورای حقوق بشر سازمان ملل در برابر «جنایات ادامهدار علیه بشریت» از سوی مقامهای جمهوری اسلامی شد.
سه ماه پس از اقدام خصمانه جدید جمهوری اسلامی علیه خانوادههای کشتارهای دهه ۶۰ و سال ۶۷ و کشیدن دیوار و نصب دوربین در محل گورستان خاوران، سازمان عفو بینالملل خواستار راهاندازی یک سازوکار تحقیقاتی بینالمللی در مورد اعدامهای فراقضایی و ناپدیدسازی قهری هزاران مخالف و دگراندیش سیاسی در ایران در جریان این اعدامها به عنوان مصادیق «جنایات ادامهدار علیه بشریت» شد.
دیانا الطحاوی، معاون دفتر خاورمیانه و شمال آفریقا در سازمان عفو بینالملل گفت: «مقامهای ایران نمیتوانند به سادگی دور صحنه جنایت دیوار بکشند و تصور کنند این چنین تمامی جنایاتشان محو و فراموش میشود.»
به گفته الطحاوی، مقامات ایران به مدت ۳۴ سال به نحو نظاممند و عمدی شواهد کلیدیای را پنهان کرده یا از بین بردهاند که میتوانند برای روشن شدن حقایق مربوط به ابعاد اعدامهای فراقضایی انجام شده در سال ۱۳۶۷، اجرای عدالت و انجام اقدامات جبرانی در حق قربانیان و خانوادههای آنان، استفاده شوند.
خرداد ماه امسال تصاویر و ویدیوهایی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که حاکی از ساخت دیوارهای بتنی دو متری و نصب پایههای دوربینهای مداربسته از سوی نیروهای امنیتی برای محصور کردن گورستان خاوران بود.
اقدامی که با واکنش اعتراضی خانوادههای بیش از ۲۰ نفر از اعدامشدگان سال ۶۷ روبهرو شد که بار دیگر خواستار روشن شدن حقیقت درباره این کشتار بزرگ شدند.
در بخشی از بیانیه خانواده قربانیان اعدامهای دستهجمعی سال ۶۷ آمده است: «اگر چنان که ادعا میکنند پیکر عزیزان ما در این خاک نیست پس علت رویههای این چنینی و تخریب تدریجی خاوران چیست؟»
گورستان خاوران بر اساس شواهد موجود، محل دفن دستهجمعی صدها مخالف سیاسی مخفیانه اعدام شده در تابستان سال ۱۳۶۷ است.
بر اساس اطلاع سازمانهای حقوق بشری از جمله سازمان عفو بینالملل، مقامهای جمهوری اسلامی برای بیش از سه دهه، به صورت مکرر مکانهایی را که تایید شده یا گمان میرود محل گورهای دستهجمعی مربوط به کشتار ۶۷ باشند، با بولدوزر زیر و رو و تخریب کردهاند و نشانهای نصب شده و درختان کاشته شده از سوی خانوادهها را از بین بردهاند تا آثار و شواهد مربوط به کشتار زندانیان ۶۷ را مخفی نگه دارند.
نصب دیوارهای بتنی و دوربینهای مداربسته در اوایل خرداد ماه امسال در اطراف این گورستان، به این نگرانی جدی دامن زده است که با توجه به دید نداشتن (از بیرون) به مزار خاوران و اینکه ماموران امنیتی مستقر در ورودی گورستان فقط در زمانهای خاصی به بستگان نزدیک اعدامشدگان اجازه ورود میدهند، مقامات میتوانند از این به بعد این مکان را راحتتر تخریب یا دستکاری کنند.
این ساخت و ساز سه هفته پس از پایان جلسات دادگاه حمید نوری، دادیار سابق زندان گوهردشت و متهم به دست داشتن در اعدامهای سال ۶۷ آغاز شد.
نوری که در دادگاه بدوی استکهلم به اتهام دست داشتن در اعدامهای سال ۶۷ در زندان گوهردشت به حبس ابد محکوم شد، وجود گورستان خاوران را که محل دفن زندانیان اعدامشده است انکار کرد و گفت این گورستان «داستانی است که کمونیستها ساختهاند.»
این ادعا در حالیست که حسینعلی منتظری، قائم مقام وقت روحالله خمینی، رهبر جمهوری اسلامی، در یک فایل صوتی که سال ۹۵ منتشر شد، در حضور اعضای دستاندر کار این اعدامها (از جمله ابراهیم رئیسی) موسوم به «هیات مرگ»، گفت که این اعدامها «بزرگترین جنایت در جمهوری اسلامی» است.
جمهوری اسلامی در سالهای اخیر بارها دست به تخریب عمدی گورها و ایجاد تغییراتی در گورستان خاوران زده است؛ از جمله شهریور ماه سال گذشته که خانواده برخی اعدامشدگان سال ۱۳۶۷ در گفتوگو با ایراناینترنشنال از ایجاد قبرهای جدید در خاوران با هدف از بین بردن بقایای محل دفن زندانیان سیاسی اعدام شده خبر دادند. این قبرهای جدید برای شماری از شهروندان بهائی در نظر گرفته شدند.
همچنین برخی از گورهای دستهجمعی از سوی مقامهای جمهوری اسلامی به محل انباشت زباله تبدیل شده و بستگان، بازماندگان و مدافعان حقوق بشر به طور مداوم از تجمع در محل گورهای دستهجمعی برای بزرگداشت قربانیان منع و از نصب یادبود یا حتی آوردن گل محروم شدهاند.
در سال ۱۳۶۷ به دنبال صدور فتوا و فرمان روحالله خمینی، چند هزار نفر از زندانیان سیاسی و عقیدتی در زندانهای جمهوری اسلامی مخفیانه اعدام و در گورهای جمعی دفن شدند اما تاکنون هیچ مقامی به خاطر جنایات گذشته و جاری علیه بشریت مرتبط با کشتار زندانیان ۶۷، در ایران محاکمه نشده است.
برخی از دستاندرکاران این جنایت سمتهای کلیدی هم در جمهوری اسلامی گرفتهاند؛ از جمله ابراهیم رئیسی، رییسجمهوری کنونی که پیش از این به عنوان رییس قوه قضاییه مشغول به کار بود و یکی از اعضای «هیات مرگ» در تهران و کرج محسوب میشود.
حسن قدسیپور رییس دانشگاه صنعتی امیرکبیر با بیان این که ساخت هواپیمای ۷۲ نفره شدنی است، گفت: «کار طراحی آن را توسط اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی و شرکتهای دانشبنیان پیش میبریم. اگر ۵۰ میلیارد تومان به ما بدهند، یک سری از مجموعهها را تا خرداد تحویل میدهیم.»
انسیه خزعلی معاون زنان ریاستجمهوری در دیدار با وزیر فرهنگ و سفیر سوریه اعلام کرد که «ایران حاضر است در زمینه ریشهکن کردن بیسوادی و آموزش مهارت برای ایجاد مشاغل خانگی به زنان سوریهای کمک کند.»
مجید میراحمدی، رییس ستاد مرکزی اربعین با بیان اینکه «برای زائران ۱۷۵ میلیون بطری آب پیشبینی کرده بودیم»، گفت: «در مرز مهران آب پایدار برای مصرف ۳۰۰ هزار نفر تامین شد.» او افزود: «در این ایام باید روزانه بیش از ۳۰ هزار قالب یخ تولید کنیم و به پایانههای مرزی برسانیم.»
